Regjistruar: 09/02/2007
Vendbanimi: diku aty, prane......
Mesazhe: 5515

Stresi dhe Shendeti

Si ndikon stresi ne shendetin tone, e jeten tone ne pergjithesi?
Le te marrim nje shembull. Jemi duke ecur naten vone ne nje rruge dytesore te ngushte pa njerez perreth, dhe ne gjysme erresire. Degjojme nje zhurme aty afer nesh. Trupi yne fillon te mobilizohet per te luftuar, apo reaguar. Muskujt tendosen, adrenalina rritet, zemra rreh me forte, dhe nisim te vrapojme ti largohemi rrezikut qe mund te na kanoset. Kur arrijme ne nje vend me te ekspozuar, dhe me te sigurt muskujt fillojne te qetesohen, dhe zemra Vazhdon rrahjen normale. Reagimi yne ndaj stresit mund dhe te na kete shpetuar jeten.

Gjate dites mund te kalojme shume situata stresuese. Stresi ka efekt pozitive, por kur behet kronike rrit rrezikun per probleme zemre, tensionin, dhe probleme te tjera shendetesore te lidhura me stresin. Duke qene nen stres mund te vuash nga pagjumesia, behesh I plogesht, abuzon me duhanin apo alkoolin duke sjell dhe demtimin e shendetit.

Stresi nuk eshte thjesht nje stimul, apo pergjigje. Stresi eshte nje proces nga I cili ne perceptojme dhe pergjigjemi ndaj ngjarjeve te caktuara, te quajtura stresore qe ne I vleresojme si kercenim apo sfide, nxitje, ftese.

Stresi vjen me shume nga menyra se si e vleresojme nje situate te caktuar, sesa vet ajo qe po ndodh. P.sh Diku sh degjon nje zhurme te vogel ne shtepi por nuk I kushton dhe aq vemendje, nderkohe nje tjeter do ta gjykonte kete zhurme si alarmante, si shenje kercenimi.
Ka njerez qe e shikojne si nje sfide, nxitje ndryshimin e vendit te punes, nderkohe qe ka te tjere qe I tmerron ideja se mund te jene deshtak ne punen e re.
Kur shikohen si sfide stresoret mund te kene efekt pozitive, qe na motivojne ne te mposhtim problemet tona Atletet e suksesshem, mesuesit e mire, drejtuesit, te gjithe keta arrijne me shume sukses kur kane sfidues.
Por gjithashtu keta stresor mund te na rrezkikojne. Esperiencat shume te renda, stresi i zgjatur mund te shkaktojne semundje kronike.

__________________
Te dua, jo per ate qe je, por per ate qe me ben te ndihem.

Denonco këtë mesazh tek moderatorët | IP: e regjistruar

Regjistruar: 09/02/2007
Vendbanimi: diku aty, prane......
Mesazhe: 5515

Shkencetari Kanadez Hans Selye ne 40 vite kerkimesh dha nje ndihmese te mettlesome duke e future konceptin e stresit si nje koncept madhor ne psikologji dhe mjekesi.
Ai studjoi reagimin e kafsheve ndaj stresoreve te ndryshem, dhe zbuloi se pergjigja adaptive e trupit ndaj stresit eshte shume e pergjithshem. ashtu si nje alarm shtepie qe tingellon pavaresisht nga lloji I nderhyresit dhe e quajti GAS( Sindroma e pershtatjes se pergjthshme).

AI e pa GAS te ndare ne tre faza.
P.sh Nese vuan nje traume fizike apo emocionale.
Faza e I

Perjeton nje reagim alarmant per shkak te aktivizimit te papritur te sistemit nervor simpatico. Zemra fillon te rrahi fort.Gjaku vershon ne muskujt e skeletit.
Faza e II-te
Rezistenca. Temperatura, presioni I gjakut, frymemarrja rritet, si dhe derdhje e papritur hormonesh. Nese zgjat kjo gjendje stresi mund te zbraze rezervat e trupit gjate fazes 3.
Faza III
Lodhja, keputja . Keputja mund te coje ne semundje, ose ne raste ekstreme kolaps, apo vdekje.

__________________
Te dua, jo per ate qe je, por per ate qe me ben te ndihem.

Denonco këtë mesazh tek moderatorët | IP: e regjistruar

Regjistruar: 27/11/2007
Vendbanimi: EU
Mesazhe: 8928

Citim:

---

Po citoj ato që tha Deb*
Stresi dhe Shendeti

Si ndikon stresi ne shendetin tone, e jeten tone ne pergjithesi?
Le te marrim nje shembull. Jemi duke ecur naten vone ne nje rruge dytesore te ngushte pa njerez perreth, dhe ne gjysme erresire. Degjojme nje zhurme aty afer nesh. Trupi yne fillon te mobilizohet per te luftuar, apo reaguar. Muskujt tendosen, adrenalina rritet, zemra rreh me forte, dhe nisim te vrapojme ti largohemi rrezikut qe mund te na kanoset. Kur arrijme ne nje vend me te ekspozuar, dhe me te sigurt muskujt fillojne te qetesohen, dhe zemra Vazhdon rrahjen normale. Reagimi yne ndaj stresit mund dhe te na kete shpetuar jeten.

Gjate dites mund te kalojme shume situata stresuese. Stresi ka efekt pozitive, por kur behet kronike rrit rrezikun per probleme zemre, tensionin, dhe probleme te tjera shendetesore te lidhura me stresin. Duke qene nen stres mund te vuash nga pagjumesia, behesh I plogesht, abuzon me duhanin apo alkoolin duke sjell dhe demtimin e shendetit.

Stresi nuk eshte thjesht nje stimul, apo pergjigje. Stresi eshte nje proces nga I cili ne perceptojme dhe pergjigjemi ndaj ngjarjeve te caktuara, te quajtura stresore qe ne I vleresojme si kercenim apo sfide, nxitje, ftese.

Stresi vjen me shume nga menyra se si e vleresojme nje situate te caktuar, sesa vet ajo qe po ndodh. P.sh Diku sh degjon nje zhurme te vogel ne shtepi por nuk I kushton dhe aq vemendje, nderkohe nje tjeter do ta gjykonte kete zhurme si alarmante, si shenje kercenimi.
Ka njerez qe e shikojne si nje sfide, nxitje ndryshimin e vendit te punes, nderkohe qe ka te tjere qe I tmerron ideja se mund te jene deshtak ne punen e re.
Kur shikohen si sfide stresoret mund te kene efekt pozitive, qe na motivojne ne te mposhtim problemet tona Atletet e suksesshem, mesuesit e mire, drejtuesit, te gjithe keta arrijne me shume sukses kur kane sfidues.
Por gjithashtu keta stresor mund te na rrezkikojne. Esperiencat shume te renda, stresi i zgjatur mund te shkaktojne semundje kronike.

---

Denonco këtë mesazh tek moderatorët | IP: e regjistruar

Regjistruar: 09/02/2007
Vendbanimi: diku aty, prane......
Mesazhe: 5515

Mire se ke ardh cedro.
Edhe keto strese akute e te shkurter mund te jene te demshme. E rendesishme eshte qe te dime ta marrim kontrollin e situates ne dore.
P.sh ka student qe nen efektin e stresit dalin me mire ne provim, por ka te tjere ku stresi i kontrollon, i pushton dhe nuk perfomojne sic duhet. Ka qe dorezohen.
Te gjithe para provimit kemi ndjere dridhje te duarve, kembeve, gjakun qe te vershon neper trup. Nxehtesi, kushedi si kuqelojne faqet ne ate moment. Por te shumica zgjat derisa sa shikojne fleten e provimit. Pastaj relaksohen dhe perqendrohen te pyetjet.

Cfare ndodhish provokojne stresin?



1) Katastrofat

2) Ndryshimet thelbesore gjate jetes.

3) Ndodhite e perditshme.



1)Katastrofat - jane te paparashikueshme. Gjithkush nga ne I shikon si kercenim. Edhe pse njerezit mundohen te ndihmojne njeri-tjetrin mesa munden ne raste te tilla, pasojat qe lejne ne shendetin e njeriut te prekur nga kjo katastrofe eshte sinjifikante.

2) Ndryshime thelbesore te jetes.
Levizja nga shtepia e prinderve, martesa, divorci, vdekja e nje njeriu te aferm, humbja e punes jane disa nga ndodhite qe sjellin nje ndryshim sinjifikant te jetes sone, dhe nuk kalojne pa pasoja.
Kryesisht keto ndryshime, pasigurira ndodhin kryesisht te moshat e reja. Priren te bejne shume gjera njeheresh, dhe si pasoje te ndjejne me shume stresin.
Ata/ato qe perjetojne nje ngjarje tronditese jane me te rrezikuar nga semundjet.

3)Ndodhite e perditshme.
Trafiku, radhet e gjata diku, debatet me me shoqerine, koleget, mund te behen burim i madh stresi.
Disa i kalojne kollaj keto situata te vogla stresuese, por ka te tjere qe e leshojne veten. Me kalimin e kohes keto strese te vogla duke u bere te vazhdueshme, ndikojne ne shendetin e njeriut, shkaktojne hypertension.

Keto tre tipe stresoresh behen me stresuese kur shikohen si neg. dhe te pakontrollueshme.

__________________
Te dua, jo per ate qe je, por per ate qe me ben te ndihem.

Denonco këtë mesazh tek moderatorët | IP: e regjistruar

Regjistruar: 09/02/2007
Vendbanimi: diku aty, prane......
Mesazhe: 5515

Kur humbasim kontroll mbi veprimet tona, trupi eshte me i predispozuar te preket nga keqesimi i shendetit. P.sh Eshte vene re ne azile, se kur pacientet kane pak kontroll ndaj veprimtarive te tyre te perditshme kane me shume tedence ta leshojne veten, dhe te vdesin me heret se te tjeret. E kunderta ndodh me ata qe kane kontroll ndaj aktivitetetve te tyre.
Disa faktore te tjere qe ndikojne ne rritjen e stresit, dhe keqesimin e shendetit jane:

Varferia dhe mosbarazia.

Kontrolli na ndihmon te kuptojme lidhjen midis statusit ekonomik dhe jetegjatesise. Ne vendet e varfera jetegjatesia eshte me e vogel. Gjithashtu dhe kur shkalla e pabarazise midis njereve eshte e larte.

P.sh Ne Angli dhe USa disnivei midis shtreses se pasur dhe shtreses se varfer eshte i larte, dhe njerezit ketu jetojne mesatarisht 2-4 vite me pak se ne vendet si Japonia, Suedia ku disniveli ekonomik midis shtresave eshte i ulet.
Nga studime te ndryshme eshte vene re se njerezit e cdo niveli jane ne nje shkalle rreziku me te madh per jetegjatesi me te shkurter kur jetojne ne nje komunitet me disnivel te madh ekonimik.

Optimizmi dhe pesimizmi.

Njerezit qe jane optimist, i kalojne momentet stresuese me lehte , dhe gezojne shendet me te mire. E kunderta ndodh me njerezit qe e shikojne jeten me pesimizem. Niveli i hormoneve te stresit tek ata eshte me i larte dhe con ne dobesimin e sistemit imunitar.

__________________
Te dua, jo per ate qe je, por per ate qe me ben te ndihem.

Denonco këtë mesazh tek moderatorët | IP: e regjistruar

Regjistruar: 09/02/2007
Vendbanimi: diku aty, prane......
Mesazhe: 5515

Stresi dhe Aids
Ne afrike AIDS eshte shkaktari kryesor i vdekjeve ndersa ne bote ze vendin e 4-rt. AIDS sic e thote dhe vet emri i kesaj semundjeje eshte nje crregullim imunitar, qe shkaktohet nga virusi Hiv. ata qe e kane kete semundje mund te kalojne vite pa e kuptuar qe e kane, e nderkohe mund te kene infektuar te tjere. Pas disa vitesh infektimi, personat e infektuar shfaqin dobesi ne luftimin e semundjeve te tjera, si p.sh Pneumonia.
Kerkimet kane treguar se stresi dhe emocionet neg. ndikojne ne zhvillimin me te shpejt te virusit HIV ne AIDS.
Perpjekjet per te eliminuar stresin ndihmon sadopak te kontrollosh semundjen.

Stresi dhe kanceri
Stresi dhe emocionet neg. ndikojne ne perparimin e kancerit. Per te eksploruar nje lidhje midis kancerit dhe stresit, jane kryer eksperimente te kaviet. U jane implantuar qeliza tumori, dhe u jane dhene substanca kancer-prodhues.
Eshte vene re se kur keto kavie jane vene nen ndikimin e nje stresori paten dobesim te sistemit imunitar, dhe kjo gje coi ne pershpejtimin e avancimit te tumorit,


Megjithate stresi vet nuk shkakton kancer, por ndikon ne avancimin e tij me duke dobesuar sistemin imunitar.

Stresi dhe Zemra.

Semundjet e zemres jane shkaktari keryesor i vdekjeve sot ne bote.
Pervec faktoreve qe njihen si shkaktar te dobesimit te zemres, si: duhani, alkooli, mbipesha,kolesteroli i larte, ndikon dhe faktori psikologjik i stresit.
Studimet e ndryshme tregojne se njereszit agresive, tipat jo shume te shoqerueshem, e te veshtire, jane me te predispozuar te vuajne nga zemra. Depresioni gjithashtu rrit rrezikun e vdekjes nga shkaqe jonatyrale, dhe semundje kardiovaskulare. Emocionet neg. kane pasoja ne shendetin e njeriut. Ndikojnene uljen e sasise se gjakut qe qarkullon ne pjeset e zemres, si dhe influencon aktivitetet e perditshme dhe te gjykuarin normal.

__________________
Te dua, jo per ate qe je, por per ate qe me ben te ndihem.

Denonco këtë mesazh tek moderatorët | IP: e regjistruar