Forumi Horizont | Trego 41 mesazhet në një faqe të vetme |
Forumi Horizont (http://www.forumihorizont.com/index.php3)
- Arkivi i Muzikës (http://www.forumihorizont.com/forumdisplay.php3?forumid=335)
-- KENGE SHKODRANE (tekste) (http://www.forumihorizont.com/showthread.php3?threadid=5261)
KENGE SHKODRANE (tekste)
Vjeshta Erdhi dhe Kaloi
Vjeshta erdhi dhe kaloi,
Une i mjeri kjaje si f'mi,
Gjethe e lule i faroi,
Hallin tem s'ma din njeri.
Ti moj lule, moj gjeth bukur,
Pse m'i shove gjeth't per dhe?
Ne gem tand ka ra nji flutur,
Asht tue t'k'ndue kangen e re.
Mori zemer sa shume hoqe,
Qyshe ate dite qi jena pa,
Mbasi tash u bame shoqe,
Do t'jetojme s'bashku n'dyrnja.
Mori lule te vrafte zana,
Gusha jote si pellumb,
Deri k'tu moj t'mbaroi kanga,
E tash pra po i japim fund.
Marak i shkrete
Kur kalon rrugen me naze si zambak
nalu pak e hidhma synin se kam zan marak
kur kalon rruges sime e me pershendet
mi fal jetes kaq gezime, je dashnia vet
Ky marak, marak i shkrete!
Nuk ma len zemren te qete
dashurine qe kam per ty
nuk e ndrroj per kta dy sy
Une e di cfare ke ne zemer, ma thone ata sy
Lule je, lule ke emrin, lumi une per ty
kur kalon rruges sime e me pershendet
mi fal jetes kaq gezime, je dashnia vet
Ky marak, marak i shkrete!
Nuk ma len zemren te qete
dashurine qe kam per ty
nuk e ndrroj per kta dy sy.
Hylli q! del n'sabah
Ti o hyll q! del n'sabah-e,
Q! shëndritë dyrnjanë;
Të lutem mos ban tamah-e,
Del e ban serjan-e.
Po çka kanë k'ta djelmt e ri,
Q! nuk rrinë rahat;
Janë të msuemun qysh n'vocrri,
Kanë marrë nasihat..
Kjani fusha e kjani male,
Si asht ba dyrnjaja;
Djelmt e ri janë mbushë me halle,
I ka xanë sevdaja..
Djelmt e ri pse i gergitni?
Ata nuk kanë faj;
I gergasin varzat vetë,
Ato janë per t'vra..
Ja na erdhi sot pranvera
Ja na erdhi sot pranvera
Dhe natyra cili
Permbi gjith kto lule tjera
Je ti karajfili.
Zemren sec ma morre
Shpirtin ma qetsove
Knaqem kur t'shikoj
O hajde hopa.
Ja na erdhi sot pranvera
Plot me lule t'kuqe
Ne mes t'bahces une te zgjodha
Pra ti je per mu-e.
Zemren sec ma morre
Shpirtin ma qetsove
Knaqem kur t'shikoj
O hajde hopa.
N'bahce tande kur kalon
Shoqet t'kan zili-e
Rritu lule, cilu ganxhe
Ti per bukuri-e.
Zemren sec ma morre
Shpirtin ma qetsove
Knaqem kur t'shikoj
O hajde hopa.
LULE BORE
Tuj shetit ne mal e n’ koder
Tuj prek lulet gjith’ me dor’
Ne nji kopesht ma t’ bukur n’Shkoder
Ty te gjeta lule bore
Ref
Je e vogel por e plot
Ty t‘ kerkoj une tash sa mot
Tash sa mot une ty t’ kerkoj
Dhe me ty jeten ta coj
Eja eja lule bore
Se me ty do thurr kuror
Eja eja lule bore
Se me ty do thurr kuror
Pash ma t’ bukren stin pranvere
Pash ma t’ bukrin trandafil
Mos ja fal ti askujt eren
Se per mu vetem ke cil
Ref
Je e vogel por e plot
Ty t‘ kerkoj une tash sa mot
Tash sa mot une ty t’ kerkoj
Dhe me ty jeten ta coj
IPTIDA PER TE PAREN HERE
Iptida per t'paren here,
Vete ke dashte me fol me mue;
Mos e prish gushtin e veres,
Qi kaq shpejt don me m'harrue.
Ke fillue me ma vue kamben,
S'ke dashtnine qi kena pase;
Edhe une tash ta marr anen,
Nodnse e di se kam me plase.
Lot't e mi po shkojne is gurra,
E prej syshe jam tue verbue;
Ta kam mbajte besen si burrat,
Vec ne dac me m'u sharkue.
Kur perendon dielli
MBETA GJITHE DITEN HIJEVE
SE M’THANE NE HIJE RRI,
ETJEN E SHOVA KROJEVE
KROJEVE KU PI TI,
FLAKA JU RAFT-O HIJEVE,
QI S’MUJTEN ME M’FRESKU;
TURBULL ASHT UJI I KROJEVE,
SE ETJEN S’MA KANE SHUE.
PO T’JEMI BASHKE NE TE DY
DO T’NA SHIKJOJNE ME ZILI,
E DO T’NA FLASIN NDER SY,
SA DUHEMI UNE DHE TY.
II.
KUR PRENDON DIELLI MAJAVE
DHE MUZGUT RRUGE I L’SHON;
SA KANDSHEM IU TH’RRET DELEVE
KUR STANIT NIS E I ÇON.
BESA U MERZITA MAJAVE,
GJITJE DITEN KEP E N’KEP;
KUR ZANIN JU L’SHOJ DELEVE,
PSE TI PERGJIGJEN S’JEP.
PO T’JEMI BASHKE NE TE DY
DO T’NA SHIKJOJNE ME ZILI,
E DO T’NA FLASIN NDER SY,
SA DUHEMI UNE DHE TY.
O Bylbyl, o more i mjere
O bylbyl o more i mjere,
Gjithfare kang'sh rrin tue kendue;
Ipa fati rrin gjithe' here.
Nate e dite tue vajtue.
Mbramje vone e nadje heret,
Plasa i mjeri per me t'pa;
Kam kujtue se njiksaj here,
Ske me m'lane mue ma me kja.
Permbi vese te dranfofillit,
Lot't e mi ke me i pa,
E me lule t'jera t'prillit,
N'prehnin tem ti ke me ra..
Marifet kenka mu dashte
Po xa fill me u ankue,
Hallet e ashikut t'ngrate;
S'me ban goja me t'diftue,
Zemra e jeme e ban ispate.
Si s'ia ditka kush marakut,
Kenka hall per ashikni;
Deri gurt e k'tij sekakut'
Bahem mur i syve t'mi.
Marifet kenka me u dashte;
Askerkush mos me dijte gja;
Kur bahen dy zemra bashke,
Gja m'a t'mire nuk ka n'dyrnja.
S'asht lazem me ta diftue,
Se ta pret e shkreta mende;
K'to qerpik't e syve tu-e;
Jane melhem per zemren teme.
Karajfil ne koder
Karajfil ne koder
Drandafill ne koder
Kshtjella e forte ne Shkoder
Shkodra e bukuris.
Kodrat dore per dore
Malet mbushe me bore
Ty te rrine kunore
Shkodra e bukuris.
Kir e Bune e Dri
Ke pasqyre perbri
T'kqyrin per hijeshi
Shkodra e bukuris.
Karajfil me ere
Drandafill me ere
Ti je e fort perhere
Shkodra e bukuris
Bishtalecat pale pale
Bishtalecat pale pale
m'i ke lshuu-e
M'i ke lshu per ball
Aman o per ball
Hajde moj Gjyle se kam sevda.
E kuqe porsi sheboje
Kur me flet
Kur me flet me goje
Aman o me goje
Hajde moj Gjyle moj sheboje.
Bel e shpinde e sy e faqe
Sy e faqe
Gjithe per bukuri
Aman per bukuri
Hajde moj Gjyle po te tham
Hajde moj Gjyle ku te kam.
TE KAM DASHTE E PRAP TE DUE
I
Te kam dashte edhe te due,moj lule
Te vjen era molle e ftue,moj lule
Pervec tejet,tjeter s'due
Hajde moj lule.
II
Te kam dashte edhe te due,moj lule
Kam deshire me ndeje me mue moj lule
Pervec tejet,tjeter s'due
Hajde molle ne gem
III
Te kam dashte edhe te due,moj lule
S'bashkut jeten me kalue,moj lule
Qi gjithnji te jesh me mue,
Hajde topsheqer
Kam nje liber me rreth 250 kange qytetare shkodrane po vjen keq qe se kam gjete ate qe kerkuat doshta edhe pse jane pjese te dy a ma shume kangeve.
E vetmja qe i afrohej ishte kanga e masiperve.
Citim:
Po citoj ato që tha Aljohin
Une ty moj te kam dashte
e prap te du
Ref:
kishe flokt e gjata
s'ti zinte shamia
fryu er' e malit, aman
mori ment e mia
Sa e ambel asht dashnia
Sa e ambel asht dashnia
kur ate moj ta kam fal (2x)
Ti mi din hallet e mija
prandaj zemren moj ta kam dhan (2x)
aman ta kam dhan..
Sa merak jam ba per tyee
kur te shoh moj si perher.
M'le pa gjume e pa myll sy e
Trandofile mush me ere
aman, mush me ere
Kur te pashe moj tuj kalue
mendja sec me rrin tek ti (2x)
Oh jam djeg jam pervelue
si t'ja baj hallit se di (2x)
o hallit s'ja di
Margjela
Moj Margjele Mari malsore
Te gjith djemve ment ua nxorre
A s'po vjen moj goc me mue
Kam nje fjal me te diftue
Du me t'than moj sa te due
Moj e bukura Margjele
Margjela, Mari Margjele
Si nje gonxhe ti m'ke cel
Goxhe bukur jasemin
Margjela, Mari Margjele
Cilma synin, qe m'ke msheh
Moj Margjela e malsise
Thueja kangve te cobanise
Moj Margjele Mari malsore
Ti ma te mirin djal na more
Shok e shoqe po vallzojne
Jete te lumtur te urojne
Moj e bukura Margjele
Margjela Mari Margjele
Lule bukur e paske cele
Lule e bukur jasemin
Margjela Mari Margjele
Syne bukur maje cele
Moj Margjela e malsise
Thueja kangve te dashunise
Margjela...Margjela...
Ma e Bukra Shkodrane
Pse nuk del ti ne ballkon moj?
Pse me mundon mua?
S’kalon dita kur s’te shoh
Vec me ben te vuaj
Ne ballkon ti ke nje zog
Nje zog te bukur shume
Sikur te kisha krah si zogu
Te fluturoja uneee
Dil pra ne ballkon
Zemren plag ma bane
Dil vec pak ta shof buzqeshjen
Ma e bukra shkodrane (2X)
Iken dita dhe vjen nata
Bi te fle, gjumi s’me merr
I kupton nena te gjitha
Cfare ke djal me thote?
C’do nat n’enderr te shof une moj
Me dukesh e bukur
Ndoshta dhe ti me shef mua
Hajde pra moj flutur.
Dil pra ne ballkon
Zemren plag ma bane
Dil vec pak ta shof buzqeshjen
Ma e bukra shkodrane (2X)
Dil pra ne ballkon
Zemren plag ma bane
Dil vec pak ta shof buzqeshjen
Ma e bukra shkodrane (2X)
Si dukat i vogel je
Si dukat i vogel je
hajde shpirt e rri me ne
Na ka dal nji gonxhe re
era karajfil po i vjen
Hajde cakrrama goten
mos me len mu te vorfen
O hajde.
Kur ma lujshe shtatin-e
ma shtojshe marakun-e
Iku nata, zbardhi dita
s'e shikojme sahatin-e
Hajde cakrrama goten
mos me len mu te vorfen
O hajde.
Letrat kur mi cojshe
marakun ma shtojshe
Karajfil ty te vjen era
na ka dal nji kange e re
Hajde cakrrama goten
mos me len mu te vorfen
O hajde.
Kacurrelat..kange per MONA & SABINA
Mqs thate se ju pelqejne kanget Shkodrane ju pershendes me nje nga kenget e mia me te preferuara.....eshte nje kange shume pak e degjume po shume melodike.......
Cila nga ju te dyja ka kacurrela ?
Kacurrelat
Natyra t'fali, bardh-o si bora,
Une permbas tejet jeten e bora;
Oh!se dy syte m'i kane verbue,
M'i kane verbue moj kacurrelat,
kacurrelat e tu.
Aman kacurrelat,kacurrelat e tu
M'i ke faqet,t'kuq-o si gjaku
Se me ty vashe m'ka xanun maraku;
Oh!se marakun ma kane shtue,
Ma kane shtue moj kacurrelat,
kacurrelat e tu
Aman kacurrelat,kacurrelat e tu.
Mi dhe flakë mallit tim
E kujtoj me mall
ndjenjën në agim
a do t'kem ty vallë
lule n'përqafim
Si zanë mali je
trupin si selvi
synin zjarr e ke
buzën si qershi
Haj... mi dhe flakë o mallit tim
trëndafile m'lu me vesë
në këtë natë o pa agim
puthjen tande po e pres
N'prehnin tim nuk ke pik'llim
do të shkrihem n'dashuni
eja t'pres me padurim
të jetojmë sa jemi t'ri
Moj e mirë synin larushë
Moj e mirë synin larushe
besa ty moj s'të ka kërkushe ( 2 herë)
Besa ty moj s'të ka kërkushe
Veçse une moj që të këpuse( 2 herë)
Shyqyr Dush që t'kam kojshie
Kur t'mërzitem o vij e rije (2 herë)
Kur t'mërzitem o moj vij e rie
Sa ta shoh o moj synin e zie (2 herë)
Moj e mir synin me gema
Ndaj për gjysmë o n'katër rema( 2herë)
Ndaj zylifet o fije fije
Ruju djal o mos mi përzie ( 2 Herë)
Taksirat që m'ka nxan mu
Taksirat që m'ka xanë mu
Hallin tem më ta tregu
Pash sytë e ballit Ije
Po ti them dy fjalë dashnie
Të lutem mos me m'harru
O marak se ç'më dogje flakë
E tash du me fillu
Hallin tem me ta tregu
Amanet për sytë e shkreta
Se ç'më djegin si shigjeta
Të lutem mos me m'harru
O marak se ç'më dogje flakë
Me kët' kangë du me t'kujtu
E s'po mundem me u duru
Pash sytë e ballit Ije
Po ti them dy fjalë dashnie
Të lutëm mos m'harru
O marak se ç'më dogje flakë
TI MOJ SHKODER,SHKODRA JONE
Ti moj Shkoder, Shkodra jone
Shume djem t'ri ke qite n'gerbet.
Vend per vend moj te levdojne,
Per djem t'ri ka kene kismet.
Djemt e ri po jane habite,
Nuk po dijne se kah me shkue.
A do t'dalin ndo'i here drite,
Ne dhe tone na per me kthye.
Penda n'dore asht tue m'u dridhe,
Lot't per faqe jane tue m' shkue.
U shkrina si bora n'diell,
Si s'u gjet derman per mue.
Shpesh ne anderr ty te shoh,
Gjithmone mendja tet i m'rri.
Ti moj Shkoder rrnosh e kjosh,
Vend ma t'bukur s'ka si ti.
Mendoj se ka rendesi tenjihemi me traditen e kanges Shkodrane mqs ka shume vlera.
Po ju prezentoj me krijuesit e kangeve shkodrane te fillimit te shek-XIX
01)Hysejn Dobraci
02)Sali Shpaten
03)Halil Tophana
04)Shjefen Shahirri
05)Simon Merketa
06)Kasem Xhurri
07)Mark Kranjani
08)Oso Sela (Falltores)
09)Nel (Zenel) Maha
10)Paloke Kurti
11)Heti i Molla Sylos
12)Hila I Files
13)Taro Hoti
14)Ndreke Preluka
15)Shtjefen Jakova (Qorri)
Ne Shkoder te vish (Jare)
Shkodra ka plot dashuri
gaz e brenga ne fsheti
por une te kam dash ty
Shiu mbi liqen piklon
vete e di cfare me mundon
djem e vajza kur festojne
E te them kujto
vjen ajo qe shkon
kush te deshi prape te do
Afer meje
ne Shkoder te vish
eja shpirti im
Refreni
O, uje i mjelme
mbi liqen kur kthen
shi i dimrit
qe aq fort te deshem ne vere
E, e mos harro
ne Shkoder te vish
si flaka me zjarrin
gjith jeten te rrish
CILE ZEMREN PLOT KUJTIME
Çile zemren plot kujtime
Çile zemren plot kujtime
Çile pra moj lulja ime,
Çile pra moj lulja ime,
Haj&endash;haj,hajde lule,
Haj-haj,peja lule.
Çilu pra mos rri e mbyllun,
Çilu pra mos rri e mbyllun,
Qit çka n'zemer ti mban ndrymun,
Qit çka n'zemer ti mban ndrymun.
Haj&endash;haj,hajde lule,
Haj-haj,peja lule.
Hajde pra moj lulja ime,
Hajde pra moj lulja ime,
Se me ty kam shume kujtime,
Se me ty kam shume kujtime,
Haj&endash;haj,hajde lule,
Haj-haj,peja lule.
KARAJFILAT QI KA SHKODRA
Karajfilat qi ka Shkodra,
medet o kund nuk jane
ganxhe t'mdhaja, ganxhe t'vogla,
me ere mbushin dynjane, aman, aman,
ato ganxhe s'mi prek'dora,
medet o kan zijane.
Drandofilja lypte hije,
Medet o per me çil.
Gjethtt' i dalin fije-fije,
medet o ç'ere te mir, aman aman,
s'gjendt kush me tu perzi-e,
medet, moj drandofill.
Maragjyli kaq i bukur
medet o por s'ka ere
me ia prek' gjethin me pupul,
e gishtin te gjithe njeher, aman aman
me ia prek gjethin me pupul
aman, doren ç'ta ther
SYRI SI QERSHIJA
Per Shkodren flak bulojne
agime t'reja
m'i pemte e nalta qesh
balkon i ri
e mbledh si zogj
ma t'amla melodi
e n'ftyren tande vash
veton, pranvera.
Ref:
Syrin si qershia
n'flak e neze djalin
buzen gaz e bane
pesh ja çove mallin
Mbi Shko-o-dren to-o-ne
bu-u-rojne agime t're-ja-a.
me lu-u-le vi-le-e-e,
plot me drandofi-i-le.
Ku-u-llo-jne si mja-a-lta-a
plot dri-i-te dhe hi-i-je.
e fty-y-ren tan-de va-a-ash
lu-u-lzon pranve-era.
Ref:Syrin si qershia
n'flak e neze djalin
buzen gaz e bane
pesh ja çove mallin
Lule asht qyteti im
Plot me lule ngjyra ngjyra
Gjithe qyteti asht lulzu
Marangjyl plot ngjyre natyra
T'bukrat flete ti ka mbulu.
Karajfili ganxhe plot
Po krenohet me madhshti
Hej sa bukur ka cile sot
T'gjitha lulet ia kane zili.
Marangjyl e karajfil
Ju na knaqt me bukuri
Porsi ju me plot arome
Ka dhe tjera plot freski.
Jeni t'bukra nder lulishta
Lule t'kandshme plot me ere
S'keni cile ju kurre ma bukur
Se c'na cilt ne ket pranver.
Ju er kandshme petal njoma
Qe na mbushni me gezim
Mos harroni se mes lulesh
Lule asht qyteti im.
Marangjyl e karajfil
Ju na knaqt me bukuri
Porsi ju me plot arome
Ka dhe tjera plot freski.
Kangë popullore shqiptare?Të vjetrat po, të rejat jo!
Nji prej pyetjeve qi ka mundue gjithmonë muzikologët e shumtë ka qenë ajo se si mund të ketë lindë muzika. Ndër librat e historisë së muzikës kjo çashtje zen krejt kapitullin e parë e aty rrahen mendime e hamendje të ndryshme. Pothuejse të gjithë janë dakord se muzika ka lindë si dëshirë e kumtimit të ndjenjave e kjo gja e afron atë me gjuhën e cila mendohet të ketë lindë si nevojë e individit me u marrë vesht me të tjerët. E para shpreh atë qi nji person ka mbrenda vedit e qi i përket sferës së ndjenjave, dishirave, tanë asaj bote qi vlon e ka nevojë me shpërthye prandej ka muzikologë e psikologë të cilët pohojnë se muzika do të kishte lindë edhe sikur të kishte qenë nji individ i vetëm.
Shprehja "Folsh me vedi, folsh!" shenjon nji person qi me siguri ka dalë mendsh, ndërsa fakti qi kur nji njeri këndon me vedi ose fishkullon motive muzikore nuk merret si pacient qi ka nevojë me e kqyrë nji psikiatër, âsht provë se muzika buron prej shpirtit e s’ka nevojë për bashkëbisedues o për spektatorë........përveç se kur bâhet fjalë për festivale, shfaqje o koncerte. E këtu te koncertet do të kthehemi mâ vonë.
Në qytetin tem, kanga sikur edhe në tanë Shqipninë, ka qenë pjesë e jetës së popullit, produkt i tij i pacenueshëm e vlerë kulturore e padiskutueshme. Për këte vetinë e tretë, dikush mundet me pasë edhe vrejtje e mos me u pajtue me mue por unë kam parasysh këtu ato vlera qi janë vërtetë vlera e jo të lana thish.
Po si i gjykoke ti vlerat mundet me pyet dikush.
Nuk âsht krejt e thjesht. Duhet me njohtë pak edhe shpirtin e popullit e folklorin. Fjala vjen, cilat janë ato cilësi qi e bâjnë nji shqiptar me u ndie të bashkuem me shqiptarët e tjerë? Cilat janë ato ndjenja qi e bashkojnë me shumicën e popullit? A i gjetët? Qe, pra janë njikto qi qindrojnë në themel të vlerave autentike. Mandej mënyra se shprehen këto ndenja ndryshon prej Tropojet në Mallakastër ose prej Dibret në Vlonë e kjo âsht punë tjetër.
Kanga popullore shkodrane âsht shkodrane e njihet gjithkund si e tillë. Nji shkodranit edhe bâ me ja ndrrue fjalët kësaj kange e me ja shkrue në frangisht o gjermanisht, nuk kishte me e ngatrrue me nji variant të folklorit francez o austriak. Pse âsht i nevojshëm nji shembull i tillë po e ftilloj mâ poshtë.
Sundimi otoman la gjurmë të thella në jetën e popujve qi nënshtroi. Çdo aspekt i jetës së tyne u prek prej pushtuesit. Gjuha, zakonet, muzika, arktitektura, mënyra e jetës e deri moda. Por megjithkëte, këta popuj, e mes tyne edhe na shqiptarët, patën aq fuqi sa me mbijetue edhe pse të plagosun randë.
Të parët tanë në gëzimet e idhnimet e veta vijuen me shpreh botën e tyne të mbrendshme e kjo botë âsht mënyra se si përceptohen objektet, ngjarjet, situatat. Pikërisht kjo gja nuk mujt me u zhdukë ndër kombet e Ballkanit edhe pse pushtimi turk qe i gjatë. Mënyra se si nji arbnor krijonte raportin e vet me jetën ishte krejt e ndryshme me atë të nji ushtar aziatik të perandorisë. Gëzimi i nji shqiptarit kur bânte nji të panjohtun kumbarë flokësh të të birit, nuk kishte se si me qenë i nji randësije të veçantë për njerëz të ardhun prej shkretinave të Anadollit. Për me i ra shkurt, edhe arti muzikor do të shprehte këte botë emocionale. Le t’a shohim pak mâ konkretisht.
Jarja, dihet, ishte e ndryshme si lloj prej kangëve e joneve të të huejit edhe pse si tonalitet, jo plotësisht, mbeti orientale.
Kah fundi i tetëqindës, nuk janë të pakta përpjekjet, të qëllimshme ose jo, për me e shkëput kangën popullore prej modelit të muzikës orientale. Palok Kurti, Frano Ndoja, Osja i Fallxhores e Hila i Files janë nji dishmi e këtij fakti.
"N’at zaman të saj furije" âsht e dallueshme për kah karakteri, tematika e ideja qi përcjell prej nji kange si "Nji dylber qi ka kalaja". E para âsht shqiptare, (e meqi ra fjala në programin e diplomave të shkollës artistike "Prenkë Jakova" ishte gjithherë e pranishme e u këndonte krahas aries së Gild-ës së Verdit e Habanerës së Bizet-së,) e mund të quhet modeli i aries popullore shqiptare ndërsa e dyta nuk shpreh as nji moral e as nji cilësi kombtare të tonën.
E njajta përpjekje vërehet te kojshitë tanë, malazezët. Edhe te këta, jarja e tyne, e cila për mendimin tem, âsht jarja shkodrane për arsye se malazezët si komb janë malcorë e s’kanë traditë qytetare, ka nji tekst qi shpreh moralin e problemet e jetës qytetare malazeze. Kanga "_etaju_i pored Ljubovi_a" ( shqip: "Tue shetitë afër Ljuboviqit"), âsht nji shembull i mirë i kësaj qi thashë. Në videoklipin e saj shfaqet nji kangtár me kostum popullor malazias qi ka dalë në nji çardak të nji shtëpije karakteristike me hardhi e nji pemë sheget në oborr e mandej dy të rij të cilëve kjo u kushtohet. Edhe malazezët pra, sikur na shqiptarët, u përpoqën me e lehtësue muzikën prej elementeve orientale.
E njajta dukuni mund të dallohet te grekët. Nji kangë levantine edhe pse ka shumë përvajtime të muzikës orientale nuk ngatrrohet me nji turke o afrikano-veriore.
Rrugën e këtyne mjeshtrave të muzikës qi përmenda, e vazhduen mâ vonë Prenkë Jakova, Çesk Zadêja, Pjetër Gaci, Nikolla Zoraqi, Tish Daija, Tonin Harapi, Feim Ibrahimi, Limos Dizdari, e të tjerë e të tjerë të cilët jo vetëm qi u mbështetën fuqishëm te kanga popullore por tue u nisë prej kësaj krijuene edhe lloje të tjera qi në vendin tonë mungonin krejtsisht: kangën e lehtë e muzikën klasike shqiptare. Në krijimet muzikore dallohet lehtë eleganca me të cilën prej temave të thjeshta folkloristike lindën e u krijuen kangë të kultivueme popullore e prej këndej u kalue në muzikën e lehtë gja qi bâni të mundun mâ vonë edhe organizimin e Festivalit të parë të kangës në Radio.
Kangët e Prenk Jakovës "Synin si qershija" e "Margjela" e cila fitoi edhe çmimin e parë në Festivalin e tretë, qindrojnë diku mes kangës popullore e asaj të lehtë. Ky kalim kaq i natyrshëm i ka bâ qi edhe sot të ndigjohen me andje prej publikut shqiptar. Aria e Mrikës "Dielli ka prendue" te opera "Mrika" âsht tanësisht e konceptueme si popullore por kah teknika âsht muzikë operistike. Tema e parë dhe e dytë te simfonia e parë e Çesk Zadêjës (bâhet fjalë për muzikën e filmit "Skënderbeu") janë të mbështetuna në motive muzikore folkloristike shqiptare e këte s’luen as topi.
Po të vijmë te koha e jonë. Cilat janë kangët tona sot?
Më kujtohet, se kur ishte ende fëmijë "trasgresistat" të rij në moshë, do t’u mblidhnin nëper gëzime o "halle" (morè edhe pa pase halle hiç), me këndue kangë, qi për mue ishin krejtësisht të çuditshme, ndoshta falë faktit se unë nuk ishe "trasgresist" ose "revolucionár" në art. Edhe sot ato kangë kur i ndien të hjedhin dekun e në tokë. Si mos me t’u këput loçka e zemrës kur ndin fjalët:
"Ti topalle, Bukurije
më thoshin doktorat,
porsa dola nga spitali
mu më ndiqnin horat"
e të më falin ata, të cilëve, si mue i kujtohet kjo kangë, në qoftë se teksti më ka dalë disi mendjet. Por ajo qi përban nji enigëm në shpirtin tem ende sot e kësaj dite, âsht fakti i pashpjegueshëm se si në kangën qi citova mâ nalt, ndërhynte nji tjetër personazh:
"Zana,tiririri, Zana
tiririri, Zana,
m’ dole e pabesë."
kaq përsa i përket fëmijnisë seme. Për hir të së vërtetës, duhet thanë se kangë të tilla qarkullonin por në mënyrën mâ absolute nuk u transmetonin ose u përhapnin prej mjeteve të informacionit publik. Mbas 1990-ës ndrroi puna.
Nji ditë, nji i njohtuni i jem më thotë:
—Kam marrë nji kasetë me kangë të jashtëzakonshme. Po deshte t’i inçizoj. sht bile edhe ajo kanga "Si e lashë duhanin" por ka edhe të tjera qi nuk janë përhapë alÃ_.
—Po kush i këndon?—e pyes.
—Eh, kush i këndon! Bâ me e ditë! sht orkestra e gabelve të Ohrit.
Ec e fol tesh ti po deshte.
Meqi koha kalon me shisën e vet të pamshirshme, edhe kangë si ato qi citova mâ sipër u zhdukën por, ka dashtë dreqi mos me na lanë rehat, dolën të reja. Kujt nuk i bjen ndër mend "Shiki, shiki, java" e këndueme në nji mënyrë qi të bânte me u ajë turijsh prej të qamit? Me t’u shkrî zemra në vajë. Por kaloi edhe kjo e s’po ndihet mâ në radio o në televizione private qi na e patën nxeh rrashtën e kresë me te.
A kemi se si mos me i përmendë këto kangë të ndigjueme gjanësisht nëper manjetofonat e automobilistave tanë të rij të cilët tue i kushtue shumë vëmendje këtij tip muziket do të bânin aksidente tesh e mbasandej o në Mal të Jushit o në Tarovicë o diku pa hy në Fush-Krujë? (Ka njerëz qi më thonë se ky âsht shkaku edhe i sa e sa aksidenteve në Prrenjas, Librazhd, Tepelenë e gjetkë.)
Nejse, fakti qi ka muzikë qi s’âsht shqiptare as si tematikë e as si melodi nuk më mërzit aspak. E nuk më mërzit as fakti qi kjo muzikë ekziston në vendin tonë. Përderisa kemi pakica kombtare duhet me u a njohtë të drejtat. Duhet me e kuptue qi edhe popuj të tjerë, si ata të Penxhabit bujar e fisnik, kanë artin e kulturën e vet e cila ka mbijetue për shekuj e shekuj edhe pse këta kanë bâ jetë endacake, por....... me thanë se kjo muzikë âsht shqiptare, jo! Kjo nuk mund të durohet e të bân me t’u çue nervat kaçirubë.
Prit ti! Ka prep.
Kur kangëtarë të njohtun të skenës shqiptare dalin turnè jashtadheut e të këndojnë kangë si "Havales, havales" apo "Nji dashnore e kam pasë" apo nji "Xhixhilè, xhixhilè" për emigrantët shqiptarë me i shue mallin për atdheun, të vjen me pyet vedin:
—Po mirë. Këto kangë qenkan shqiptare, po a bân me më kallxue se çfarë kombësije kanë kangët e bukura përmetare, kolonjare o shkodrane të cilat dallohen rranjsisht prej të parave?
Për nji gja të tillë, mue më vjen keq e duhet me e thanë qartë.
Kangët shqiptare janë e mbesin shqiptare të tjerat janë të hueja e nuk na përkasin ne si komb e as si rracë.
Me të ardhë marre me shkue me nji të huej në nji koncert të tillë. Të pyet ai tjetri se a din me i këndue. Me ra gjallë e ngusht se ti këto kangë as qi i ke ndigjue ndonjiherë. Kah ana tjetër me i diftue mikut tand se ata qi i interpretojnë e qi mbahen si kangtarët mâ me namë sot për sot në atdhe, kanë krye shkollat e konservatorët e muzikës në Shqipni në të cilat u studjonte Mozart-i, Beethoven-i, Schubert-i e Çajkovski e qi kishin nji nivel tepër të naltë profesional, nuk mundesh se të vjen turp e marre.
Kush din me më thanë ku po shkojmë me këto tendenca në art? Me ç’të drejtë televizonet o radiot tona transmetojnë o propagandojnë nji muzikë të tillë? Ku shkuen përpjekjet e sa e sa kompozitorve tanë të ndritun për me na dhanë e me kultivue nji muzikë me karakter kombtár?
Kangtarve të sotshëm, a u vjen turp a si me këndue shqip? E pra, Tefta Tashko Koços o Marije Krajës nuk i ka ardhë aspak marre me këndue kangët tona. A mos vallë këta kanë nji nivel mâ të naltë profesional?
Nuk e di, por shpresoj qi edhe kjo e keqe ka me kalue veçse deri atëherë unë nuk kam me vue mâ kambën në asnji teatër ku përdridhen kangtarë qi shkyejnë gërmazin tue këndue gjoja shqip. Do të shkeli atje vetëm kur këta t’mi jenë përgjegjë pozitivisht pyetjes seme:
—"A e latë duhanin a jo?"
Ndërkaq, unë për vedi, kam me u marrë vetëm me folklorin e Tokës së Zjarmit e me shkue në shfaqje ku këndohen kangë popullore paqdashëse eskimeze.
Margjelo
Moj Margjele,mori pun'tore
Ku po shkon me ate kosore,
Ku po shkon moj tu vrapue,
A po vjen o vashe me mue;
Margjel-o,mori Margjele,
Se pas tejet s'due me ngele.
Margjel-o,mori Margjele,
Cilma synin qi m'ke mshele
O Margjela e malsise
Thueja kang've t'cobanise
Moj Margjele,mori sojnike
Bija e malesise kreshnike
Mos t'l'shoje zemra bre sojnike;
Trimi i mire qe shkon n'miniere,
Mendjen n'ty e ka gjith'here
E tash kthen sa t'bahet vere.
Margjel-o,mori Margjele.etj etj
PS.U riktheva ne Forum me kangen e MARGJELES
Po t'jemi bashk ne te dy
Meta gjith diten hijeve
sa m'than hijet rri...
E t'ju leshova krojeve
krojeve ku pije ti...
E mira i ra k'to hijeve
qe s'mujten me me fresku...
Po ashtu uji i krojeve
qe etjen s'ma ka shu...
Po t'jemi bashk ne te dy
do t'na shikojn me zili
E do t'na flasin syt
sa duhemi un e ti...
Kur perendan dielli majave
e muzgut rrug i lshon...
E ngroht asht rrahja e zemrave
kur vajzes nisa e i kdoj...
Besa u plaka ne k'ta kroj
te flas e kurr s'me flet...
Un zanin tan du ta nigjoj
por ti pergjigje s'jep..
Po t'jemi bashk ne te dy
do t'na shikojn me zili
E do t'na flasin syt
sa duhemi un e ti...
Po t'jemi bashk ne te dy
do t'na shikojn me zili
E do t'na flasin syt
sa duhemi un e ti...
Po t'jemi bashk ne te dy
do t'na shikojn me zili
E do t'na flasin syt
sa duhemi un e ti...
Si lule zambak
Si lule zambak
Teksti dhe muzika: Pjeter Gaci
Kur kalon rruges me naze
Si lule zambak
Ndalmu pak e hidhma synin
Se kam xane marak.
Kur kalon ti rruges time
Dhe me buzeqeshe
Nuk e di se fjala m'lidhet
Zemra m'cohet peshe.
Ky marak.maraku i shkrete
Nuk ma len zemren te qete
Dashunine qe kam per ty
Nuk e ndrroj per kta dy sy.
Une e di c'ka ke ne zemer
Ma thone ata sy
Lule je lule ke emnin
Lumi une per ty.
Kur kalon ti rruges time
E me pershendet
M'i fale jetes kaq gezime,
Je dashnija vete
Ky marak.maraku i shkrete
Nuk ma len zemren te qete
Dashunine qe kam per ty
Nuk e ndrroj per kta dy sy.
Synin tan te zi,
pa ta puth s`e la;
Zemren tane t` bardhe
katram me ta ba!
Hajde mar dashni
pash dy syt e mi;
t`hypim n`karroc
te xam ka i brretkoc!
Mar shkodran i qeshun,
me prit ne oborr!
Vet po veshem nuse,
ti dhanderr pa or`!
autor Helga.
haahahahahahahha, po ju pelqevi lejeni ketu!
Nese s`ju pelqen fshijeniiiiiii!
tresh a ja din tekstin e kanges "lulja e majit"
O, kur më rri karshi m'karshi e
Unë me ty kam ra n'dashni e
Bardh' e bukur je
Nuk kam qajre pa t'marr e
O, ustadhek zoti m'ka dhan e
Si nji peshk moj du me u ba e
Edhe n'det moj du me hi e
Te tan peshqit o me i përzi e
Bardh', e bukur je
Nuk kam qajre mos pa t'marr e
Citim:
Po citoj ato që tha keila
tresh a ja din tekstin e kanges "lulja e majit"
Citim:
Po citoj ato që tha keila
O, kur më rri karshi m'karshi e
Unë me ty kam ra n'dashni e
Bardh' e bukur je
Nuk kam qajre pa t'marr e
O, ustadhek zoti m'ka dhan e
Si nji peshk moj du me u ba e
Edhe n'det moj du me hi e
Te tan peshqit o me i përzi e
Bardh', e bukur je
Nuk kam qajre mos pa t'marr e
![]()
HAHAHAHA, jo maj se e kam vu gabimisht, s'jam mirditore jo . Gabim shtypit.
Ne fakt, ne dac besoje ne dac jo, e pranoj qe kam veshtirsi me dallu c (me gremc) prej Q dhe ll prej dh. E kam pas qysh se kam ken fmi, dhe i ngatrroj pa i mendu.
Nejse, tresh flm per kangen. Me at rast ju pershendes te dyve me te, se me pelqen shume
Sillet moti per se mbarit
Sillet moti per se mbarit,
Celin vjollcat e zymbylat;
G'zim i madh se erdh behari
Jan' mbushe bahcet me bylbyla
Ju moj lule, moj burbuqe;
As na cilni na gezoni
Sa jeshile, sa te kuqe,
T'gjithe dyrnjane e zbukuroni
Mori lule as e shifni
Sepse vera s'rrin gjithmone;
As e dini se vjen dimni
E ju thane si e ka zakon....
Teksti Origjinal i kanges LULJA E MAJIT
Pershendetje te gjithve... Kjo ashte nji teme interresante... tekstet e Kangve shkodrane jan te vjetra,e per ket kan nji vler t'madhe dhe personalisht e admiroj ate qe shum prej jush e kan ba ktu,(tuj shkru kta tekste)..
Tuj lexu mesazhet dhe tekstet te kja tem, nuk mund t'mos m'binte n'sy antar si Tresh ku e kishte mush ket tem me mesazhet e tija,nice gob Tresh... edhe pse disa nga kta tekste jan te shkrume ne librin "250 kenge qytetare shkodrane" perveq tekstit te kangs "Lulja e majit nga Pjerin Ashiku" per te silen nqs pranon kam disa vrejtje dhe disa shtesa...
Sa po kam n'dor tekstin dhe historin origjinale te ksaj kange.. qe e kam siguru nga AlbaManiaSound. dhe po ju a nisi vetem kete teks sepse persa i perket historis nuk mund t'shkruj gja se nuk jam i autorizum..
TEKSTI ORIGJINAL I KANGS "LULJA E MAJIT" 1959 NGA PJERIN ASHIKU
Nji dit t'bukur t'majit un te hetova
m'sheh nder gema t'shpeshta t'nji lule
Plot me vujtje ne zemer t'kundrova
deri sa nji dit ne dor ti mu perule
ref-Por tash ma per mu je veshke e nuk ke vlere
Flet e tuja ma per mu s'kan ere
Nuk je lulja e bukur e dites t'majit
Por je lulja ne zemren time t'vajit
Ishe ti ma e mira nder te tjera
Lule e mbushun plot me ngjyra
Pse kaq shpejt ne pranver flet ti treti era
pse kaq shpejt ne pranver ty t'ka ndrye ftyra
ref-Por tash ma per mu je veshke e nuk ke vlere
Flet e tuja ma per mu s'kan ere
Nuk je lulja e bukur e dites t'majit
Por je lulja ne zemren time t'vajit
Do t'kujtoj perher moj lule e veshkun
ndonse gjindem larg tash ma prej tejet
Do t'kujtoj gjithmon ne zemer tuj heshtun
se n'kujtime jeton gjithmon pran mejet
ref-Por tash ma per mu je veshke e nuk ke vlere
Flet e tuja ma per mu s'kan ere
Nuk je lulja e bukur e dites t'majit
Por je lulja ne zemren time t'vajit
Nji vrejte qe kisha per t'gjith, Ju Lutem mas shkruni tekste kangsh me gabime autografike dhe pa ken te sigurt per ate qi shkruni,,, nuk du qe kete ta merrni per fymje,por ta mendonji vetem kur shum kangtar diletanta apo te ri ,mund ti lexojn kta tekste per projektet e tyne,dhe kshtu i ndryshojn fjalt,,, dhe kja nuk me duket nji gja e drejt... se me ka ndoll shpesh qe me e ndigju ket kang me tekste te deformum keqas,,, nqs doni nji rast.. mund te ndigjoni... edhe Redon Makashin per te cilin edhe pse me gjithse rrespektin per per nje vokal shum te paster,e ka kenduar kete kenge,ku teksti eshte teper i deformuar.
gjithsesi mirepres mendimet dhe vrejtjet tuaja
gjitha te mirat.
Historine e kanges Lulja e Majit e di c'do shkodran Shkodre nuk ka te drejta autori aty
:p po sidokjofte mire se erdhe e bane nji pune shume te mire qe bane shtesat e duhuna te ajo kange e po mujte bane ne cdo kange e ku te duket e arsyshme.
naten e mire
Sqarim per Tresh
Good.. Tresh... pergjigje shum e lezetshme kja e jotja Thanks ..
Hmmm.... Persa i perket historis dhe tekstit te ksaj kange.. deri dje edhe un kam pas te njejtin mendim... por ta siguroj qe jo te gjith e din se si asht rujt ky tekst... dhe se nje pjese e mire e shqiptareve kete kang e njohin si "SERENAT KORCARE",pra mendoj se nuk asht e drejt qe kja histori te vazhdojn..
Sa per sqarim...
persa i perket Autorizimit... Tekstin dhe historin e kam siguru nga ALBAMANIASOUND,nji studio me te cilen punoj..dhe ata faqe letret,jane t'rujtuna si dekoment ne arkivin e Studios... mund te thush pse???
Pergjigjie:SEPSE... Asht ne DORESHKRIM NGA NJE I MIK DHE I AFERM I VET AUTORIT "PJETER ASHIKU". Pra nder ata pak faqe leter ka t'shkrume shum te dhana te tjera si data,dita kur dhe ku asht kndu per here te pare kja kang,Biles edhe emnin e personit qe i asht dediku...
A Mendon se kta lloj dekomentash jan njaq e t'pa vlera,qe ti hapi n'internet me pa t'drejt???Aq ma teper kur nuk jan pronsi e jemja??!!!!
Ndoshta ti mendon kshtu por Un s'e mendoj nji gja t'atill.
Por n'fund t'fundit, t'pakten shpresoj qe aj tekst ka me i vlejt nai'dit ndoshta nakujt qe nuk e shrun n'gazet por e kndon n'mikrofon,,,neise... ndoshta bana gabim qe e nisa at tekst se ndoshta a ken ma mir me gjet e me nis tekste t'gatshme prej librave
por gjithsesi... un mendoj se s'asht e mira me dal prej temet t'mesazheve,nqs ke nei'gja tjeter... ma nis nei mesazh privat, ndoshta do t'ishte ma mir.
gjitha te mirat bye
Trego 41 mesazhet në një faqe të vetme |
Materialet që gjenden tek Forumi Horizont janë kontribut i vizitorëve. Jeni të lutur të mos i kopjoni por ti bëni link adresën ku ndodhen.