Forumi Horizont Gjithsej 4 faqe: [1] 2 3 4 »
Trego 177 mesazhet nė njė faqe tė vetme

Forumi Horizont (http://www.forumihorizont.com/index.php3)
- Mjekėsia (http://www.forumihorizont.com/forumdisplay.php3?forumid=266)
-- Gjenetika (http://www.forumihorizont.com/showthread.php3?threadid=7240)


Postuar nga NS-6 datė 16 Janar 2005 - 23:35:

Gjenetika

Cod. B17012005

Mirmrema te gjitheve!!!Shume prej jush besoj se me kane pare duke shkruajtur gjera rreth kesaj teme por kam si qellim vetem qe informacionet qe kam te dihen nga sa me shume persona dhe shpresoj se nuk do te me gjykoni!!!!

Gjenetika eshte nje shkence qe nuk ka me shume se 100 vjet qe i ka nisjet e veta po edhe pse kaq e re ka zene nje vend mjaft te rendesishem ne jeten tone te perditshme duke filluar qe nga ana mjeksore si psh terapite e semundjeve te ndryshme e deri te perdorimi i gjenetikes ne raste te ndryshme kriminalistike.Ta marresh holle holle, gjenetika eshte nje shkence mikroscopike sepse merret pak a shume me materialin qe ndodhet ne berthamat e qelizave permasat e te cilave shkojne ne te dhjetrat e micronit(10^-7).
Secili nga ne e ka degjuar se ne berthamat e qelizave ka material gjenetik i cili kryen funksione te shumta ne trupin e njeriut.Me miliona operacione cdo sekond kane nevoje per materialin gjenetik.
Ne qofte se do te japim disa numra per trupin e njeriut mund te themi se jemi te perbere nga rreth 65 mije miliarde qeliza dhe secila prej ketyre ka ne berthamat e tyre 1.8 meter ADN.Kjo ADN ka rreth 3 miliard nukleotide.ky material perdoret nga cdo qelize per te jetuar ose te themi me mire per te mbijetuar.
Qelizat e kuqe te gjakur qe e heqin berthamen qe te kene sa me shume hapesire per te ushtruar funksionet e tyre kane nje jetegjatesi rreth 120 dite nga paaftesija per te rinovuar strukturat e veta te brendshme.Cdo qelize qe jeton duhet te kete te njejtin material gjenetik qe te mund te ece perpara.Edhe vdekja e nje qelize me ane te procedurave te ndryshme sic eshte apoptoze ose ndryshe sic quhet ndryshe "vdekje e programuar" ka nevoje per materialin gjenetik.

THIS IS FOR DARKE:The genetic is a new science(nearly 100 year age)but even though it is so young it has taken an important place in our daily life influencing it in every aspect starting from the medicine(terapies of diseases)up to the usage of genetics in crime scene investigation.The genetic is a microscopic science becuose its main object is a tiny strucutre called nucleus inside the cell,whose dimensions go up to 10^-7 meter(micron).
Everyone of us has heard that these nucleus contain the genetic material that executes a lot of functions in the human body.Millions of function performed in every second need its help.and to give some numbers there are nearly 65.000.000.000.000 cells in our body and in every cell there is 1.8 meter of DNA.This DNA is composed of nearly 3 billion nucleotides.This material is used by every cell to live or better say to survive.
The best example are the red blood cells that do not have the nucleus and they have a life of only 120 days becouse they cannot reproduce their proteins in order to live.Every cell in the human body must have the same genetic materila in order to perform its functions and not be considered as a foreign cell and attached by the immunitary system or die itself in a process called apoptosis or in poor words programmed(or self induced) death(self destruction).Bot this is another part of the story that i'm goin to explain....


Nese marrim parasysh qe cdo sekond trupi i njeriut prodhon rreth 2 milion qeliza gjaku dhe se po kaq qeliza shkaterrohen,ose qe jetegjatesia e qelizave te bardha eshte shume i shkurter dhe se here pas here duhet te zevendesohen dhe se cdo sekond trupi i njeriut duhet te jete ne gjendje ti beje balle mikroorganizmave te ndryshem qe mund ta sulmojne dhe se sa dhjetra lloje hormonesh qe duhet te prodhohen cdo sekond qe ta mbajne trupin ne nje ekuiliber te mahnitshem do ta kuptonim me mire se sa rendesi ka ajo strukture e vogel brenda cdo qelize.Ka raste qe mjafton nje gabim ne ato 3 miliard baza,sic ndodh ne disa semundje gjenetike dhe trupi i njeriut mund te shkoje drejt vdekjes.
Keto jane si tip hyrjeje per sa i perket gjerave qe eshte ne gjendje te beje materiali gjenetik ne trupin e njeriut.Ky material gjenetik qe quhet ADN(acidi deoksiribonukleik)ose ARN(acid ribonukleik).Keto dy forma ndryshojne njeri nga tjetri per llojin e sheqerit ose me mire tethemi per nga grupi qe eshte i vendosur te karboni 2 i sheqerit dhe per nga llojet e bazave te azotuara(tek arn ka uracil ne vend te timines).

Even the apoptosis needs the DNA functions to do the process correctly.If we consider that in every second more than 2 million red blood cells are produced and the same amount is detroyed,or that the white blood cells life is really short(some are 7 days,some more and some less)and they have to get replaced continuously and that in every second billion of organisms attach the human body and try to cause diseases,while the body tries to stop this and keep the equilibrium inside(don't forget that there are bacteria in the intestine that are important for the digestion)we can immagine the importance of our DNA and the importance of that small structure in the cell called nucleus.Only 1 mistake in 3 billion of nucleotides is enough to cause mortal diseases like the cystis fibrosis or a kind of anemia where 1 nucleotide is changed(mediterrian anemia)and the person may go toward death.1 mistake and no more is enough.
The things I said up to now are just an introduction to the most amazing structure in our human body that is called DNA(deoxyribonucleic acid)or RNA(ribonucleic acid).These two forms differ one from another just for the structure of the sugar that form the scheleton of the nucleotide or better say only for the group that is attached to the second carbon and for the bases attached(in RNA we have uracil instead of thymine)...


Postuar nga NS-6 datė 20 Janar 2005 - 21:35:

Pak histori mbi ADN-n

Cod. A20012005

Ketu ka pak nga historia e ADN qe ka qene nje konkurence e vertete ndermjet shkencetaresh te asaj kohe por ku ne fund triumfuan ata qe diten te perdornin informacionet e mbledhura:

Ne fund te shekullit te 19 nje biokimist gjerman gjeti acidet nukleike,polimere nukleotidesh te gjate te formuar nga sheqer,acid fosforik dhe disa lloj bazash qe permbanin azot.Me vone u gjet qe sheqeri i acideve nukleik mund te ishte ose riboza ose deoksiriboza dhe keshtu acidet nukleik ishin ne 2 forma:ARN dhe ADN.
Ne vitin 1943 Oswald Avery gjeti qe adn mbante materialin gjenetik dhe mendoi se ajo mund te ishte gjeni.Njerezit akoma mendonin se nje gjen duhet te ishte nje proteine por me vone u pranua ideja qe adn ishte nje molekule gjenetike.

Ne 1932 ,nese nuk gabohem, Griffith u mundua i pari te gjente dicka rreth molekules se ADN kur beri eksperimentet e para per te provuar qe ADN eshte pergjegjes per trashgimine.I pari u be nga Griffith i cili perdori 2 tipe bakteriesh IIR dhe IIIS(r qendron per rough=i ashper per sa i perket siperfaqes ndersa s=smooth= i bute).eksperimente nuk eshte qe tregoi ndonje gje te madhe po sherbeu per ato te me vonshmet.Sipas ketij eksperimenti bakteriet IIIS ishin te demshem ne trupin e miut qe u perdor ndersa IIR jo. U vrane bakteriet IIIS me nxehtesi dhe u pa qe miu nuk vdiste. Kur i vendosen bakterie S te vrara dhe R te gjalla dhe u pa qe ne trupin e miut kishte bakterie S te gjalla. Ky ne fakt ishte principi trasformues qe behet tek bakteries ,nje nga 3 mekanizmat qe perdorin bakteriet per te levizur dna e tyre.

Ne vitin 1948 Linus Pauling gjeti qe proteinat mund te merrnin format e helikes(helika alfa). Ne 1950 Erwin Chargaff gjeti qe vendosjet e bazave te azotuata ishte te ndryshme por kishin nje proporcionalitet 1-1. Keto gjetje ishin shume te rendesishme per gjetjen e struktures.

Ne vitet '50 gara per te gjetur strukturen ishte akoma e hapur. Ne Universitetin e Kembrixhit Francis Crick dhe James Watson ishin terhequr shume nga puna e Pauling-ut. Nderkohe ne King's College te Londres Maurice Wilkins dhe Rosalind Franklin ishin duke studiuar edhe keta ADN-n. Grupi i Kembrixhit kishte si qellim te bente modele te ndryshme fizike dhe te ulnin sa me shume mundesite e gjetjes se struktures. Nderkohe grupi i King College arriti ti afrohej edhe me shume duke i pare molekulat e adn me ane te rrezeve X.

Ne 1951,Watson qe prezent ne nje fjalim te Fraklin rreth punes se saj. Ajo kishte gjetur se ADN-JA ekzistonte ne 2 forma dhe keto forma vareshin nga lageshtia e ambientit rreth e qark.Kjo nxirrte si perfundim qe grupet fosfat duhet te ishin nga pjese e jashtme e struktures.nje eksperiment i kryer me pare ku u perdoren viruse qe infektonin E.coli nje lloj bakteri nxorre ne pah disa karakteristika te tjera. Duke perdorur principin qe ADN permban fosfor dhe proteinat sulfur u perdoren izotope te sulfurit dhe fosforit.Koka e virusit permbante izotopin e sulfurit dhe ADN virale ate te fosforit. Kur u infektua bakteri u pa qe brenda bakterit mund te identifikohej izotopi i fosforit ndersa ai i squfurit ishte jashte.Kjo tregonte qe vetem ADN-ja futej ne bakter dhe se ajo ishte pergjegjes per trasmetimin e virusit.

Watson u kthye me nje grup informacionesh dhe u mundua me shokun e tij te bente nje model qe doli i deshtuar.pas kesaj pothuajse qene gati te linin kerkimet por nuk e bene per shkak te rrjedhojes qe morren ngjarjet.

Franklin duke punuar vetem me rrezet X gjeti qe forma e ADN-s ne ambientin me te lagesht kishte te gjitha karakteristikat per me qene nje helike. Ajo mendoi se gjithe ADN-ja duhet te ishte nje helike por nuk desh ta tregonte kete gje derisa te kishte prova te mjaftueshme per formen tjeter gjithashtu. Wilkins ishte i bezdisur.ne janar,1953,ai i tregoi gjetjet e bera nga Franklin,Watsonit,pa pasur lejen e saj.

Watson dhe Crick moren nje hap te rendesishem ,duke sugjeruar se molekula ishte e bere nga 2 zinxhire nukleotidesh,secili ne forme helike sic e kishte gjetur Franklin por njeri shkonte per siper tjetri per poshte.Gjithashtu Krick kishte marre vesh per gjetjet e Chargaffit per bazat ne veren e '52. Ai ia shtoi kete tipar struktures keshtu qe bazat te lidheshin ne qender te helikes dhe te mbanin largesine ndermjet helikes te njejte.

Watson dhe Krik treguan se cdo zinxhir i ADN-s ishte komplementare e tjetres. Gjate ndarjes se qelizes,2 zinxhiret ndaheshin nga njeri tjetri dhe formoheshin zinxhire te tjere.
(Informacione te marra nga interneti dhe nga libri "Principet e Gjenetikes"(Snustad))


Postuar nga Sykaltra datė 20 Janar 2005 - 23:32:

Sa mire nuk lodhesh te shkruash?!

Bej shakka, dicka interesante dhe me vlere na ke sjellur ne kete
Forum rinor!

AUGURI !!!


Postuar nga NS-6 datė 21 Janar 2005 - 13:58:

mundohem te shkruaj ato qe di.thnx per vleresimin.edhe dicka:inbox.in e mesazheve private e ke plot!sme lejonte te te dergoja nje mesazh.megjithate


Postuar nga NS-6 datė 23 Janar 2005 - 11:10:

Struktura e ADN-s : Nukleotidet

Cod. A23012005

Acidi deoksiribonukleik(ADN) ashtu si dhe acidi ribonukleik(ARN)jane te formuar nga nukleotidet. Cdo nukleotid eshte i formuar nga nje sheqer pentoz(ribozi) nga nje baze e azotuar(Adenine,Guanine,Citozine,Timine ne ADN ndersa ne ARN kemi Uracil ne vend te Timines)qe lidhen tek karboni 1 ,dhe nga grupet fosfat qe jane ne numer nga 1-3 cope.3 cope jane nese nukleotidi eshte ne formen e lire ndersa 1 nese eshte i lidhur ne zinxhirin e ADN ose ARN. Grupet fosfat lidhen tek karboni 5 .Besoj te gjithe keni degjuar per ATP qe eshte quajtur edhe si monedha e trupit tone.

Ndryshimi ne strukturen e sheqerit (nga i cili vjen edhe emri i secilit material gjenetik)eshte grupi qe eshte i lidhur me karbonin 2. Nese karboni 2 ka grup -OH eshte ARN,nese ka vetem -H eshte deoksiribo dmth ADN. Kjo eshte nje nga ndryshimet ndermjet ADN dhe ARN.

Bazat e azotuara jane 2 llojesh ne saje te numrit te unazave qe kane: Adenina dhe Guanina jane purina (kane 2 unaza ne strukture) kurse Citozina,Timina dhe Uracili jane piramidina(nje unaze ne strukture). Besoj edhe nga foto duket qarte qe Citozina eshte me 1 unaze.

Po te shihni mire struturen e nje nukleotidi do te vereni karbonet 3 dhe 5 qe jane te nje rendesie thelbesore per sa i perket bashkimit te nukleotideve ne nje zinxhir se dhe per menyren se si lexohet ADN. Te njejten figure do ta perdor edhe me vone(figure klas kjo,e thjeshte dhe te ndihmon shume per te kuptuar gjerat kryesore.Ma te mire nuk gjeta ne internet)

Deoxyribonucleic acid(DNA) like the ribonucleic acid(RNA) is composed of nucleotides. Every nucleotide is composed of three parts: a sugar molecule(pentose sugar) called deoxyribose(in RNA it is ribose and i'll explain the reason of why), one of four different nitrogen-containing compounds called bases which are Adenine,Guanine,Cytosine and Thymine(in RNA there is Uracile instead of Thymine),that are bound in the carbon 1,and a a phosphate group which may vary in number from 1 to 3 according to the situation whether the nucleotide is bound in the DNA chain or not. So there are 3 phosphate groups in the "free"form and only 1 when bound in the chain.the phosphate groups are bound in the carbon 5.
Ur gonna see later one of the nucleotides called adenosine triphosphate and its functions in the human body.


The difference in the sugar strucutre gives the name to the genetic material:if the carbon 2 has an -OH group(alcoholic group) it is RNA.when this group is not and there is only -H then it is DNA.this is one of the differences between DNA and RNA(take a look at the picture to understand it better)

Nitrogen-containing bases are divided in 2 types according to their ring numbers: purine(adenine and guanine which have 2 rings) and pyramidine(cytosine,thymine and uracile which have 1 ring).In the image u can see that cytosine has 1 ring.

Now consider again the structure of a nucleotide and pay attention to the carbon 3 and 5 because they have a particular importance in the union between 2 nucleotides and in the way the DNA is read.I'm gonna use the same picture later to explain the some other particularities.


Postuar nga NS-6 datė 26 Janar 2005 - 13:58:

struktura e ADN:zinxhiret e ADN dhe lidhjet mes tyre

Cod. A26012005

ADN dhe ARN jane nje sekuence nukleotidesh qe jane te lidhur me njeri tjetrin.Ndryshimi qendron ne faktin se ne pergjithsi ADN eshte i perbere nga 2 zinxhire kurse ARN nga nje po nuk eshte e thene qe kjo te jete e vertete gjithmone. Cdo nukleotid lidhet me tjetrin me ane te lidhjeve fosfodiestere dhe me ane te lidhjeve hidrogjenore. Jane dy lidhje hidrogjenore ndermjet adenines dhe timines dhe 3 lidhje ndermjet guaines dhe citozines. Keto lidhje mund te duken lidhje te dobeta po mund te kujtoj se jane keto lidhje qe e mbajne ujin ne gjendje te lenget dhe ne baze te llogaritjeve te bera nese nuk do te egzistonin keto lidhje uji do te ishte ne gjendje te avullt qe ne temperaturen -81 grade celcius(informacion i marre nga libri i biologjise molekulare i wolf-it). Nukleotidet sic thashe ne formen e vecuar jane me 3 grupe fosfat por kur bashkohen i humbin 2 grupe per te dhene ate lidhje te qendrueshme.
Ne figuren me poshte do tu kerkoja te vinit re disa gjera: e para qe 2 zinxhiret e ADN jane ne drejtim te kundert njeri me tjetrin....

the DNA structure: DNA chains and the ligands between them
DNA and RNA are a sequence of nucleotides that are bound together. The difference between these to is that DNA is composed of 2 chains(formin a helix) while RNA usually is formed by one chain even why this is not always true becouse there are some exceptions. Every nucleotide is bound with the other through a phosphodiester link(in the same chain) and hydrogen links(between different chains). There are 2 hydrogen links between adenine and thymine and 3 between guanine and cytosine. These hydrogen links might seem weak links but imagine the fact that water would have been vapor at -81 degree if they were not present.the nucleotides are contain 3 phosphate groups and as they bind each other,they lose 2 of them to give a stable link.
In the figure below try to focus on a particular :the chains are antiparallel...


Postuar nga NS-6 datė 26 Janar 2005 - 14:02:

zinxhiret e ADN-s

Cod. F26012005

kjo eshte nje figure qe e ben me te qarte ate qe po thoja me siper...


Postuar nga NS-6 datė 28 Janar 2005 - 17:31:

struktura e ADN:koncepti i komplementaritetit

Cod. A28012005

Pra jane antiparalel me njeri tjetrin.Kjo gje eshte mjaft e rendesishme per njohjen e zinxhirit nga enzimat e ndryshme.
Pervec kesaj do te doja te shihnit edhe nje karakteristike tjeter e ADN: po te vini re nese njeri zinxhir ka adenine ne zinxhirin tjeter do te kete patjeter timine dhe nese ne njerin zinxhir ka guanine ne tjetrin do te kete patjeter citozine(kjo eshte si rregull i pergjithshem dhe perjashtimet jane ne raste te mutacioneve qe mund te formohen nga substanca qe kane konformacione te ngjashme me strukturat baze te ADN).Kjo karakteristike e ADN quhet komplementaritetit dhe eshte e rendesishme per faktin se duke njohur njerin zinxhir je ne gjendjet te thuash me saktesi se cfare sekuence ka zinxhiri tjeter. Ne fakt kjo karakteristike perdoret ne gjetjet e sekuencave te gjeneve ne ADN. Duke qene se gjenet prodhojne ARN lajmetar(mARN)atehere duke pare sekuencen e ARN jepet nje ide rreth sekuences se gjenit ne ADN. E njejta llogjike perdoret ne metodat e PCR(polymerise chain reaction)nje teknike qe perdoret per te shtuar sasine e ADN ne rastet kur eshte pak.Shpresoj se e keni pare filmin CSI(crime scene investigation).Kjo metode eshte nje nder metodat me te fundit qe perdoren per raste te tilla.Do te merrem me vone me shpjegimin e kesaj metode dhe atyre te ngjashme me te.Tjeter cfare mund te them...

Hence they are antiparallel with each other. This is significant in order for the enzymes to recognize the chain. Besides this, I would like to show you another DNA characteristic.

Be aware if one chain contains Adenine then the other chain will contain Thymine and if one chain contains Guanine then the other will have Cytosine. So, this is a general rule since the base pair forms only between these two but there are some cases such as in mutation where substances have similar structures with the base pair of DNA.

This characteristic is known as complementary and is important because if one chain is recognized then you are able to tell exactly the sequence of the other chain. In fact this is the characteristic used to find the sequences of DNA genes. Since the genes produce messenger RNA (mRna) then looking at the sequence of RNA, you can form an idea about the sequence of the gene of DNA.

The same idea applies in the method of PCR (polymerase chain reaction) a technique that is used to amplify and rapidly synthesize DNA when there is not too much. I hope that you all have seen the movie CSI (crime scene investigation). This method is one of the latest ones which is used in such cases. I will inform you next time by explaining this method and those that are similar.

What else can I say....


p.s: DO DOJA TE FALENDEROJA ENIGMEN PER PERKTHIMIN E KESAJ PJESE...

I'D LIKE TO THANK ENIGMA FOR THE TRANSLATION OF THIS PART...


Postuar nga dieFaustNeu datė 29 Janar 2005 - 10:41:

un te them te drejte as ma pret e as e kam pas naiher qejf gjenetiken po keshtu sic i parashtron ti keto dije po me duken shume interesante...


Postuar nga NS-6 datė 30 Janar 2005 - 12:40:

struktura e ADN:pozicionet 3 dhe 5 te struktures se sheqerit dhe ADN

Cod. A30012005

Qellimi im per kete teme ky eshte qe cdokush te perfitoje dicka nga gjerat qe shkruaj. Dua vetem te them qe nese ka ndonje qe mund te shtoje ose te heqe ose te kritikoje ta shkruaj keshtu qe ta dine te gjithe...

Thashe qe pozicionet e karbonit 3 dhe 5 jane shume te rendesishem.Pse?Ne pozicionin 3 eshte pika ku lidhet njeri nukleotid ndersa pozicioni 5 eshte pika ku eshte i lidhur grupi fosfat qe lidhet me nukleotidin e ri.Praktikisht formohet nje lidhje ku grupi -OH i nukleotidit te dyte(te themi keshtu) leshon hidrogjenin dhe me oksigjenin lidhet me grupin fosfat te nukleotidit te pare i cili normalisht ka leshuar 2 grupe fosfat si grupe inorganik dhe lidhet me kete oksigjen.Pak a shume eshte menyra si shperbehet ATP ne ADP ose AMP +2Pi.(per ndihme referojuni figures se nukleotidit me siper)

Bashkimi i dy zinxhireve te ADN formon nje strukture ne forme helike qe ka edhe ajo karakteristikat e veta:ne saje te llojit te ADN qe ndryshon ne baze te sa nukleotideve qe formojne nje rrotullim te plote kemi ADN te tipit A,B dhe Z me duket. Forma A egziston vetem ne laboratore kurse per formen Z nuk ka dijeni akoma a egziston apo jo. Forma B (ajo e qelizave tona)ne nje rrotullim i plote ka rreth 10.5 baza dhe nje gjatesi rreth 0.34nm ndermjet 2 nukleotidesh.Pastaj ka edhe shume forma te tjera qe mund te marre ADN.Ka raste qe mund te gjehet edhe si zinxhir i vetem sic eshte ne rastin e viruseve me ADN ku eshte nje klase qe e ka gjenomen deri ne nje fare pike si helike po ne fund e ka nje pjese qe nuk eshte helike por filement tek...
Tek historia e ADN thashe qe u perdor nje karakteristike e ADN dhe e proteinave per te gjetur se kush prej tyre ishin percues te karakteristikave...

...As i mentioned before the position 3 and 5 in the nucleotide structure are very important.Why?The position 3 is the point where one nucleotide binds meanwhile position 5 is the point where the phosphate group binds with the new nucleotide.So a linkeage is formed,where the -OH group of the second nucleotide (let's say so) dissociates the hydrogen proton and gets connected with the phosphate group of the first nucleotide that normally has lost 2 phosphate groups as inorganic groups in order to make the connection with the oxygen. It's nearly the same thing that happens to the ATP (adenosine triphosphate) that dissociate in AMP and 2Pi (for reference during the explanation see the figure above)

The joint of the 2 DNA chains form a helix like structure that has its own characteristics:
It may vary according to the number of nucleotides that form a 360 degree rotation and so we get different types of DNA: A,B(the one present in our cells) and Z. The Z form is not yet found whether it exists or not. The A form is present only in laboratory conditions. The B form,has 10.5 bases per rotation with a total length of 0.34nm between 2 nucleotides.there are other forms DNA can take. It may exist as a single chain (there's a type of virus class that whose genoma is like the normal DNA structure but in the end it is like it has lost a piece and that DNA part is a single chain)

In the DNA history I mentioned that in order to find which one were responsable for the genetic traits (DNA or proteins),a nice method was used...

Sorry for the mistakes i do during the traslation


Postuar nga NS-6 datė 05 Shkurt 2005 - 00:25:

struktura e ADN:eksperimenti me virusin dhe bakterin

Cod. A05022005

Eshte bere nje eksperiment ku eshte perdorur nje lloj virusi dhe nje lloj bakteri. Nuk e di a i kane klasifikuar apo jo viruset nder qenie te gjalla sepse kane disa karakteristika te qenieve te gjala dhe disa te qelieve te pagjalla. Do tju sjell gjerat me te reja rreth kesaj sepse sot mora revisten "le scienze" qe kishte nje artikull mbi klasifikimin e e viruseve si qenie me jete apo jo por nuk e kam lexuar akoma). Viruset kane nje mbeshtjellje proteinore dhe ne brendesi te tyre kane materialin gjenetik.
Proteinat jane nje nga klasat me te rendesishme te trupit te njeriut dhe kafsheve ne pergjithsi:nje proteine varet nga sekuenza e aminoacideve qe e perbejne(struktura primare)dhe kjo sekuence eshte mjaft e rendesishme sepse prej saj varet edhe funksioni i proteines vete. Struktura sekondare e proteinave eshte dy llojeshe:forme helike dhe nje konfigurim beta. Struktura terziare eshte forma qe merr kjo proteine ne hapesiren 3 dimensionale kurse struktura kuaternare eshte bashkeveprimi i nenpjeseve te ndryshme njera me tjetren. Psh hemoglobina ne formen e saj kuaternare eshte e perbere nga 4 zinxhire 2 alfa dhe 2 beta (form te njeriu i rritur)dhe keto bashkeveprojne njera me tjeter. Por nese struktura primare qe eshte sekuenza e aminoacideve peson nje ndrsyhim kete ndryshim e ndjejne te gjitha strukturat e tjera te proteines prandaj dhe thashe qe eshte themelor per funksionin. Rasti me i thjeshte eshte ai i anemise mesdhetare. Pse i thashe te gjitha keto gjera? Here pas here ne strukturen terziare dhe kuaternare te proteines mund te gjesh lidhje ndermjer grupesh squfur qe formohen nga bashkimi i aneve te aminoacideve cisteine dhe kane si funksion stabilizimin e struktures ne hapesire. Dhe ne fakt kur nje proteine humbet funksionin e saj (denaturim)gjerat e para qe prishen jane urat disulfurore. Kjo prishje mund te jete e kthyeshme ose te pakthyeshme me humbjen totale te funksionit te proteines.

Pas gjithe ketij muhabeti kthehemi edhe njehere te eksperimenti: U rriten viruse ne kushte te tilla qe ne terrenet e rritjes kishte izotope te squfur-35 dhe fosfor-32. Ne nje fare menyre viruset e rritur ne kete ambient kishin nje mbeshtjellje proteinore qe permbante squfur-32 dhe nje material gjenetik qe permbante fosfor-35. Kur u vendos ky virus ne nje koloni bakteresh viruset e ngjiten ne siperfaqn e bakterit dhe normalisht futen materialin e tyre gjenetik brenda bakterit. Me metodat qe kishin gjeten qe brenda bakterit kishte fosfor-35 dhe jo squfur gje qe tregonte se materiali gjenetik qe drejtonte formimin e viruseve ishte ADN dhe jo proteinat.
Ky rezultat ishte i rendesishem por akoma i pamjaftueshem sepse materiali gjenetik nuk ishte i paster komplet (u gjet edhe nje perqindje e vogel proteine squfur-35)dhe kjo mund te conte ne mendimin se proteinat mund te ishin pergjegjse por me vone me permiresimin e metodikave u gjet ajo qe dime sot: eshte ADN ajo qe percon karakteristikat nga prindi te pasardhesit...
Pak a shume ky ishte eksperimenti. Ti rikthehemi edhe nje here struktures se helikes se ADN: Si lexohet?


Postuar nga durrsake_topolake datė 05 Shkurt 2005 - 09:40:

Thumbs up shume interesante NS-6

pergezime per temen


Postuar nga dieFaustNeu datė 05 Shkurt 2005 - 20:19:

Re: shume interesante NS-6

Citim:
Po citoj ato qė tha durrsake_topolake
pergezime per temen


pergezime per temat....


Postuar nga NS-6 datė 06 Shkurt 2005 - 21:54:

struktura e ADN:pozicionet 3 prim dhe 5 prim

Cod. A06022005

Faleminderit shume.
Nese ju kujtohet jua kam thene qe karboni 3 dhe 5 ishin te rendesishem per faktet se ishin pikat ku lidheshin nukleotidet njeri me tjetrin. Ne pozicionin 3 kemi nje grup -OH i cili kur bashkohet me nje nukleotid tjeter e leshon hidrogjenin dhe formon nje lidhje qe do te jete ndermjet oksigjenit dhe fosfatit te nukleotidit tjeter. Pozicioni 3 quhet 3'(3 prim) ne leximin e ADN dhe sa here qe degjojme kete duhet te kemi parasysh karbonin 3 qe kishte grupin -OH dhe qe lidhet me grupet fosfat.
Nga karboni 5 fillojne grupet fosfat qe mund te jene deri ne 3 cope kur eshte ne formen xTP(x vlen per nje nga 4 bazat e azotuara) ose 1 ne formen kur nukleotidi eshte i lidhur ne sekuencen a adn. Ky quhet pozicioni 5'(5 prim) dhe kur permendet duhet te kemi parasysh karbonin nga fillojne grupet fosfat. Pra nese themi qe njeri segment i ADN ka drejtimin 5'-> 3' duhet te imagjinojme qe nukleotidi i pare ka pozicionin 5' te lire,ka bere lidhje me ane te pozicionit 3' me pozicionin 5' te nukleotidit te dyte dhe se nukleotidi i fundit ka pozicionin 3' te lire. Shpresoj se ne figuren e mesiperme do te jeni ne gjendje te kuptoni ato qe kam dashur te shpjegoj: poshta majtas ku duket grupi -OH eshte pozicioni 3' i lire dhe larte po majtas shifni qe pozicioni 5' ka 3 grupe fosfat dhe eshte i lire. Pra nese nesemi nga larte majtas ne drejtim poshta majtas kemi 5'->3'. Tani vini re djathtas: drejtimi eshte i kundert:3'->5' nese nisemi nga larte djathtas ne drejtim poshta djathtas. Keto gjera jane shume te rendesihme per faktin se enzimat qe ndihmojne ne formimin e zinxhirit te ADN njofin vetem nje drejtim dhe jo tjetrin por keto gjera per momentin nuk jane te rendesishme...


Postuar nga dieFaustNeu datė 07 Shkurt 2005 - 09:40:

ej me fal ta boj i pytje un ty lal.. ca ke bo kolegjin turk ti e??

ata llafazan hajvanet aty ca i kishit ju lal turk apo shqipetar???


Postuar nga NS-6 datė 07 Shkurt 2005 - 15:52:

po e kam bere.nese i referohesh profesoreve kishte turq edhe shqipetare po ne pergjithsi pjesa me e madhe ishin turq.une e kam mabruar ne 2001 dhe qe prej atehere nuk di me gje se ca eshte bere andej.cne qe po pyet?


Postuar nga dieFaustNeu datė 07 Shkurt 2005 - 17:25:

Citim:
Po citoj ato qė tha NS-6
po e kam bere.nese i referohesh profesoreve kishte turq edhe shqipetare po ne pergjithsi pjesa me e madhe ishin turq.une e kam mabruar ne 2001 dhe qe prej atehere nuk di me gje se ca eshte bere andej.cne qe po pyet?


jo mar kot po knej o mush me kolegjista (tirane , kavaj , cerrik) ti lal ku e ke bo ca veni??


Postuar nga NS-6 datė 07 Shkurt 2005 - 23:07:

une e kam bere ne tirane tek oxhaku.pse ka shume kolegjista ne forum eh?


Postuar nga dieFaustNeu datė 08 Shkurt 2005 - 20:30:

jo jo ne forum plak

ktu tek ky qyteti qe jom un


Postuar nga NS-6 datė 10 Shkurt 2005 - 18:07:

Pyetjet qe shtrohen

Cod. A10022005

Aha kujtova se the qe ka kolegjista ne kete forum.
Nejse ti kthehemi edhe nje here temes. Kam shpjeguar deri tani nukleotidet,si lidhen,si eshte e formuar helika,konceptin e komplementaritetit,pozicionet 3' dhe 5'. Mbaruam? Ta them te drejten do te me kishte ardhur keq nese do te ishte kaq informacioni qe mund te merret nga struktura e ADN me llogarit qe eshte struktura baze e qelizes. Pyetjet qe mund ti parashtrojme vetes ne kete pike jane:
-Si mund te futet 1.8 meter ADN (kaq eshte afersisht gjatesia totale e 46 kromozomeve te njeriut. Informacion i marre nga revista "le scienze") brenda nje berthame qelizore qe shkon ne permasat e mikronit?
-Si eshte e mundur qe vetem 5 % e ADN perdoret dhe pjesa tjeter eshte "mbeturine"(po e them keshtu iher pa i ngaterruar sepse ky koncept eshte shume i gabuar. Per momentin merreni si te tille mire po thjeshta ta dini qe nuk ka hedhurina ne strukturen e ADN)?
-Si eshte e mundur qe ADN nuk perdoret n cdo moment meqenese enzimat mund te bejne te veten dhe ta perdorin pa probleme?
-Si eshte e mundur qe njeri kromozom X tek femrat nuk punon ne saje te nje mekanizmi qe quhet imprinting dhe pse ndodh dhe cfare sjell si pasoje(edhe kete merreni pak a shume si te vertete sepse ne saje te atyre qe kam lexuar kohet e fundit ne librin e patologjise(robbins) nuk eshte e vertete plotesisht.)?
-Sa shkalle paketimi ka ADN ne berthame dhe cfare bejne keto?
Pse ADN ne formen A egziston vetem ne laboratore dhe jo ne natyre ashtu sic edhe forma Z per te cuilen deri tani nuk ka asnje informacion?
etj etj etj etj....

Pergjigjet e ketyre pyetjeve po jua parashtroj(me aq sa kam njohuri une duke i bashkangjitur edhe te rejat e fundit qe jane zbuluar,informacionet e te cilave me kane rene ne dore)si me poshte....


Postuar nga eng_girl datė 10 Shkurt 2005 - 18:11:

Thumbs up

Ide e mire publikimi i ketyre materialeve NS-6.
Po kujtoj ca gjera nga shkolla e mesme, sikurse po mesoj edhe te reja...me pelqejne keto gjera...


Postuar nga NS-6 datė 13 Shkurt 2005 - 23:50:

nukleozomet

Cod. A14022005

Gjeja e re qe u pa ishte se ekzistonin disa struktura qe u quajten nukleozome te cilet sherbenin per te mbeshtjellur ADN. Ne nje fare menyre nukleozomet perbejne shkallen e dyte te organizimit te ADN ne qelize(nese konsiderojme edhe formen e helikes si forme paketimi megjithse veshtire me e quajtur keshtu sepse eshte nje forme naturale ajo forme helike por po e marrim si te tille).E treta eshte e quajtur me nje term ne anglisht qe eshte "scaffold" per te cilin nuk di ndonje term ne shqip por mund te them qe eshte gjendje ku kromatina(ADN+proteinat histone) eshte e shperndare. Shkalla e katert jane kromozomet.(sqarim: proteina histone jane proteinat qe marrin pjese ne paketimin e ADN kurse pjesa tjeter jane proteina johistone,thjesht qe ta keni parasysh)
Nukleozomet jane te formuar nga proteina histone(proteinat histone jane proteinat qe marrin pjese ne paketimin e ADN kurse ato johistone jane pjesa tjeter). Ne figuren me poshte keni nje ide me te qarte te struktures se nje nukleozome. Sic shihet ADN rrotullohet rreth saj dhe ne dalje mbahet e lidhur nga histoni 1(jane 8 lloje histonesh qe marrin pjese ne formimin e nje nukleozomi). Diametri i tij eshte 11nm(numer i marre nga nje sit interneti)dhe rreth tij mbeshtillet nje gjatesi ADN qe shkon ne rreth 200 nukleotide nese nuk gabohem kurse distanca e nukleotideve mes 2 nukleozomeve eshte 146(numer marre nga libri "principet e gjenetikes"(Snustad)(me falni qe here pas here me duhet te konsultoj libra ose materiale nga interneti per tu siguruar sa me mire qe informacioni qe ju sjell eshte i sakte ne graden sa me te larte).
Me poshte po ju jap nje figure qe tregon nje nukleozom. Po te shihin mire ne hyrje eshte histoni tipit 1 qe ne nje fare menyre e mban te lidhur zinxhirin e ADN me nukleozomin....


Postuar nga Isra datė 16 Shkurt 2005 - 09:29:

Citim:
Po citoj ato qė tha NS-6
une e kam bere ne tirane tek oxhaku.pse ka shume kolegjista ne forum eh?


ua te oxhaku, te lagja ime...
Gjithsesi urime per informacionet, jane me te vertete interesante dhe dobiprurese, sa me thelle te mendojme rreth kesaj qelize determinante ne jeten tone, aq me shume kuptojme Fuqine Hyjnore...

tung


Postuar nga NS-6 datė 16 Shkurt 2005 - 10:47:

struktura e ADN:funksionet e nukleozomeve

Cod. A16022005

te oxhaku e paske shtepine ti isra?fiksim fare ekam ate xhamine tuaj se kam pas qene falur atje .
sa per temen une shtroj argumentet shkencore pastaj secili del ne konkluzionet e veta apo jo?

Ndoshta ai qe eshte funksioni me i rendesishem i nukleozomeve eshte ai i paketimit te ADN qe ben qe e gjithe gjatesia e ADN te mblidhet ne nje berthame aq te vogel. Shkalla e paketimit shkon deri ne 1000 fish dhe kjo sjell nje mbledhje te jashtezakonshme dhe ne te njejten kohe eshte nje kursim hapesire per qelizen per funksionet e tjera qe ka ajo.

Por ky nuk eshte i vetmi funksion qe kane nukleozomet:
Mund te them qe histonet e tij jane si pike ankorimi per struktura si grupet acetil(COCH3). Eshte pare qe ku ka grupe te tilla acetil gjenet qe ndodhen prane jane me aktive kurse deacetilimi con ne heshtjen e ketyre gjeneve. Ne pikat ku grupet acetil lidhen me histonet kromatina(qe sic thashe eshte e perbere nga ADN dhe proteinat dhe qe ka si funksion kontrollin e hyrjes ne ADN nga enzimat e ndryshme) behet e lejueshme per enzimat qe duhet te traskriptojne(traskrimptimi eshte rpocesi qe con ne formimin e ARN lajmetar(messenger RNA) dhe nga kjo me ane te nje procesi tjeter formohen proteinat. Do me te merrem me vone me shpjegimin e ketyre proceseve) ate zone. Ne kromatinen e heshtur nuk ka grupe acetil po ka nje lloj grupi tjeter qe nuk eshte i lidhur tek histonet e nukleozomeve por tek ADN vete:jane grupet metil(CH3-).keto kane nje aftesi per tu lidhur tek citozinat e ADN dhe eshte pare qe cojne ne heshtje te zones ku lidhen. Atehere grupeve metil do ti kthehem me nje postim ne vete.
Pak a shume keto jane informacionet qe kam per nukleozomet per momentin por qe ka akoma per te zbuluar rreth tyre sepse struktura e histoneve qe e perbejne eshte jashtzakonisht e komplikuar dhe ndikon mjaft ne perdorimin e atij segmenti ADN qe eshte i mbeshtjellur...

Kalojme tek pyetja tjeter qe permendem me siper:
Cne qe vetem 5 % e ADN tone perdoret dhe cfare ka ne pjesen tjeter?
Dhe per te gjithe ato qe pelqejne kuriozitetet ja dhe 2 te fundit:
Miu i laboratorit ka me shume gjene se sa njeriu. Nga analizat e genomes se njeriut del qe duhet te kete rreth 20-25.000 gjene kurse miu i laboratorit ka rreth 30.000 gjene.Ne kishim po te njejtin numer gjenesh qe ka gjeli bazuar ne perfundimet e arritura nga deshifrimi i gjenomes se gjelit te publikuara ne revisten "le scienze" e numrit a tetor a nentor nuk me kujtohet mire!!! Ja kalofshi mire te gjithe se per pak kohe ndoshta nuk do te shkruaj se kam nje provim pas nje jave....


Postuar nga NS-6 datė 28 Shkurt 2005 - 10:13:

ADN hedhurine? (1)

Cod. A28022005

5% perdoret? Le te themi me mire qe ne pergjithsi vetem 5% perdoret sepse ne raste te vecanta kemi perdorimin edhe te asaj pjese qe duket se eshte e heshtur. Dhe te mendosh qe ky 5% ka ato 20-25000 gjene qe i japin pamjen njeriut(vetem 0.01% e ADN eshte pergjegjse per pamjen e jashtme te njeriut.numer i marre nga revista focus) dhe bejne qe i gjithe trupi te funksionoje. Kur e kam mesuar per here te pare gjenetiken numri ishte 100000 gjene por me mbarimin e deshifrimit t gjenomes u ul ne 30-35000 gjene derisa u rikonsultuan informacionet dhe ne baze te artikullit te dale ne fund te vitit te kaluar ne revisten "nature" shkoi ne 20-25000. Kjo per faktin se projekti i gjenomes kur mbaroi ne vitin 2001 nuk ishte i kompletuar sepse kushte lene shume hapesira neper gjenome sidomos ne pjeset qendrore te kromozomeve. Me deshifrimet e mevonshme numri i hapesirave u ul dhe tani me duket se jane edhe 350 hapesira(numer i marre nga nje artikull ne internet) per tu mbushur qe mund te permbajne segmente ADN-je te rendesishme.
Deri para nje viti e gjysem ai 95% ADN qe mendohej se nuk funksiononte u quajt hedhurine. Nje term shume fyes per qelizen mund te themi dhe qe po ta marrim nga ana logjike nuk duhet te quhej keshtu. Pse?Arsyet:
-Qeliza mund te themi qe perdor menyrat me te mira qe me minimumin e harxhimit te energjise te marre max te rendimentit. Atehere cdo ti duhej qe ne cdo ndarje te veten te dyfishoje 3 miliard baza?
-Procese si transkriptimi cojne ne formimin e mARN (messenger ARN) qe i neneshtrohet nje procesi qe quhet "splicing"qe shkeput intronet (segmente qe nuk marrin pjese ne kodifikimin e nje proteine.Shpresoj te mos jem gabuar:jane intronet qe nuk shfaqen ne fund te modifikimit te ARN). Pse qeliza duhet te harxhonte energji per traskriptimin e ketyre segmenteve dhe pse duhet te harxhonte energji per procesin "splicing"?
-Egziston nje proces tjeter qe duhet te na coje ne konkluzionin qe ajo qe quhej ADN hedhurine nuk eshte aq hedhurine:"slicing alternativ". Eshte nje proces qe ben qe sipas deshires se qelizes segmente qe normalisht ishin introne te behen hekzone(pjese qe shfaqen ne ARN e modifikuar)dhe kjo con qe me te njejtin segment ARN te kodifikohen 2 proteina te ndryshme me funksione te ndryshme...

Ne rast se nuk kemi kuptuar ndonje gje nga ato me siper mos u merzitni se do ti kap nje e nga nje ato koncepte me vone kur te shpjegoj transkriptimin por per momentin kini parasysh keto gjera si arsyetime...

vazhdojme...


Postuar nga NS-6 datė 09 Mars 2005 - 10:16:

ADN hedhurine?(2)

Cod. A09032005

Cfare gjerash te tjera duhet te na cojne ne mendimin qe edhe ajo pjese e ADN qe normalisht nuk perdoret nuk eshte aq hedhurine sa mendohej(gjerat qe kam shkruajtur me siper kane nje rrjedhim llogjik dhe jane mendime te mia te bazuara ne ato qe kam lexuar ose kuptuar)

-Ne trupin e njeriut jane rreth 217 lloje qelizash dhe keto qeliza jane te ndare ne kete menyre nga fakti se paraqesin karakteristika te ndryshme: Rruazat e kuqe kane aftesi te trasportojne oksigjenin,linfocitet te mbrojne trupin,osteoklastet te grryejne kocken,neuronet te trasportojne impulse nervoze etj. Per te kryer funksionet e veta secila qelize ka nevoje per ADN(do thoni ju qe qelizat e kuqe skane as berthame as ndonje organel.ne kete rast nevoja e ADN duhet per te prodhuar hemoglobinen ne fillim) tjeter dhe normalisht per nje segment te caktuar ADN-je. Nga kjo me logjike mund te themi qe nje gjen qe duhet tek rruazat e bardha te gjakut per te formuar antitrupa nuk duhet psh tek osteocitet(qelizat e kockes) sepse nuk e ka ate funksion.atehere ai segment tek osteocitet mund te themi qe eshte i heshtur ose pak a shume mbeturine apo jo?

-Tjeter pike eshte ajo e mutacioneve: egzistojne mutacione qe mund te ndodhin gjate perdorimit te ADN te cilat cojne ne formimin e proteinave te prishura ne trupin e njeriut dhe keto mutacione mund te gjenden ose ne brendesi te gjenit ne ato zona qe thame nuk dalin ne mARN(nese nuk gabohem ishin intronet)ose jashte gjenit ne disa zona qe quhen me termin anglisht "enhancer" qe jane segmente qe cojne ne nje hiperperdorim te atij fragmenti ADN-je ose ose edhe ne disa pika te tjera ne fillim te gjenit qe nevojiten per nje perdorim te sakte te ADN. Normalisht keto nuk paraqiten ne produktin perfundimtar....

etj etj...

Pra duke menduar mbi keto pika mund te pyesim veten se cila pjese e ADN mbetet hedhurine...

Tani te kalojme kete pike reflektimi dhe te perqendrohemi ne ate qe eshte gjetur ne analizat e zinxhireve te ADN te ketyre zonave...nje qerre (besoj e jep idene e asaj qe dua te them )me grupe metil....1 karbon dhe 3 hidrogjene cfare mund te jene ne gjendje te bejne...


Postuar nga NS-6 datė 12 Mars 2005 - 00:02:

metilimi i ADN

Cod. B12032005

Metili(CH3-) eshte nje strukture e thjeshte qe ka nje afinitet per citozinat e ADN. Enzimat i marrin ato nga grupet folato dhe nga vitamina B12 dhe i shperndajne sa andej-ketej neper gjenome.Sa me i metilur nje zinxhir ADN-je, aq me e vogel eshte mundesia qe ai zinxhir te transkiptohet ne ARN dhe te kryeje funksionin e vet.Por perveē kesaj duket se keto grupe sherbejne per tu ruajtur nga ato elemente gjenike qe jane traspozomet(segmente ADN ne gjendje te levizin nga njeri kromozom ne tjetrin dhe shkaktare te semundjeve te ndryshme sic do te shohim me vone ne rastet e kancerit).Nje mungese metilimi shton numrin e anomalive gjenike dhe ēon ne mutacione vdekjeprurese.

A mund te ēoje metilimi ne kancer?Eshte pare qe metilimi bllokon transformimin e qelizave te modifikuara ne malinje.Ne polipozin e zorres se trashe psh shihet nje ulje metilimi.Nuk dihet se pse ndodh kjo ulje sepse nuk njihet asnje enzime demetiluese deri me sot.Por nje ulje metilimi ēon ne rritjen e mundesise per ērregullsi gjate ndarjes qelizore.

Nje tjeter vezhgim tregon se ekzistojne qeliza kanceroze qe kane antionkogjene(gjene qe normalisht krejne funksione mjaft te rendesishem tek njeriu por qe nje mutacion i tyre mund te coje ne kancer) normale.Eshte metilimi ai qe ēon ne kancer ne keto raste.Problemi eshte se nuk ka asnje ilaē gjer me sot qe te rregulloi kete ipometilim.Ekzistojne disa ilaēe qe me sa duket heqin metile nga ADN.Po mundohen te shpikin ilaēe qe mund te rregullojne perqendrimin e grupeve metil.d.m.th te heqe grupet metil nga onkosopresoret(gjene qe ndalojne trasformimin e disa gjeneve te tjere ne gjene kancerogjene).Problemet ketu jane dy nese gjendet ilaēi:

-Si mund ta besh specifike per ato gjene.Pra ulja e efekteve kolaterale.

-Mbarimi i efektit te ilaēit ēon ne ridaljen e metileve dhe heshtja e onkosopresoreve.

Eshte pare se metilimi luan nje rol te rendesishem edhe ne "IMPRINTING" qe aktivizohet tek embrioni pak pas pllenimit dhe qe ēon ne heshtjen e gjeneve ose te kromozomit total.Ē'ben qe enzimat metiluese bejne te heshtin alele specifike dhe te lihen te tjere?Ne rastin e klonimit eshte pare se zevendesimi i berthames ēon ne nje ēorganizim total te epigjenomes dhe shton problemet,prandaj edhe 90% e kloneve vdesin para lindjes,ndersa ato qe lindin nuk kapin moshen e madhe.Pra metilimi nuk i hesht gjenet por i vendos ne nje gjendje te heshtur(vereni me kujdes se mund te duket si loje fjalesh por ka 2 kuptime te ndryshme ketu.ne rastin e pare po flasper nje heshtje te perhershme ndersa e dyta per nje heshtje te perkohshme).Sikur enzimat i marrin lajmet nga diku.(per imprinting do te flas me vone me teper)

Tani ne mbarim te projektit te gjenomes njerezore hapet nje sfide tjeterrojekti "epigjenoma njerezore": perpilimi i nje harte te grupeve metil ne te gjithe gjenomen marre persiper nga nje institut ne angli.Nje lajm i dhene tregon se perfundoi perpilimi i 100.000 grupeve ne kromozomin 6.
kaq di une per momentin rreth metilimit.

edhe nja 2 fjale me teper per sa i perket kromatines...


Postuar nga NS-6 datė 28 Mars 2005 - 22:45:

kromatina

Cod. A29032005

Qe te permbledh me pak fjale se c'eshte kromatina dhe per cfare sherben:
Duhet te kemi parasysh qe kromozomi nuk eshte nje mase e ADN e ēorganizuar e as nje objekt i vetem,por nje bashkesi dinamike ADN proteinash dhe substancash te tjer.Ndersa kromatina ben diē me shume: Ajo kontrollon hyrjen .

Kromatina permban nje sasi ADN qe eshte sa gjysma e proteinave te saj,me teper ne forme histonesh.

Nje kromozom X tek femrat eshte i heshtur.Per te arritur kete dy zona te aparatit gjenomik bashkohen per te heshtur nje te trete.Nje gjen jo kodifikues XIST,prodhon nje ARN aktive qe "mbulon kromozomin".Nderkohe kromozomi tjeter prodhon nje ARN "te kundert" qe sherben si ilaē kunder produktit te Xist.Gjate kromozomit te pa deshiruar fillon nje sekuence zinxhir dhe nje metilim masiv,histonet humbin grupet acetil ne ekstremitetet e tyre dhe kromatina mblidhet ne nje grup te papershkueshem te veshur nga ARN.Ky kromozom perēohet keshtu ne qelizat e mevonshme...

Grupet acetil vetem shtojne shprehjen e gjeneve afer kurse enzimat deacituese ēojne ne heshtje te atyre gjeneve.Pjesa tjeter duhet kuptuar akoma.Aty ku grupet acetil lidhen tek histonet kromatina behet e lejueshme per transkiptim.

Kromatina e heshtur nuk ka grupe acetil ne keto pozicione por paraqesin grupe metil te lidhura ne pika te ndryshme te ekstremiteteve te histoneve.

Ne nje fare menyre paketimi I ADN jo vetem sherben per te mbajtur gjithe ate strukture kompakte por eshte edhe nje tip porte qe kontrollon se cila pjese e gjenomes duhet te perdoret dhe te jene te pershkueshme nga enzimat dhe se cilat te jene jashte kesaj perdorimi.difekte ne keto sisteme te organizimit te ADN cojne ne difekte embrionale per aftesite qe kane per te kontrolluar aktivitetin gjenik.

Bazuar ne nje artikull i dale ne internet ne maj te vitit te kaluar del qe shkencetaret kane zbuluar diferencen ndermjet kromatines qe paketon gjenet dhe kromatines qe paketon ADN me funksione te panjohura dhe me funksione rregulluese. Pra egzistojne 2 lloj kromatinash qe kane nje funksion ne teresi paketues por segmentet qe paketojne ndryshojne ne funksione. Sipas ketij artikulli del ne pah nje organizim deri me pare i panjohur qe mund te jete i tille ne te gjitha qelizat. Keto diferenca mendohen te ndihmojne ne gjetjen e kancereve thjesht duke pare diferencat.

Pra sic shihet gjerat qe mund te gjehen ne kromatine nuk kane te mbaruar dhe se funksionet e saj reale jane akoma nje enigem megjithse me e pjesshme se sa ishte me pare. Nese do te me kujtohen informacione te mevonshme do ti shkruaj.

Per momentin nuk do te pershkruaj nje karakteristike te vecante qe ka struktura e ADN qe jane superperthyerjet por do ta bej me vone pasi te shpjegoj se c'jane enzimat. Dhe meqe ra fjala c'jane enzimat dhe perse sherbejne ato? Keto informacione jane te rendesishme edhe per te shpjeguar disa gjera qe kane lidhje me kanceret ne temen tjeter qe kam hapur...


Postuar nga amor alucius datė 03 Prill 2005 - 10:47:

No DREAM,no pain(domethenes emeri i ketij genit :D )

Cod. A03042005

NS-6,po e postoj ketu meqe ka te beje me gjenetiken.Ah,nuk eshte lajm dhe aq recent por ama ka rendesine e tije.Ose thjehste mund te hapet nje teme dedikuar te rejave mjekesore




Kontroll i dhimbjes ne nivel gjenetik !

Shkenctare kanadez,amerikane dhe austriake,kane zbuluar nje mekanizem molecular i implikuar ne moderimin e perceptimit te dhimbjes.Nje gen,i quajtur DREAM,provokon ne mungesen e tije gati nje absence te dhimbjes ke minjte.Keto rezultate ne fakt mund te ndryshojne totalisht menyren e luftimit te dhimbjes te koheve te tona. Geni DREAM zvoglon prodhimin e dynorphine(dynorphine prodhohet nga organizmi si pergjigje ndaj dhimbjes dhe stressit).
Dhe,si mund te karakterizohet funksioni biologjik i ketij geni? E po e thjeshte(:p) duke krijuar kafshe transgjenetike pa genin DREAM.Me pas u pa qe ke keto minj nje renie sensibiliteti ndaj dhimbjes te tipit inflamatore dhe neuropatike.
Natyrisht ky zbulim eshte i rendesishem ne luftimin e dhimbjes pasi mund te kalohet ne luftim madje ne nivel te ADN-se(!!!),thjeshte duke bllokuar lidhjen e prodhimit te DREAM nga ADN-ja.


Postuar nga NS-6 datė 04 Prill 2005 - 15:46:

shum interesante...

e forte kjo!!!nuk kisha hasur asnjehere ne ndonje shkrim te tille te ngjashem deri me sot.shume i lezetshem si informacion.thnx amor...te pakten me ndonje shkrim te tille thy ate monotoni qe mund te formohet duke shpjeguar gjerat sic i bej une qe i bi gjate e gjate me shpjegu nje gje...shpresoj qe te shkruash prape...

p.s corpo calloso-n e gjeta fiks fare eh?


Postuar nga NS-6 datė 06 Prill 2005 - 00:29:

enzimat (1)

Cod. B06042005

Enzimat jane nje nga arritjet me te medhaja te biologjise ne fillimet e shekullit te kaluar. Enzimat jane krahasuar me motorin ideal te karnotit ne fizike ku rendimenti shkon gati ne 100%. Enzimat ne vete jane struktura biologjike qe kane funksion te pershpejtojne reaksione qe ne kushte normale do te ndodhnin me nje shpejtesi mjaft te ngadalte. Shpejtesia e ketyre reaksioneve mund te pershpejtohet nga 100 here deri ne 10^12. Deri ne fillim te viteve 80 mendohej qe enzimat mund te ishin vetem proteina po ne kete kohe kur kerkimet mbi ADN dhe mekanizmat e saj po shkonin drejt kulmit u gjeten edhe disa enzima te quajtura ribozime qe ndryshonin nga enzimat tradicionale qe ishin proteina. Nje enzime futet ne nje reaksion dhe ne fund del e pandryshuar. Pra po fute nje gram enzime po aq do te kesh edhe ne fund.po si arrijne te pershpejtojne reaksionet? Per te shpjeguar kete duhet te shpjegoj shkurtimisht se si ndosh nje reaksion(shume kllapa u bene po skam cti bej nese dueht me e bere dicka te qarte). Nje reaksion fillon me substancat fillestare dhe perufndon me produktet. Reaksioni kalon nepermjet disa produkteve te ndermjetme qe mund te vazhdojne perpara drejt produkteve ose te kthehen pas drejt sunstancave fillestare.te marrim kete reaksion:
A+B->AB->C+D
Ketu A&B jane substancat fillestare.AB jane produktet e ndermjetme dhe C e D jane produktet. Qe te ndodhe ky reasion ka nevoje per nje fare energjie qe quhet energjia e aktivizimit qe ben qe substancat fillestare te formojne sunstancat e ndermjetme. Vetem grimcat qe kane energji te mjaftueshme mund te mberrijne piken e formimit te substancave te mdermjetme. Sa me e ulet te jete kjo aq me shume grimca do te arrijne ate pike dhe me shume produkte do te kemi. Nese kjo energji eshte me e vogel se nje vlere e caktuar nuk kemi reaksion dhe nuk formohen produkte. Kur mberrihet vlera e caktuar kemi ate qe quhet faze tranzicioni ku formohet kompleksi AB i cili ka 2 mundesi: ose te shkoje perpara ose te kthehet pas(ato shigjeta qe kam vendosur duhet te jene me 2 drejtime per te treguar se mund te kthehet pas)pak a shume mjaftojne keto te dhena per te arritur aty ku dua...vazhdon...


Postuar nga NS-6 datė 13 Prill 2005 - 00:08:

enzimat (2)

Cod. A13042005

Enzimat ca bejne? Enzimat ulin energjine e aktivizimit keshtu qe do te kemi me shume grimca qe kane energjine e mjaftueshme per te formuar substancat e ndermjetme. Po si e bejne lind pyetja edhe ketu. Qe te formohet AB duhet qe A dhe B te perplasen me disa kende te caktuara. Nese ka perplasme me kende te ndryshme nga keto nuk kemi reaksion. Enzimat bejne te mundur qe perplasjet ndermjet grimcave te kryhen me kendet e sakte dhe rrisin keshtu probabilitetin e nje reaksioni. Po ashtu ka rendesi edhe ambienti: ka reaksione qe mund te ndodhin me mire ne mungese te ujit dhe enzimat e bejne te mundur kete.
Shembuj keni sa te doni: te llogaritesh qe gjithe sheqernat qe kthehen ne energji ne trupin tone katalizohen nga enzimat. Ushqimet qe hajme duke filluar nga goja e deri te zorra e trashe shkaterrohen nga enzimat. Nje nga perberesit e lotit qe pastron syrin nga bakteret e ndryshme,lisozima eshte enzime dhe shkaterron muret e bakterieve,levizjet e muskujve behen te mundura nga shkaterrimi i ATP nga enzima fosfatazi,formimi i ADN behet e mundur nga enzimat,edhe futja dhe tretja e dioksidit te karbonit brenda qelizave te kuqe te gjakut behet e mundur nga anidrazi karbonik dhe eshte nje menyre edhe per te ulur perqendrimin e acideve ne gjak(sistemi tampon qe ka funsion te ule perqendrimin e acideve ne gjak qe do te ishin te demshme per njeriun). Pak a shume cdo reaksion ne trupin e njeriut behet me ane te enzimave meqenese keto e pershpejtojne reaksionin. Per te kuptuar me mire rendesine e ketyre enzimave mund te themi se ekzistojne semundje qe shkaktohen nga probleme te enzimave. Mund te permend nje lloj anemije qe shkaktohet nga thyerja e shpejte e qelizave te gjakut dhe e gjithe kjo per faktin se mundgon nje enzime(glukoz 6 fosfat dehidrogjenazi) qe ul mbrojtjen qe i jep qelizes. Probleme enzimash shkaktojne deme te jashtezakonshme kur mendojme se sistemi imunitar varet prej tyre. I gjith sistemi i trasporteve te senjaleve neper qeliza kryhet me ane te enzimave te ndryshme qe aktivizojne enzima te tjera. Nese enzimat e mpiksjes s'do te funksiononin mire do te kishim nje mpiksje te tepert ose te pakte me rezultate si bllokim te kapilareve ose shkaterrim te qelizave. Semundje te sistemit imunitar shkaktohen nga futja ne qarkullim dhe aktivizimi enzimave te ndryshme shkaterruese.i gjithe sistemi qe futet ne pune ne rast sulmi nga ndonje mikrob(procesi i enjtjes ose sic quhet ne anglisht inflammation...shpresoj mos te jem gabuar me fjalen)bazohet mbi punet e enzimave.Pra egziston nje kontroll mjaft i madh qe trupi i ben enzimave duke i mbajtur nen nje kontroll shume te rrepte per te ndaluar problemet

Pak a shume kaq informacione mjaftojne per sa i perket qelizave megjithse mund te kete edhe shume te tjera qe ndoshta do te dalin me vone...megjithse nese dikush ka per te shtuar eshte i mirpritur si gjithmone...
Do ti kthehem per nje moment edhe nje here ATP(dhe ndonjehere edhe GTP) per te thene disa gjera rreth saj si dhe nje informacion te janarit per nje gjetje te re...per tani :o naten e mire...


Postuar nga NS-6 datė 21 Prill 2005 - 18:00:

ATP

Cod. A21042005

Fillimisht te themi qe ATP(adenozin trefosfat) formohet nga nje baze piramidine(nje unaze) e lidhur me 3 grupe fosfat. Ne trupin e njeriut ekzistojne dhe forma te tjera si GTP,CTP,TTP,UTP qe nevojiten ne formimin e ADN megjithse GTP perdoret edhe per energji ne disa raste ose trasformohet ne ATP.ATP eshte ajo qe mund ta quanjme me plot gojen "euro e trupit". Vetem se kjo nuk zvleresohet. Reaksionet ne trup kerkojne energji.kalimet e ioneve nepermjet membranes me ane te pompave kerkojne energji. Mungesa e saj do te conte ne disekuiliber dhe kjo do te thonte cenim i jetes. Levizjet e muskujve behet e mundur me ane te ATP dhe po ta shohim pas vdekjes njeriu ngrin per faktin se nuk ka me zevendesim te ATP dhe ADP ne fijet me te vogla te muskulit. Nese llogaritim qe impulset nervoze levizin me ane te ndryshimeve te perqendrimeve te ioneve Na+ dhe K+ dhe keto duhet te sillen ne vend nga pompa do te kuptonim sa vend te rendesishem ze ATP. Prodhimi i proteinave dhe ADN kerkon energji po ashtu. Zemra funsionon fale energjise qe i jepet pompave te ioneve. Rruazat e gjakur qe nuk kane me berthame rrojne me energjine qe prodhojne mitokondrite dhe ne baze te kesaj energjie varet dhe kohezgjatja ne qarkullim e rruazave te gjakut.
jo vetem kaq. Hormonet kur veprojne te qelizat lidhen ne membranen e jashtme dhe sinjali i tyre percohet brenda ne nje forme zinxhiri. Aktivizimi i enzimave te ndryshme con ne trasformimin e ATP ne cAMP(adenozin monofosfat ciklik) qe nevojitet per te cuar mesazhin deri ne berthame(keto jane ata qe quhen percuesit e dyte ose lajmetaret e dyte. Per informacione pak me te zgjeruara shih temen e kancereve).
Ne pergjithsi energjia perftohet nga perdorimi i sheqernave qe jane ushqimet qe mund te perdoren menjehere. Pas ketyre vijne yndyrnat dhe kur kemi nje agjerim te gjate fillojne te shkaterrohen edhe proteinat e ndryshme dhe keto faza cenojne jeten e nje personi dhe te gjitha keto per te formuar energjine pa te cilen trupi eshte i teri i mbaruar.
Pak a shume keto jane funksionet e ATP megjithse ajo ka edhe shume funksione te tjera si ne mekanizmat e mpiksjes se gjakut,ne mekanizmat molekular te formimit te memories se gjate dhe te shkurter etj. Pak a shume keto jane...
Nese kete shkrim do ta kisha shkruajtur para janarit te ketij viti do te thoja qe ATP eshte burimi i vetem i grupeve fosfat ne trup(nuk po flas per disa lloj molekulash qe magazinojne grupet fosfat sic jane kreatina )...por...ne fillim te janarit u zbulua nje burim i dyte i grupeve fosfat....


Postuar nga NS-6 datė 26 Prill 2005 - 23:11:

burimi i dyte i grupeve fosfat

Cod. A27042005

Me sa duket ATP nuk qenka e vetmja strukture qe leshoka grupe fosfat qe mund te sherbejne si sinjale ne gjendje qe te ndryshojne konformacione proteinash ose te fosforilojne proteina ne pergjithsi. Qenka edhe nje strukture tjeter e quajtur IP7(inoksitol pirofosfat) qe leshoka grupe fosfat dhe me e forta eshte qe i leshon duke u lidhur direkt me proteinat pa pasur nevoje per enzima te tjera dhe largohet duke lene pas nje grup fosfat. Me sa duket kjo gje mund te perdoret per te kuptuar edhe me mire mekanizmat te disa semudjeve. Me sa duket kjo proteine paska nje rol te rendesishem edhe ne vdekjen qelizore keshtu qe nje mendohet ne nje perdorim te saj ne rastet e kancerit per te shtuar numrin e qelizave qe mund te vdesin nga aktivizimi i kesaj strukture. Jane gjetur deri tani 2 proteina qe jane te influencuara nga IP7 dhe me sa duket paskan lidhje me ribozomet qe jane struktura qe lexojne materialin gjenetik dhe formojne proteinat. Po ashtu IP7 rregulloka formimin dhe leshimin e paketave te lajmetareve si tipi i neurotrazmetitoreve qe merrkan pjese ne formimin e memories,levizjeve etj. Pra pergjithsisht jane te perqendruera me shume ne tru megjithse gjenden edhe ne qeliza te tjera.

Arritur ne kete pike mund te them se me ADN si strukture pothuaje kam mbaruar megjithse mund te kene ngelur disa gjera te vogla qe do te shpjegohen me kalimin e kohes.
Me informacionet e deritanishme do te doja te thoja dicka rreth nje shkrimi te shkurter qe lexova tek revista "Quark" te nje viti me pare sipas te ciles mendohej qe ADN te kete pasur 8 lloje nukleotidesh qe me kalimin e kohes jane bere 4. Sipas mendimit tim pse kjo gje nuk eshte e mundur....dhe me poshte po e shpjegoj pse mendoj keshtu...


Postuar nga NS-6 datė 09 Maj 2005 - 16:15:

evolucioni me cudit shume si teori per faktin se shume njerez e marrin per fakt shkencor ku dihet qe ne te fakte shkencore nuk ka(sipas mendimit tim dhe kjo bazohet ne ato qe kam lexuar)...e degjoj shpesh ne televizion ose ne revista ose edhe nga ndonje profesor i imi i cili perdor fjalet:iu desh nje sistem,ndryshoi,shpiku etj.te perdoresh ne mjeksi fjalen shpiku ose iu desh te formonte etj jane fjale me shume peshe dhe nuk jane qe behen shpejt e shpejt...nje mjek me ka thene qe mjeksia nuk ben gje tjeter vec se shpjegon ate qe i ndodh njeriut ne nje hap...

ti rikthehem asaj qe thote evolucioni:keto zakonisht fhsihen pas konceptit te probabilitetit ku po ti japesh nje kohe te pafund nje ngjarjeje mundesia qe ajo te ndodhe eshte 1...por...(me duhet te iki se me dolen ca pune)


Postuar nga NS-6 datė 11 Maj 2005 - 18:22:

disa mendime rreth teorise se evolucionit dhe koncepteve te saj

Cod. A11052005

Nese e marrim sipas ketij principi me llogaritje pak te gjata mund te nxjerrim fare thjeshte qe nuk mjafton koha e universit per te formuar nje proteine me 100 aminoacide(ky lloj arsyetimi ka edhe nje emer te nje personi qe e ka bere per here te pare por qe nuk me kujtohet si e quanin. Gjithsesi,e gjeni tek libri i biokimise se Lehningherit)

Per me teper ne kohen kur doli teoria e evolucionit nuk ishte zbuluar akoma gjenetika dhe qelizat shiheshin si tapa dhe nuk dihej qe brenda tyre kishte nje kompleksitet aq te jashtezakonshem qe shohim sot...

Qe ti kthehemi arsyeve gjenetike pse ajo hipoteze me duket e pamundur:
-Duke pare gjenomen qe nga bakteriet e deri tek njerezit shohim te njejtet perberes te ADN,pra 4 bazat qe kemi pare me siper dhe nuk ka te tjera. Pra tek te gjithe qeniet jane te njejtat...

-Sic do te mundohem te shpjegoj me vone,ADN nuk kemi vetem ne berthame por edhe ne mitokondri por keto kane po te njejtet perberes sic ka edhe ADN e berthames...

-Cdo lloj modifikimi i ADN,qe ne sot quajme mutacion ose eshte i heshtur ose sjell deme ne trupin e njeriut. Nese marrim qe ka ndodhur nje mutacion atehere duhet te kishte ngelur te pakten nje shenje ne mos ne ADN e berthames,ne ate te mitokondrive. Per me teper nese marrim qe proteinat formohen nga sekuenca e ADN atehere nje modifikim i thjeshte i saj mund te coje ne pasoja shkaterruese per qelizes dhe organizmin vete...

-Nje modifikim i ADN i te tilla dimensioneve kerkon qe te modifikohen edhe mekanizmat qe e mbajne ate,e trasmetojne ate,e dyfishojne ate dhe keto gjera duhet te ndodhin te gjitha pernjehere. Si i bie kur keto mekanizma jane te formuar nga ADN vete?

-Ulja nga 8 ne 4 mund te themi qe con ne nje ulje te mundesive te ndryshme per te formuar proteina dhe dime fare mire qe cdo proteine ne nje organizem ka nje funksion te caktuar keshtu qe mungesa e asaj proteine kerkonte qe organizmi qe para se kjo proteine te zhdukej te kishte nxjerre nje mekanizem te ri. Pra dalim prap tek mutacionet....

Besoj keto jane disa faktore qe me cojne te mendoj qe ADN ka qene qe ne fillim me 4 baza dhe jo me 8 sic jane disa mendime. Fundja fundit secili mendon si do vete. Deri sa kjo te vertetohet shkencerisht...

Besoj me kaq gjera pothuajse i jap fund per sa i perket struktures se ADN megjithse mund te kene mbetur gjera qe nuk i kam permendur por qe do ti permend me kalimin e kohes ose nuk i di as qe jane gjetur...
une per vete kaq di

Por cna duhet ADN? Si percohet ajo? Si formoheshin proteinat? Cfare e kontrollon perdorimin e saj? Per ti dhene pergjigje disa pyetjeve qe disa nga ju besoj qe ia dine pergjigjen
Duhet me i hedh nje sy te shpejte edhe nje here ndarjeve te qelizes. Per meiozen pak kam shpjeguar tek tema e trashegimise. Do te shtoj edhe ca gjera te tjera. Per mitozen eshte e shpjeguar me mire tek tema e kancereve meqenese eshte nje proces qe i intereson ne thelb...


Postuar nga NS-6 datė 24 Maj 2005 - 15:48:

meioza

Cod. A24052005

Atehere meioza eshte nje proces qe con ne formimin e gameteve te cilet kane gjysmen e gjenomes se qelizes nene. Pak a shume eshte si mitoza (te pakten meioza 2) por ndryshon ne disa momente sic eshte ai moment qe quhet krossing-over qe ndodh gjate meiozes se pare ne te cilen kromozomet e te njejtit numri shkembejne segmente ADN-je ndermjet tyre. Eshte pikerisht ky proces qe i jep ate llojshmerine secilit prej nesh dhe ben qe te mos jemi te gjithe me te njejtin material gjenetik. Perderisa 2 binjake homozigote kane prejardhje nga e njejta zigote(qe eshte e formuar pas bashkimit te gameteve) ata kane gjenome te njejte.
Do te me duhet te gjej se kur fiks ndodh ky proces(ne cilen faze te meiozes 1 ndodh kjo gje). Normalisht shume skema e paraqesin si nje keputje te kromozomit ne nje pike dhe shkembim te copave por gjeja eshte shume me e komplikuar per faktin se mekanizmat e ndryshem qe marrin pjese ne kete proces duhet te njohin me saktesi se ku presin sepse mund te ndodhe qe presin ne nje vend qe mund te pergjysmoje nje gjen ose ose te presin ne nje pike e cila kur bashkohet me pjesen tjeter dhe te vihet ne perdorim te jape nje mARN e cila ka nje sekuence qe do jape nje proteine te cunguar etj. Pra eshte nje mekanizem shume i ngaterruar!!!Krossing over eshte edhe shkaktari qe pasardhesit nuk dalin sipas atyre probabiliteteve te mendelit por vlerat ne pergjithsi shkeputen pak nga ato normalet dhe dalin ato qe ne gjenetike quhen rikombinante....
Sa per krossing-over jane bere verifikime shkencore per kete dhe ekzistojne foto te atij momenti qe dallohet per faktin se formohen disa struktura qe quhen kiazma qe jane momentet para se te shkembehen fragmentet e kromozomeve. Ne vazhdim do tu sjell 2-3 skema te krossing-overit si dhe te momentit te kiazmave...
per momentin č tutto


Postuar nga NS-6 datė 31 Maj 2005 - 00:35:

figure e procesit te krosing-over-it

Cod. A31052005

Kjo eshte pak a shume ajo qe ndodh ne nje proces te krossing-over-it(me falni per termin ne anglisht por nuk di se si mund ta kete ne shqip)...Edhe nje gje qe thashe qe do kontrolloja: procesi i krosing over-it ndodh gjate profazes se meiozes se pare nga fundi i kesaj faze...pastaj pjesa tjeter eshte si mitoza!!!!


Postuar nga NS-6 datė 31 Maj 2005 - 00:42:

figure e nje kiazme

Cod. B31052005

Ketu keni nje foto mikroskopi te nje momenti kur formohen kiazmat qe do te shkembejne me pas fragmentet e ADN-s...
Deri ketu mire besoj!!! Nese perqendrohemi tek ajo qe ndodh gjate fazes S te pergatitjes per ndarje te qelizes...


Postuar nga NS-6 datė 10 Qershor 2005 - 00:53:

procesi i dyfishimit te ADN: enzimat (1)

Cod. A10062005

Gjate fazes S ndodh dyfishimi i ADN qe eshte i nevojshem qe qelizat e mevonshme te kene te njejtin informacion qe te bejne te mundshem percimin e species ne rastin e formimit te gameteve si dhe te funksioneve te ndryshme nese jane qeliza trupi. Qeliza pergatitet duke dyfishuar organelet dhe duke formuar te gjitha strukturat qe do te jene te nevojshme per ndarjen e qelizes...
Per sa i perket menyres se si kalon qeliza nga nje faze ne tjetren ate do ta shpjegoj tek tema e kancerit sepse kane lidhje direkt me ate teme...
Atehere kalojme tek dyfishimi i ADN. Proces qe kryhet para se te filloje meioza dhe mitoza....
Dublikimi i ADN eshte nje proces jashtezakonisht i rendesishem sepse sic e thashe ben te mundur ruajtjen e species si dhe ben te mundur percimin e tipareve nga njera qelize nene tek qelizat bija qe per te kryer nje funksion te sinkronizuar me qelizat e tjera ne te njejtin trup duhet te kete te njejtin material gjenetik dhe ne disa raste ta perdore ne te njejten menyre.
Dublikimi i ADN eshte nje proces qe kryhet nga enzimat. Ne fillim do te them kush jane enzimat qe e kryejne ate dhe se cfare funksioni kane ne kete proces keshtu qe do te jete me e lehte ti kuptoni kur ti degjoni te permendura gjate shpjegimit te procesit...pak a shume nese kuptoni keto te tjerat jane thjesht nje kalim kohe ...ndoshta harroj ndonje gje por do me kujtohet me vone ishallah...

ADN polimerazi: eshte nje enzime qe ka si funksion shtimin e nukleotideve te reja ne zinxhirin e ri qe po formohet. Ne fakt si kjo enzime egzistojne disa lloje kur mund te permendim polimerazin 1,2,3 qe kane secili nje funksion te vetin dhe karakteristika te vetat. Polimerazi 1 psh eshte zbuluar tek bakteret dhe perdor dXTP(deoksinukleotid trifosfat) qe kane pozicionin 5' te lidhur me 3 grupe fosfat. Enzima e shton secilin nga keto nukleotide tek zinxhiri duke e lidhur ate me pozicionin 3 te nukleotidit te meparshem. Duhet te kemi parasysh se kjo enzime shton vetem ne drejtimin 5'->3' dhe jo ne te kunderten. Kjo do te thote qe zinxhiri origjinal nga ku bazohet sekuenca e zinxhirit te ri ka drejtimin 3'->5'. Kjo enzime ka edhe aftesi qe nese ben ndonje gabim te kepuse nukleotidin qe vendosi gabim(pra ka nje aftesi shkaterruese qe ka drejtimin 5'->3' dhe 3'->5'. Te tjerat do ti them me vone...) kjo enzime tek bakteret shton nukleotide me nje shpejtesi 30.000 nukleotide ne minute qe do te thote 500 nukleotide ne sekond...numer qe te tremb me te vertete. Duhet te llogaritet edhe fakti qe gabimi qe ben eshte 1 ne 100.000 baza perafersisht dhe zakonisht kete gabim e rregullon me ane te funksioneve te veta sic jane ekzonukleazet(per keto do flas me vone)...)

ADN ligazi: eshte enzima qe lidh nukleotidet ne ato pika ku mbushen gropat. Sic do ta shohim me vone lidhjen e fundit me grupin fosfat ndermjet 2 segmenteve qe jane jo ta vazhdueshem ndermjet tyre e ben kjo enzime. Duhet te them edhe nje gje te re per sa i perket baktereve: gjenoma e tyre eshte nje rreth keshtu qe per te mbyllur rrethin duhet patjeter nje enzime qe te beje lidhjen e fundit....
vazhdon...


Postuar nga NS-6 datė 16 Qershor 2005 - 00:37:

procesi i dyfishimit te ADN: enzimat (2)

Cod. B16062005

ADN primazi:nje enzime qe ka si funksion fillimin e nje zinxhiri te ri te ADN. Prodhon sekuenca te shkurtra nukleotidesh qe quhen praimer qe ne fund do te rizevendesohen edhe nje here nga polimerazi sikur kjo e fundit "te mos i besonte" punes se bere nga primazi. Kjo per arsyet qe do te them me vone...

ADN topoizomerazi: jane enzima ne gjendje te kepusin zinxhiret e ADN. Ka topoizomerazi 1 qe keput vetem njerin zinxhir dhe topoizomerazi 2 qe keput 2 zinxhiret pernjehere. Kjo eshte e rendesishme per bakteret qe duke qene se kane nje gjenome ne forme rrethi do te vije nje kohe qe kur kjo te hapet do te formohen perdredhje te shumta qe nuk do te lejojne normalisht futjen e enzimave nese keto nuk zgjidhen. Per ta kuptuar me mire kete shembull do tu parashtroja kete shembull tjeter: merrni 2 fije te te njejtes gjatesi(nese kane ngjyre te ndryshme aq me mire)dhe duke mbajtur njeren ane te fiksuar rrotulloni anen tjeter. Ne fund do te formohet nje forme sic eshte struktura e ADN:helike. Lidhini tani 2 skajet njeri me tjetrin(secilen ngjyre me te veten). Tani mundohuni ti hapni. Do te arrini ne nje pike qe po nuk perdoret gersheret nuk i hapni dot me shume sepse jane bere sperdredhje te jashtezakonshme (ne italisht kane nje term qe quhet superavvolgimento) . Duket te kemi parasysh qe nga nje gjenome rrethore e nje bakteri do te formohen 2 gjenoma rrethore. Perpiquni ti ndani 2 fijet te bete vec e vec nese mundeni! Se beni dot kurre pa i keputur ne ndonje pike.
Kete koncept qe perfituat ketu vendosjani si funksion ADN topoizomerazeve. Do te shpjegoj me detajisht me informacione te tjera funksionet dhe menyren e veprimit te ketyre enzimave.(per kete enzime kam gjetur nje artikull te gjate ne revisten "Le Scienze" te vitit 1982 nese nuk gabohem dhe jane pak a shume gjerat qe mesojme sot normalisht por te shpjeguara shume lezetshem...nese me del koha do te perkthej nje pjese)

ADN helikazi: ka si funksion te hape heliken keshtu qe neper te,te kaloje aparati i dyfishimitt i perbere nga enzimat e tjera.kjo e hap heliken duke perdorur ATP. Do te shohim me vone arsyen pse me perpara kam shpjeguar ATP kur kam folur per strukturen e ADN dhe te enzimave.

Kalojme tek procesi i dublikimit qe do mundohem tua shpjegoj ne nje menyre sa me te thjeshte duke anashkaluar shume gjera qe kur i kam bere vete me jane dukur acaruese ose qe nuk na duhen te pakten per nje dije te pergjithshme rreth asaj qe ndodh ne trupin tone...


Postuar nga NS-6 datė 25 Qershor 2005 - 00:32:

tipi i procesit te dyfishimit dhe metoda e gjetjes

Cod. A25062005

Se pari duhet te themi qe dublikimi i ADN eshte nje proces semikonservativ. Cdo te thote kjo gje dhe si u zbulua qe eshte nje proces i tille?
Kur u mesua struktura e ADN zbuluesit e saj paten menjehere nje mendim se si mund te funksiononte procesi i dublikimit te saj. Duke pasur parasysh konceptin e komplementaritetit mendohej se njeri zinxhir mund te funksiononte si zinxhir origjinal dhe duke perdorur ate mund te formohej zinxhiri i ri. Por pyetja ketu ishte nje tjeter: kush ishte origjinali?
Mund te hidheshin menjehere 3 hipoteza:
-Njeri zinxhir vlen si kopje dhe formohet i riu nga ai,dhe ne ADN e re do te kishim nje zinxhir te vjeter dhe nje te ri (semikonservativ)
-Si kopje sherben nje copez njeri zinxhir,nje copez zinxhiri tjeter,dhe ne ADN e re do te kishim copa te reja dhe copa te vjetra.
-Ose ose qe do te sherbente si kopje helika dhe ne ADN e re do te kishim 2 zinxhire te rinj dhe asnje te vjeter(konservativ)

Si mund te vertetohej se cila nga hipetezat ishte e sakte?
Avancimi bashkohor i teknologjise se asaj kohe beri te mundur zhvillimin e teknikave me elemente radioaktive qe jepnin mundesine e lokalizimit te tyre ne brendesi te nje strukture. Atehere cfare u be?
Duke pasur parasysh qe ne strukturen e bazave qe perbenin ADN ka azot atehere u perdor azot por nje izotop radioaktiv i tij dhe me sakte N-15 qe eshte nje izotop me i rende i tij.

Duke qene se bakteriet mund te rriteshin shpejt dhe te ndaheshin shpejt,si dhe ishin qelize e vetme u zgjodhen ato si baze e eksperimentit. U rriten qeliza te Esklerikia Kolit ne ambient ku kishte N-15 dhe keshtu pas nje kohe te mire u morren bakterie qe kishin ADN te perbere nga isotopi i azotit-15 dhe u kaluan ne nje ambient qe kishte azot-14 (azot normal). Ne kete menyre u formua gjenerata e pare dhe u analizua ADN e saj. Me pas u rrit gjenerata e dyte dhe u analizua edhe ADN e kesaj e keshtu me rradhe. Analizat nxorren qe metoda semikonservative ishte ne perputhje me rezultatet e eksperimentit. Kjo u gjet duke perdorur dendesine e ADN krahasuar me nje solucion qe permbante klorur cesiumi(ky solucioni ma beri jeten malore ne provim te gjenetikes ) 6 Molar, i cili kishte nje dendesi rreth 1.7g/cm^3. ADN-ja me azot-14 kishte nje dendesi 1.710 g/cm^3 ndersa ajo me azot-15 kishte nje dendesi 1.724 g/cm^3(dmth e gjitha per te arritur qe te formonin nje pike ekuilibri pasi te kalonte ne centrifuge). Duke pasur parasysh kete gje ADN qe merrej nga qelizat centrifugohej(centrifuga eshte nje aparature qe kryen rrotullime me shpejtesi/min ne varesi te kerkesen dhe perdoret shume sidomos ne esperimentet kur kerkohet ADN nga qelizat. Psh nese kerkojme ADN nga qelizat zakoniht keto vendosen ne nje solucion qe ben te mundur plasjen e qelizes dhe pastaj me centrifuge ndan ADN nga organelet e tjera si dhe nga membranat e ndryshme)dhe shihej se ne cilen lartesi do te formohej nje ekuiliber ndermjet ADN dhe solucionit dhe aty matej densiteti(per kete ka shume detaje teknike qe ta them te drejten nuk i di dhe nuk me kane interesuar pervecse rezultati i ketij eksperimenti). Sic mund ta imagjinojme duhet te kete qene ndermjet 1.710 dhe 1.724 gje qe tregon qe ka pasur ADN nga te dy llojet e azotit. Me pas gjenerata e dyte nxorri ne dukje qe ADN ishte gjysem me azot-14 dhe gjysem me te dy llojet e azotit,e keshtu me rradhe. Perfundim i eksperimentit ishte qe dyfishimi i ADN eshte nje proces semikonservativ ku njeri zinxhir sherben si origjinal dhe i dyti formohet duke lexuar te parin dhe duke vendosur nukleotidet komplementare...


Postuar nga NS-6 datė 29 Qershor 2005 - 00:14:

procesi i dyfishimit

Cod. A29062005

Duke pasur parasysh kete rezultat vazhdojme. Eksperimentet me te medha jane kryer neper bakterie dhe rezultatet jane pershtatur tek eukariotet (organizmat shumeqelizor) me disa ndryshime te vogla. Keto eksperimente treguan qe dyfishimi i ADN fillon me hapjen e helikes gje qe ndodhte ne pika te caktuara qe cuditerisht kishin shume nukleotide adenine dhe timine(ndoshta per faktin qe ndermjet tyre ka 2 lidhje hidrogjenore dhe energjia qe duhet per te hapur zinxhirin eshte me e vogel. Shif strukturen e ADN dhe funksionet e enzimave dhe ATP per ndihme). Me siper thashe qe helikasi eshte ne gjendje te hape heliken dhe ta zgjeroje ate perpara qe pas saj te vijne enzimat e tjera qe te mund te bejne punen e tyre. ADN helikazi punonte me ATP keshtu qe ajo qe supozova me siper mund te kete baza te verteta megjithse 100% nuk jam i sigurte. Te me falni per kete mungese informacioni por nuk e di. Pasi hapet zinxhiri atehere futen enzimat e tjera qe jane polimerazi,primazi,ligazi etj.

Por lindte pyetja si mund te fillohej nje zinxhir i ri ADN sepse polimerazi nuk ishte ne gjendje te bente nje gje te tille. Ne kohen kur po kerkohej zgjidhja per kete problem dihej qe ARN polimerazi ishte ne gjendje te fillonte nje zinxhir nga fillimi keshtu qe u supozua qe te ishte kjo enzime qe fillonte zinxhirin e ri te ADN gje qe u konfirmua nga te dhenat eksperimentale. ADN primazi ishte enzima qe fillonte nje zinxhir te ri ADN-je.
Zgjidhur ky problem lindte nje tjeter: ADN polimerazi ishte ne gjendje te lexonte vetem ne nje drejtim(5'->3') dhe te shtonte vetem ne nje drejtim(3'->5')(ketu duhet me rishiku edhe nje here si lexohet nje zinxhir ADN-je). Ne kete menyre njeri zinxhir zgjatej ne menyre te panderprere kurse tjetri nuk dihej akoma.

Dolen 2 japoneze dhe bene nje supozim qe zinxhiri i dyte i ADN formohej me nderprerje dhe me pas keto fragmente bashkoheshin. Bene eksperimente me isotope per ta konfirmuar kete gje. Doni ju qe kishin pasur te drejte ato japonezet . Edhe sot ato fragmente mbajne emrin e njerit prej tyre dhe i quajne fragmentet e Okazakit...
Pra zinxhiri i dyte formohej ne menyre te nderprere. Ne fillim ADN primazi shtonte nje sekuence te shkurter nukleotidesh ne nje distance te caktuar dhe me pas polimerazi shtonte ashtu sic lexonte normalisht dhe ne fund zevendesonte edhe nukleotidet e vendosura nga primazi. Lidhjen e fundit e kryente ligazi qe bashkonte 2 nukleotidet e fundit. Duhet te them si informacion shtese qe vetem ADN polimerazi I eshte ne gjendje te hiqte nukleotidet e vendosura nga primazi sepse vetem kjo enzime ka aftesine te kepuse nukleotide ne drejtimin 5'->3'. Do mundohem te gjen ndonje figure qe ti shpjegoj ne menyre permbledhese keto qe po them...


Postuar nga NS-6 datė 08 Korrik 2005 - 00:10:

figura nr.1: procesi i dyfishimit

Cod. A08072005

Atehere ketu jane pak a shume te 3 idete qe mund te ishin te mundshme duke perdorur hipotezen kryesore qe beri Francis dhe Krik per sa i perket menyres se si dyfishohet ADN-ja. I sakte doli ideja e procesit semikonservativ...


Postuar nga NS-6 datė 08 Korrik 2005 - 00:49:

foto e procesit te dyfishimit

Cod. B08072005

Ketu jane pak a shume te gjithe enzimat qe marrin pjese ne procesin e dyfishimit dhe menyrat se si jane vendosur pergjate zinxhirit te ADN. Te me falni vetem qe eshte anglisht por sidoqofte kuptohen....


Postuar nga NS-6 datė 15 Korrik 2005 - 23:57:

ndryshimet e procesit te dyfishimit mes eukarioteve dhe prokarioteve

Cod. A16072005

Pak a shume keto jane proceset qe ndodhin gjate nje dyfishimi te ADN. Do shpjegoj ne nje postim vecmas punen e nje enzime qe nuk kam permendur ne listen e enzimave te mesiperme qe eshte telomerazi e cila ka si funksion te dyfishoje pjeset anesore te kromozmeve. Iher per iher mbani mend kete gje sepse do te shpjegoj me vone me detajisht kete fakt si dhe do ta lidh me arsyet pse qelizat vdesin dhe cfare roli ka telomerazi ne kete proces(si edhe ne ate te kloneve).

Tek eukariotet ndryshojne pak menyra se si vendosen enzimat(lidhjet ndermjet tyre) si dhe struktura e enzimave por jane te njejtat faza ndodhin. Ajo qe ndodh me shume eshte dyfishimi i nukleozomeve. Duhet te kujtoj qe bakteriet nuk kane nukleozome dhe nuk e kane kete dyfishim. Fakti qe nukleozomet dyfishohen eshte e konfirmuar edhe nga nje prodhim i madh histonesh gjate fazes S megjithse pjesa me e madhe e gjerave qe do te duheshin per ndarjen formoheshin qe para se te fillonte dyfishimi. Tjeter pastaj dime qe nese nukleozomet nuk hapen nuk eshte e mundur nje aktivizim i enzimave per te punuar ne ate zone keshtu qe nuk mund te themi qe enzimat kalojne ne menyre indiferente keto nukleozome. Po ashtu eksperimente te bera me histone te markuar me izotope(forma te elementeve qe ndryshojne nga numri i grimcave ne berthame) kane treguar qe nukleozomet e rinj kishin histone te vjeter dhe te rinj.

Me kete pak a shume mund te them qe dyfishimi i ADN eshte i mbaruar.

Por mund te shtoj edhe dicka te lezetshme ketu qe secilit mund ti linde si pyetje sepse ka lidhje me kete pjese qe po shpjegoj: si behet sekuencimi i ADN? Si arrijne psh ato te CSI qe me nje pike gjaku ose me nje gje te vogel te zbulojne sekuencen e ADN? Ketu jane dy metodat qe perdoren me shume. E para eshte metoda baze e perdorur neper laboratore per analizat citogjenetike si dhe per diagnozen e semundjeve gjenetike kur kerkohet prezenca e nje gjeni ose nje mutacion i tij kurse e dyta eshte nje konseguence e se pares dhe te lejon te shofesh ADN si nje liber para. Po flasim per PCR(polymerise chain reaction) dhe sekuncimin e ADN-s. Mos u trembni nga konceptet sepse do ti them se cfare jane (do shpjegoj metoden qe duket pak si e vjeter por qe eshte ideja baze per ato te rejat.me kalimin e kohes do them edhe se cilat jane ato te rejat)

Po ashtu kam harruar edhe te hap nje pike tjeter te dyfishimit te ADN:
Si eshte e mundur qe nuk ka gabime te shpeshta ne sekuencimin e ADN? Cilet mekanizma e ndalojne pasjen e gabimeve ne kete proces dhe cfare roli kane ne pergjithsi. Keto do vijojne ne vazhdim.
Nese nuk shkruaj me tani ne korrik ne shtator. Sidoqofte para se te iki me pushime do tu jap nje liste te atyre qe do jene te rejat e ardhshme ne kete teme duke filluar nga shtatori...

p.s nese keni ndonje kritike ose do korregjoni ndonje gje ose te shtoni ndonje gje bejeni!!!


Postuar nga NS-6 datė 19 Korrik 2005 - 12:16:

ndoshta tek kjo teme per pak kohe nuk do shkruaj me sepse do shkoj ne shqiperi sidoqofte do te doja thjesht te jepja nje ide te atyre qe do te vijojne ne muajin shtator kur te kthehem ishallah...
-si arrin ADN te rregulloje gabimet e veta?enzimat dhe mekanizmat e ndryshem
-koncepti i gjenit dhe alelit.si trasmetohet nje gjen.
-mendeli eshte quajtur babai i gjenetikes ne nje fare menyre.por...ka shume mundesi qe te kete genjyer ne eksperimentet e veta megjithse i ka dale mire...dyshim i hedhur nga revista "focus" qe do ta analizoj me disa detaje te tjera nga libra dhe pytje qe i kam bere nje eksperti ne internet.
-traskriptimi...kalimi nga ADN ne proteine...nje rruge e gjate q kalon permes mARN si dhe enzimat qe e bejne kete proces.
-telomerazi.nje enzime baze per jetegjatesine e qelizes...do mundohem te gjej informacione nese kjo enzime riaktivizohet ne procesin e klonimit apo jo
-mutacionet.cfare jane si formohen,klasifikimi dhe semundjet qe shkaktojne...
-evolucioni.cfare kerkon futja e nje gjeni te ri ne gjenome.disa mendime me teper se pse kjo teori hidhet poshte nga gjenetika.
-gjenoma e njeriut.si eshte e ndare cilat jane karakteristikat.kromozomet seksuale dhe karakteristikat e tyre.semundjet ne lidhje me to.
-mitokondrite.uzinat e qelizes qe kane nje gjenome te tyren.ku dallohet kjo nga te gjenoma e berthames.si mund te perdoret kjo per te treguar nese 2 persona qe u kerkohet nese jane vellezer, jane vellezer apo jo(metode e perdorur me eshtrat e kristofor kolombit sipas revistet newton)
-gjenetika e grupeve te gjakut.
-gjenetika e sistemit imunitar.si arrin ky sistem te formoje me qindra mijera miliarda formash te ndryshme ne gjendje te njohin antigjenet.
-apoptoza?pse vdes qeliza.
-projekti "gjenoma e njeriut".cfare eshte,cfare rezultatesh nxorri dhe cfare ndikimi ka dhe do te kete ne jeten e njerezve.
-virus!nje organizem ndermjet jetes dhe vdekjes qe eshte ne gjendje te shkaktoje semundje por ne te njejten kohe nese manipulohet(modifikohet)gjenetikisht i afte te sherbeje per sherim.nje analize e struktures se viruseve dhe si mund te modifikohen.po ashtu edhe bakteriet...nje menyre e shpejte per te sintetizuar insuline ose produkte te tjera te trupit tone.
-teknikat e sekuencimit dhe te gjetjes se gjeneve ne gjenome: ADN microarray,chip-et e ADN(madhesia e nje thonji)etj
etj etj etj...
te gjitha keto duke filluar nga shtatori(me duket vetja sikur po bej trailer per discovery channel .fiksim fare i kam ato qe ben ai stacion)...informacionet do jene te bazuarra gjithmone ne libra,revista,dokumentare televiziv,internet dhe shpjegime profesoresh.keshtu qe 90% e informcioneve shpresoj do jene te sakta...10%po ja le gabime vetes qe ta justifikoj veten ne cdo rast
do degjohena per kete teme....
gjithmone kush do qe te shkruaje ose te heqe eshte i mirpritur keshtu qe edhe une te mund te rregulloj ndonje gje qe e kam gabim ose te mesoj dicka te re.
ia kalofshi mire dhe faleminderit qe keni lexuar kete teme.


Postuar nga NS-6 datė 07 Shtator 2005 - 23:00:

koncepti i riparimit te ADN

Cod. B08092005

ku e kam lene une kete teme se me duket se ja humba fillin ...
po flisnim per faktin qe enzima ADN polimerazi nuk bente shume gabime gjate kohes qe shtonte ne zinxhirin e ri te ADN.sipas nje numri gabimet qe bente shkonin ne rreth 1 gabim cdo 100.000 nukleotide te shtuara...edhe kete gabim pastaj e ka aftesine ta korregjoje...kur fola per funksionet e saj permenda edhe faktin qe pervec qe shton nukleotide ne drejtimin 5'->3' kjo enzime mund te punoje edhe mbrapsh,por duke i keputur ato nukleotide qe vendos,nese ato jane gabim(normalisht nuk eshte e vetme sepse ka edhe shume struktura shtese qe e bejne me te sigurte funksionin ne menyre qe te mos beje gabim edhe gjate korregjimit).sapo formohet nje lidhje bazash ne menyre gabim(pershembull adenina te bashkohet me nje guanine,ose citozine dhe ne fakt kjo gje nuk eshte e rralle sepse ka raste qe nukleotidet formojne disa struktura te perkohshme qe vendosja ne hapesire e atomeve bejne te mundur nje lidhje te tille,sidmos nese qeliza goditet nga rreze qe jane ne gjendje te ndryshojne strukturen e rese se elektroneve rreth berthames.sapo kryhet dyfishimi i dyte ne ate zone formohet nje mutacion.dmth ajo qe dua te them eshte qe nese ne fillim ka qene nje lidhje A*=T* gjate dyfishimit te pare mund te formohet nje lidhje e perkohshme A*=C(zinxhiri i pare) te themi dhe A=T*(zinxhiri i dyte) dhe kur A*=C dyfishohet serish njeri nga dy zinxhiret do te permbaje G=C(ne fakt ketu duhet te kete 3 lidhje hidrogjenore por ketu ne kompjuter nuk kam nje shenje me 3 lidhje )kjo gje eshte edhe si koncept ne rastet kur perdoren substanca qe ne strukture kane nje ngjashmeri me nukleotidet (rasti qe kam hasur tek libri i gjenetikes se snustadit si shembull ka qene 5-bromouracili qe ka aftesi te formoje lidhje si me adeninen edhe me guaninen qe si pasoje jep mutacione te mevonshme)....ku e lame?po!atehere enzima,sapo formohet nje lidhje gabim eshte ne gjendje te ndaloje ecjen perpara te saj dhe duke shfrytezuar aftesine tjeter te veten qe eshte shkaterrimi ne drejtimin e kundert (3'->5')ajo keput nukleotidin e vendosur keq dhe e rizevendeson ate me formen e sakte....ne fakt ajo nuk keput vetem ate por keputjen e fillon qe gati 10-12 baza me para dhe duke filluar qe ne ate pike rivendos nukleotidet....format e riparimit jane te shumta ne fakt dhe mekanizmat varen sipas pikes qe ka pesuar dem....
kur demet jane me te medha qeliza mundohet si perpjekje te fundit te beje nje dyfishim te materialit gjenetik duke u munduar te korregjoje gabimet(ndoshta do ti permend me vone se jane ca te ngaterruara),ne rast te kundert merr rrugen e apoptozes ose ka raste qe trasformohet ne nje qelize kancerogjene...


Postuar nga NS-6 datė 08 Shtator 2005 - 23:45:

koncepti i riparimit te ADN(2)

Cod. A09092005

ndoshta tek postimi i kaluar e kam bere pak lemsh shpjegimin qe kam bere keshtu qe po mundohem te shpjegohem edhe nje here me qarte...aty del ne pah qe mund te kete lidhje Adenine me Citozine si dhe lidhje Guanine me Timine megjithse keto mund te jene te rralla.ne disa raste nuk eshte faji i enzimes pse ndodhin keto lloj lidhjesh sepse ka raste qe vete nukleotidet pesojne ndryshime ne rete e elektroneve qe ndajne elementet ne brendesi te tyrekjo eshte nje karakteristike qe e kane quajtur trasformacione tautomerizmi...ne figuren qe po postoj shihni se si ndryshojne lidhjet dyfishore dhe kjo gje con ne formimin e disa rasteve qe lidhjet nuk jane sic ndodhin normalisht dhe bejne qe citozina te beje 2 lidhje hidrogjenore me adenine dhe timina te kthehet me 3 lidhje hidrogjenore me guaninen(tek figura kam treguar vetem format dhe nuk kam bere skemen sepse nuk kishte mo vend )...pra kemi nje lidhje gabim qe ne disa raste njihet nga enzima dhe kjo mund te vije si pasoje e kthimit te rese elektronike ne formen e meparme ose ka edhe raste qe enzima se njeh me fare dhe ne ndarjen tjeter njeri nga zinxhiret te kete nje nukleotid te ri(kini parasysh se si ndahen keto zinxhire).pak a shume te njejten gje bejne edhe ato substanca qe jane kancerogjene...hiqen si nukleotide dhe formojne lidhje te perkohshme me nukleotidet dhe ne ndarjet e mevonshme fusin mutacione ne vende te ndryshme ku jane vendosur....shpresoj te jem treguar me i qarte ne kete pike...
tani kur enzima e njeh ate pike si gabim aktivizohen gjene si psh p53 ose gjenet BRCA1 e 2 qe jane ne fakt onkogjene(shihni tek tema e kancereve) dhe sidomos p53 eshte ai ne gjendje te bllokoje edhe fazen S dhe ciklin derisa te rregullohet ADN nga ato gabime qe ne raste te rrezatimeve mund te jene edhe me te shumta.nese nuk arrihet ky riparim atehere eshte vete p53 qe drejton qelizen drejt apoptozes...kjo gje na ben te mos cuditemi qe ka shume kancere ku eshte gjetur qe gjeni p53 nuk funksionon si pasoje mutacionesh te ndryshme....sidoqofte riparimit te ADN do ti kthehem serish kur te shpjegoj se cfare jane mutacionet dhe si mund te formohen ato...
per momentin "that's all folks"...


Postuar nga NS-6 datė 14 Shtator 2005 - 23:53:

sekuencimi i ADN:koncepti sipas nje metode te vjeter

Cod. A15092005

ateher per sa i perket metodes se sekuencimit te ADN qe ka qene perdorur ne kohen kur akoma nuk kishte nje zhvillim i madh i teknologjise dhe sekuencime te tilla ishin akoma ne fillim:personi qe e gjeti kete perdori nje veti te vecante te ADN qe e kemi pare edhe ne strukturen e ADN.nese shifni edhe nje here si eshte i ndertuar sheqeri i nukleotideve te ADN (deoksiriboza) do te vini re qe pozicioni 3 ishte ai qe kishte nje grup OH dhe qe nevojitej per te formuar lidhjen me nukleotidin tjeter...ideja eshte kjo: nese modifikohet sheqeri ne menyre qe pozicioni 3 mos te kete grup OH por et kete vetem hidrogjen,dhe kete ta futesh ne nje sekuence ADN qe eshte ne formim e siper,kur kjo te futet ne sekuence do te shkaktoje ndalimin e formimit te zinxhirit te ADN.pra si koncept eshte i thjeshte. normalisht qe ka edhe me shume detaje si procedure.sekuenca qe formohet duhet te shenohet ne njeren ane (thame qe ADN polimerazi nuk mund te filloje nje zinxhir te ri keshtu qe si ne zinxhirin qe do jete origjinali po ashtu edhe ne ate qe do filloje shtohet nga nje primer qe i dihet sekuenca dhe per me te teper ai i zinxhirit te ri eshte i shenuar me fosfor radioaktiv i cili mund te gjehet me vone.pra keshtu shtohen nukleotidet qe jane modifikuar pak e nga pak(ne fillim shtohen vetem ddATP(dideoksiadenozintrefosfat))me pas te tjerat me rradhe.normalisht do te formohen sekuenca me gjatesi te ndryshme dhe kur keto futen ne nje xhel elektroforeze copat levizin ne saje te gjatesise qe ato kane: copat me te shkurtra shkojne me teper se sa ato me te gjatat.kur keto kalohen ne nje laster radiografie dhe behen procedurat ne fund ngelin vetem disa vija te zeza qe jane edhe ato qe tregojne se cili nukleotid ka qene ne ate pozicion.ketu duhet me pase kujdes sepse sekuenca qe nxjerrim eshte ajo qe komplementarja dhe per te mesuar ate te origjinalit duhet te llogaritim se me cilen lidhet secila.pak a shume ne fund ne radiografine qe del d ote shifni nje figure te tille si kjo qe kam bere.sekuenca qe paraqitet eshte nje per nje dhe nuk ka hapesira.per te gjetur sekuencen fillestare duhet te gjeni zinxhirin komplementar.nukleotidi i pare eshte T(meqenese eshte A ketu)

metoda ne fjale i ka vlejtur cmimin nobel per gjetesit e saj!

p.s: ne shpjegimin e mesiperm une kam lene disa detaje qe ta them te drejten edhe nuk i kam ditur,si psh menyra se si e marrin ate sekuence ADN fillestare,dhe disa detaje te tjera si psh si i shtojne primer-at etj.ketu jam munduar te shpjegoj pak a shume si koncept ate qe ndodh...ndoshta me vone kur te marr vesh me sakte si jane keto gjera do ti shkruaj.te me falni per keto mungesa!!!


  Gjithsej 4 faqe: [1] 2 3 4 »
Trego 177 mesazhet nė njė faqe tė vetme

Materialet qė gjenden tek Forumi Horizont janė kontribut i vizitorėve. Jeni tė lutur tė mos i kopjoni por ti bėni link adresėn ku ndodhen.