Duke lexuar librin "mountain of giants" Coon dallohet qart qe frymzimin e ka marre nga tregimet e Zonjes Durham 20 vite me pare, prandaj edhe ka vajtur ne malesi per nje vit, anthropologu me i rrespektuar i asaj kohe qe edhe sot njohet si babai i anthropologjise.
Duhet te kemi parasysh kohen kur jane bere kto studime, ne kulmin kihes rraciste ne evrope dhe amerike. Kjo pune per mendimin tim tregon edhte pse hitleri ka bombarduar pa meshire serbine dje greqine por nuk ka pranuar te vrasi shqiptar. Prandaj edhe kur gjermani erdhi ne shqiperi, ai firmosi qe ne vetem pp kalojm neper shqiperi, jo pushtim. Respekt per rracen vllazerore gjermane austirake, jo se ne kemi patur miq apo partenra biznesi me ato
Coon perfundon qe dinarik rrave ka kudo ne evrope po puro dinarik ne classin sense, nuk ka askund si ne gegni dhe toskeri shqiperi. Eshte gje e madhe se 80 vjet me vone analizat e dna perputhen komplet me deklarimet e coon's, qe kjo zone ka densine me te madhe te dinarikve ne bote.
Brenda dinarikve ka variante te ndryshme nga pamja fizike, coon shume lehte
Mund te dalloje nje malsor nga malsesia a madhe me nje dukagjinas apo mirditor etj etj
Kjo ndikon nga toka dhe ushqimi meqe per shekuj me rradhe ushqehemi nga porduktet qe
rriten ne bacet dhe zonat tona qe jetojm.
Sipas tij, ka nje ngjashmeri te vecant me malsoret nha malsia e madhe dhe tosk perendimore nga koka.
Kjo sipas tij vjen se iliret kane shtegtuar nga bosnja sot ku eshte vendlindja e gegve, iliret.
Kuptohet kjo meqe toka eshte edhe me pjedhore atje.
500 vjet para krishtit nuk ka banuar ansjeri ne malet e malsis sot, vend i pabanueshem.
Izolomi i ktij terreni malor dhe kokeforcia vendosmeria e ktyre njerzve ka bere te mundur ruajn rracen me puro dinarike ne bote sot.
Kto zona shume te veshtira per banim nuk kane importuar meshkuj kurre per te pakten 400 vjet, vetem exportuar. Thjesht edhe fakti sot qe nga kto zona meshkujt largohen
Dhe nuk kthehen, por askush rrace tjeter nuk shperngulet aty ti zevendesoj, kjo tregon edhe pse shume femra po martohen me serb maqedonas nga kto male, mungese meshkujsh.
Coon pershkruan malsort si njerz qe punojn shume ecin shume neper male llogjikisht (edhe tallen/qeshin me kofshet e holla te tij se si do eci ky neper apo male) dhe hajn pak, meqe toka eshte shume e limituar te prodhoje ushqim te bodhekshem.
Ky ven reputacionin e tij, nga 1067 shembuj matjesh trupit kokes nga cdo krahine te gegnise, dhe thote: nese marrim femij mha kto ane ne moshen -5-10 vjecare dhe ti dergojm ne amerike, kur kto mbushin 20vjec apo me vone, masat e trupit do ndryshonin shume me bodhekun e ushqimit te tokes amerikane.
Dhe ai vazhdon, nuk i dadhon dot nga nje gjerman apo austriak, meqe vijn nga nje linje
gjaku.
Kjo me kujton kur isha i vogel, nje vellai i komshiut tim katolok erdhi per vizite pas 30 vitesh nga amerika, ky dukej si "i jashtem" por vellai i tij dukej shqiptar i lodhur, si mos te ishin vellezer.
Nesje, kshtu copa copa se skam kohe te interpretoj gjithe librin se jam edhe ne pune sot.
Edhe dicka tjeter qe mu kujtua, per nje periudhe 100 e ca vjecare, evropa dhe amerika jane rritur ne gjatesi kur ne kto male njerzit kane ngelur njesoj, kjo eshte mister dhe nuk dihet me saktesi pse ne nuk kemi qene pjese te ktij evolucuioni. Prandaj edhe titulli malelne gjigandve nuk do thote se sot jane te te gjate se popujt e tjere evropian..por fillimisht ne history po. Mungese ushqimi nutrition vitamina etj