Regjistruar: 13/08/2004
Vendbanimi: .
Mesazhe: 1280

Nje teori drejtesie, e perhapur shume ketu ne USA eshte ajo e filozofit John Rawls ne librin "A Theory of Justice" (Nje teori drejtesie). Kte librin po e perfshi ne diskutim si pike fillestare, por ju ftoj te diskutojme mbi drejtesine si koncept filozofik dhe social ne pergjithesi.

Nje koncept gjeneral i drejtesise ne kete liber eshte qe te gjitha produktet kryesore sociale - lirija dhe mundesija, te ardhurat dhe pasurija dhe bazat e respektit personal- duhet te ndahen barazisht. Nje ndarje e pabarabarte lejohet vetem nese me anen e ksaj ndarje perfitojne edhe ato qe jane me te pak te favorizuar (pra nuk ka rendesi sa fitojne te "privilegjuarit" neqoftese edhe me i "varfri" perfiton nga ndarja, kjo gje njihet si e drejte.)

Locke si koncept te drejtesise perdor kontraten Sociale - Njerezit e lire kane nevoje per disa rregulla per te jetuar se bashku ne harmoni.

Mill dhe Bentham si koncept te drejtesise kane menyren e jeteses nga e cila gjeja e drejte konceptohet si e mira e shumices. Dmth ajo qe eshte e drejte, eshte ajo qe mundeson perfitim nga shumica e popullsise (edhe pse mund te sakrifikohet pakica per hir te saj)

Cfare mendoni ju? Cfare karakterizon drejtesine dhe si e konceptoni?

Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar

Regjistruar: 11/12/2003
Vendbanimi:
Mesazhe: 1021

Ne nje fare menyre drejtesia eshte shuuume e gjere si koncept.

Ka drejtesi ligjore: Ne tregeti une mund t`ja fus kujt te dua, ta falimentoj dhe ta zhys ne borxhe nje person, por nqs jam brenda ligjeve s`me gjen gje. (ose edhe po kisha shkelur ndonje ligj i jap ca leke gjykatesit dhe them "ja hodha edhe kesaj radhe)
Por megjithate une jam dakort me ate teorine e Mill-it.(megjithese edhe ajo eshte pak utopike dhe nuk eshte perfekte).

Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar

Regjistruar: 11/06/2002
Vendbanimi: Europe
Mesazhe: 10706

Koncepti i barazise ka aspekte negative pervec humanitetit qe mbart. Per mua drejtesia kalon nga koncepti i prones dhe si e tille nuk rduhet espektohuar barazia per te ardhurat dhe pasurite. E gjithe bota eshte e bazuar tek prona qysh ne kohet e lashta. Keshtu qe nuk duhet minuar ky sistem vleresimi. Madje do thoja se prona eshte motori i shoqerise.

Kete bindje e kam formuar me shume nga libri "Saving capitalism from capitalists", qe se kam mbaruar akoma. Nuk duhet te minohen rregullat e lojes qe ekzistojne prej mijera vjetesh, do sillte probleme te ngjashme me komunizmin.

Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar

Regjistruar: 13/08/2004
Vendbanimi: .
Mesazhe: 1280

Citim:

---

Po citoj ato që tha jimmy84
Ne nje fare menyre drejtesia eshte shuuume e gjere si koncept.

Ka drejtesi ligjore: Ne tregeti une mund t`ja fus kujt te dua, ta falimentoj dhe ta zhys ne borxhe nje person, por nqs jam brenda ligjeve s`me gjen gje. (ose edhe po kisha shkelur ndonje ligj i jap ca leke gjykatesit dhe them "ja hodha edhe kesaj radhe)
Por megjithate une jam dakort me ate teorine e Mill-it.(megjithese edhe ajo eshte pak utopike dhe nuk eshte perfekte).

---

Interesante Jimmy, se per mendimin tim teorija e Mill eshte nga te me padrejtat qe kam lexuar. Drejtesia duhet te perfshije te gjithe njerezit dhe sakrifikimi i pakices per hirin e shumices ben te kunderten. Do e quaje ti nje teori te drejte nese ishe pjese e pakices.

Tek ky libri qe permenda me siper, Rawls e diskuton kte fenomen dhe nder te tjera thote qe njerezit mund te arrijne ne principe drejtesie vetem nese zhveshin vetveten nga trajtat kryesore njerezore. Sic po thoshte belgium, drejtesia te jep pershtypjen qe eshte utopike, por nese njerezit zhveshin trajtat qe i mundesojne ato te zgjedhin padrejtesine per interesin personal, atehere mund te arrihen ne principe te cilat ndertohen ne ligje dhe perbejne drejtesine sociale dhe institucionale.
Nje njeri (ose komunitet) per te mundesuar drejtesine duhet te mos dije pozicionin social te vetin (per te mos influencuar principet e drejtesise) ndersa zjedh ligjet qe do "udhezojne" veprimet e njerezve. Pra c'do njeri kur nuk di statusin e vet ne shoqeri do e marri me mend qe mund te jete personi me pak i favorizuar ne komunitet, dhe krijon ligje qe ndihmojne personin ne kete situate. Ky stil mendimi mund ti aplikoje c'do fushe te jetes (perfshi ate te pronave qe permend fajtori).

Nese nje teori e tille do ndiqej, Jimmy, nuk do kishte ligj qe te te mbronte, jepte te drejte apo mundesonte ty te shkelje mbi te drejtat e personit qe po falimenton etc.

Drejtesia perfekte nuk arrihet, si pasoje e trajtave njerezore por sic vihet re ka sisteme me te drejta dhe sisteme me te padrejta ne komunitete. Sistemi qe paraqet Rawls ( qe 90% eshte sistemi kapitalist) me duket nder me te drejtit. Ndersa sa per kuriozitet Jimmy, eshte sistemi i Mill qe mundeson komunizmin

Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar

Regjistruar: 06/05/2005
Vendbanimi: Ne Troje
Mesazhe: 215

Mendoj se njeriu e ka shume te qarte cdo koncept ate mbi drejtesine, barazine etj etj, por eshte i paafte per ta zbatuar ate. Sepse eshte natyra e tij qe nuk e lejon.
Kam lexuar nje shprehje "Dashuria dhe urrejtja ja ndryshojne fytyren drejtesise" nuk e di sa dakord jeni me kete?
E LEHTE TE JESH I MIRE POR VESHTIRE ESHTE TE JESH I DREJTE-VIKTOR HYGO

__________________
Ndero Zotin, dashuro gruan, mbroje atdheun

Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar

Regjistruar: 03/05/2005
Vendbanimi: Tirane
Mesazhe: 51

do te thoja se kemi 2 drejtesi.
kemi ate te shkruar dhe ate te pashkruar ose me sakte shtetin dhe mafien.
te dyja keto nuk bejne dot pa njera tjetren, jane njesoj si mishi dhe kocka, edhe pse ndjekin dy kahe te kunderta perfundimi eshte = me zhvillim!

__________________
gjithcka eshte e imja, e kam me vete

Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar

Regjistruar: 05/08/2005
Vendbanimi: florida
Mesazhe: 20

drejtesia dhe morali s'jane gje tjeter vecse vegla ne sherbim te pafuqishmit per te pasur kontroll mbi te plotfuqishmin.

__________________
God is dead. Te vdekurit me te vdekurit dhe te gjallet me te gjallet.

Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar