Regjistruar: 19/11/2003
Vendbanimi: Moscow
Mesazhe: 4646

BETHOVEN, Ludvig Van



BETHOVEN (Ludvig Van) (1770-1827) kompozitor i madh gjerman

* Babai i Bethovenit ishte tenor po jo shumë i mirë. Si pijanec dhe njeri i palidhur me punën ai kërkonte të nxirrte fitime nga djali i vogël. Prandaj nisi t'i mësonte muzikë qysh në moshën katërvjeçare. Sipas të dhënave të kohës del se Babai e paraqiti djalin dy vjet më vonë para publikut. "Sot më datën 26 maj 1776 në sallën e Akademisë së muzikës zoti Bethoven, tenor i Oborrit, do të ketë nderin të paraqesë dy nxënës të tij, zonjushën Averdonc kontralto e Oborrit dhe djalin tij 6 vjeçar, Ludovigun. E para do të ketë mirësinë të na këndojë disa arie të bukura dhe i dyti do të japë koncerte të ndryshme në piano. "Ky ishte takimi i parë i Bethovenit me publikun, për të cilin nuk dihet se çfarë përfundimi pati.

* Megjithëse me mësues diletantë dhe me muzikantë shumë të diskutueshëm, Bethoveni i vogël bëri të tillë hapa përpara në studimin e muzikës sa që, më në fund u gjend një mësues i denjë për të. Ky ishte i famshmi Neefe, njeri i ashpër i cili shpejt u zbut e u mrekullua. Ky parashikoi për të një karrierë moxartiane. Që në moshën dymbëdhjetë vjeç deshi ta kishte nxënësin e tij në organo dhe vendosi po të mungonte ai, ta zëvendësonte edhe si dirigjent në orkestrën e teatrit të operës. Kështu në atë moshë të njomë, Ludovigu i vogël mundi të mbante vetveten dhe të ndihmonte edhe prindërit.

* Bethoveni ende fëmijë shkoi në Vjenë ku Moxarti mbahej i paarritshëm. Disa miq, admirues të muzikantit të vogël të Bonit, deshën ta takonin mjeshtrin e shquar të muzikës me muzikantin e ri. Më në fund ia arritën qëllimit, po Moxarti që takonte vazhdimisht muzikantë të rinj, e pa me mosbesim. Bethoveni u ul në piano dhe improvizoi një pjesë.
"Mirë nuk është keq,mendoi me vete Moxarti po nuk më duket të jetë një improvizim.Me siguri që është fjala për një të ashtuquajtur improvizim për një copë të kompozuar me kushedi se sa mundim dhe e mësuar përmëndësh". Nuk e tha haptas, por e la të kuptohet.
Bethoveni i acaruar iu lut Moxartit t'i jepte ai vetë një temë. Moxarti ia plotësoi dëshirën dhe i dha temën. Bethoveni improvizoi një pjesë të mrekullueshme, luajti me guxim të admirueshëm, saqë Moxarti mbeti i shtangur dhe i thirri para të pranishmëve:
- Kini për të parë se ai do ta bëjë botën të flasë për të. Pastaj e përqafoi dhe i kërkoi të falur.

* Në atë kohë ishte në Vjenë një muzikant i dëgjuar, abati Genilik, që populli e pëlqeu dhe ishte entuziast për pianon e tij aq të pastër, aq të shndritshme dhe aq të bukur. Një herë në shtëpinë e një miku, tha se atë mbrëmje do të shkonte të luante në piano në publik dhe do të maste forcat me një pianist të ri të panjohur. Duke dalë, i sigurt si gjithnjë, thirri:
-E, po nuk bëjmë salsiçe!
Të nesërmen miku e pyeti se si shkoi mbrëmja muzikore.
- Aha, - thirri i ligështuar abati, - do ta kujtoj deri në varr, ai djalosh ka djallin me vete. Nuk kam dëgjuar kurrë një interpretim të tillë. Improvizioi ashtu si di të bëjë vetëm Moxarti. Nxirrte nga pianofortja efekte, që ne nuk i kemi ëndërruar kurrë.
Miku u bë shumë kurioz dhë pyeti se si quhej ky pianist i ri.
- Është një i ri me trup të shkurtër, i shëmtuar, i zi, me një fytyrë kryeneçe. Quhet Bethoven.

* Një ditë në parkun e Vjenës, Bethoveni po shëtiste lart e poshtë me Kramerin pianist i dëgjuar, duke dëgjuar koncertin për piano në do minor të Moxartit. Një çast Bethoveni u ndal, ndali edhe shokun duke i tërhequr vëmendjen për motivin që dëgjohej gjithnjë e më e bukur. Kur po afrohej fundi, Bethoveni thirri me entuziazëm:
Kramer, ne nuk do të jemi kurrë të zot të bëjmë diçka të ngjashme me këtë.



* Një organist i ri, dëshironte vetëm një gjë: të takohej me Bethovenin. Ai siguroi të hollat dhe u nis për në Vienë. Atje nisi të kërkonte, nëpër rrugët e qytetit për të gjetur shtëpinë e mjeshtrit. Në një rrugicë hasi një karro të ngarkuar më thasë me gurë,së cilës i kishte dalë rrota nga boshti. Disa qytetarë po ndihmonin karrocierin dhe po ngarkonin sërishmi thasët që kishin rrëshqitur nga karroja. Organisti nisi t'i ndihmonte.Një nga të pranishmit e mori vesh se edhe ai vinte për herë të parë në Vjenë dhe i premtoi, t'i tregonte disa nga monumentet e qytetit. Organisti i tha se i interesonte vetëm një gjë, të takohej me Bethovenin.
- Po Bethoveni jam unë! - thirri dikush që ishte aty pranë. Ishte vetë muzikanti i madh. U përqafuan të dy dhe Bethoveni e ftoi në shtëpi mikun.


* Midis admiruesve të Bethovenit më entuziasti dhe më i arsyeshmi ishte ndoshta princi Linhovski, i cili i bënte vizitë dy herë në javë. Ai nuk e shqetësonte fare për punën tij. Kur shërbëtori i shtëpisë, që ishte rrobaqepës, rrinte në paradhomë duke qepur dhe i thoshte se mjeshtri ishte në shtëpi, ai hynte ne majë të gishtave, ulej në një divan që ishte më i ngushtë nga të tjerët dhe qëndronte atje për gati një orë pa lëvizur nga vendi, ndërsa Bethovenit, as nuk i binte fare ndërmënd për të. Ai vazhdonte në qetësi të shkruante. Princi ishte i lumtur që qëndronte atje, ndërkohë që lindte një vepër e re e Bethovenit "të tij". Nganjëherë princit i kishte takuar që të rrinte me orë të tëra pranë rrobaqepësit, i cili punonte pa çarë kokën për praninë e princit.

* Betina Bretanos, që kishte shkuar për ta takuar Bethovenin, i tha:
- Muzika është një krijim më i fortë se filozofia. Eshtë si vera që të deh. Kush arrin të kapë domethënien e muzikës sime, duhet që ta ndjejë veten të mërguar nga çdo mjerim ku të tjerët zvarriten në vuajtje!
- Kur po e shoqëronte për në shtëpi rrugës vazhdoi t'i fliste me emocion të madh dhe në mënyrë aq të çuditshme; sa që Betma harroi fare se ishin në mes të rrugës, me shumë njerëz përreth, që ndalonin e i vështronin me habi.

__________________
Poets were the first teachers of mankind. Horace

Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar