robert
Veteran ne forum
Regjistruar: 08/05/2010
Vendbanimi: Gjermani
Mesazhe: 871
|
(f.8-11) ... autori Sauku vazhdon, (po e japim të gjithë pasazhin që të kuptojmë se si i zgjidh problemet gjuhësore, -lindjen dhe zhvillimin e tyre-, ky autor që kemi në dorë):
"Nuk dua të them me këtë se ai (studjuesi arberesh Cherstich Marcuzzi) ka dhënë zgjidhjen e vërtetë, por sidoqoftë ai ka thyer një kornizë, që deri më tani ka penguar vështrimet më të thella, tej grupimit indoevropian. Ai praktikisht zbulon kujtesën ure të fjalëve që përfshihen në rezervat trunore të popullit tonë. Nga ana ime kam depërtuar ca më tej, d.m.th. në kujtesën are paraprirëse për afro dy mijë vjet përpara, sepse fjala ur ka një burim më të ri, kur pjesë të fiseve are, u vendosën pranë rrjedhave të poshtëm të lumenjve apo të degëve të tyre dhe banorët në ato raste u quajtën u-ir=u(i)r=ur, për dallim nga ata të rrjedhave të sipërme deri të mesme të kalueshme të lumenjve në va të cekët (ā-ir=ar). Shkurt, duke i lidhur të dhënat në kompleks, del se kujtesa e gjuhës shqipe nuk është thjesht indoevropiane, por shumë më e lashtë duke nisur nga zhvillimet parahistorike në matriarkat e vazhduar më tej në kohën e fillimeve në patriarkat (kjo kohë e urëve) me të cilat nisin edhe kohët historike të zhvillimeve njerëzore. Ndoshta mund të kuptohemi më mirë kur mund të themi se gjuha shqipe ka marrë pas rrezatimit ar të kohëve tepër të lashta, në vazhdim, rrezatimin e ndryshimeve ure në sheshtinën e Ndërlumasit të Babilonisë në zhvillimin, për të kaluar më tej edhe në familjen e popujve të cilësuar indoevropianë."
Më prefshin mua në qafë, në ka kuptuar njeri nga gjithë këto fjali të autorit Sauku! (Pa u marrë me mungesën e presjeve dhe teprinë e tyre në ndonjë rast), lexuesit qysh në fillim i del e panjohura ure. Çështë kjo? Mirë se paskemi një përcaktim të një gjuhe tepër të lashtë, (përqafuar kjo nga V. Brandeshtajni dhe Sauku); ar-e quhet kjo gjuhë tepër e lashtë, por kjo ure çdo të thotë!? Mirë se po pranojmë apriori që banorët arë paskan banuar në rrjedhat e sipërme të ujit dhe një pjesë e tyre zbritën më vonë në rrjedhat e poshtëme të ujit! Por si dhe përse u quajtën këta të poshtëmit në këtë kohë u-ir=u(i)r=ur? Dhe cilat na qenkan këto të dhënat në kompleks? Dhe cilat prova na sjell ky autor që gjuha shqipe paska kujtesa, (me këtë ai kupton duket rrënjët e lashta të shumë fjalëve), qysh nga kjo kohë matriarkati?
Sepse sintezat pa prova nuk i merr njeri seriozisht! Dhe mirë që ne e kuptojmë sintezën tjetër që na jep autori mbi kuptimin më të mirë të kësaj sinteze, pasi të pranojmë kalimin e kësaj shqipe në sheshtinën e ndërlumasit të Babilonisë (Tigrit dhe Eufratit?), por cilat prova sjellin këtë veçori dhe veçanti të shqipes në këtë kalim ar-ur-IE!? Dhe, përderisa autori foli më parë që ngjashmëri me këtë gjuhë are kanë edhe gjuhë të tjera europiane dhe aziatike, çkuptim ka të ngelemi tek nocioni shqip i gjuhës dhe të mos themi që kjo gjuhë are është nënë e shumë gjuhëve, mes të cilave edhe shqipja e sotme?! Sepse duket që autori nis një punim për të vënë në vendin e nderit gjuhën e tij, dhe nga ana tjetër e kapërcen këtë kufi, duke pretenduar që kjo gjuhë e tij paska qenë shkëlqimi i vetëm i dikurshëm, atyre kohrave të pazhvilluara akoma! Sepse të flasësh për një gjuhë të caktuar, në këtë rast shqipen, e cila paska ekzistuar në lashtësi të hershme, (panvarsisht se në një formë më të thjeshtë nga sot), dhe ka marrë më vonë në ultësira, (sheshtina, -sipas autorit), ndryshime të mëtejshme, (këto ky i zbukuron me termin rrezatim), dhe deri më sot dallohet qartë nga ky autor, (pa asnjë provë deri më tani) kjo vazhdimësi dhe vijushmëri, kjo është jo vetëm injorim i gjuhëve të tjera, jo vetëm harresë e atyre që u thanë më lart për gjuhët e tjera, por është edhe jashtë çdo llogjike, për faktin më të thjeshtë, sepse po të rrinte ky popull ar më vete, do të shkatërrohej brënda pak shekujsh nga fakti i martesave brënda fisit. Përveç kësaj, ky largim i një pjese të popullsisë, na jep pas disa shekujve një popull tjetër nga ai prej nga është shkëputur; kjo vjen nga shumë e shumë shkaqe dhe e shohim tek popujt europianë, apo popujt romanë, (siç quhen italianët, spanjollët, francezët etj.). Në këtë rast ndarje e formimi të popujve të ndryshëm, ku e sheh autori vazhdimësinë e shqipes dhe shqiptarëve? Tek këta arë-t e lartësive apo tek këta urë-t e ultësirave (sheshtinave)? Dhe po të kalojmë pak në histori, demografi, etnografi, kulturë, blegtori, bujqësi, arte të ndryshme shtëpiake, sociologji, në aspekte nga më të ndryshme të jetës, do të pyesnim: përse ky njeri i matriarkatit paska vendosur fillimisht të banojë në lartësitë e lumenjve e pastaj ka nisur të popullojë zonat e poshtëme të lumenjve? Apo ka ndjekur troftën (lachs, -gjerm.)? A nuk duket qesharake, do ta pyeste cilido lexues këtë autor, që të flasësh për njeriun e lashtë (para 30.000 vjetësh), e ta lidhësh atë medeomos me një nga popujt e sotëm, në rastin e këtij autori, shqiptarët?!?
Popujt (kombet), po si dhe gjuhët dhe kulturat e ndryshme, lindin, ndryshojnë pareshtmërisht dhe vdesin. Këtë e di çdo nxënës shkolle, ashtu siç duhet ta dij edhe autori. Vërtet ne trashëgojmë edhe nga majmuni dhe bota e kafshëve shumë veçori, por megjithatë ne jemi tjetër. Kështu dhe popujt janë të tjerë në kohë të tjera.
E së fundi, mirë që ky autor gjen një vijushmëri të shqipes dhe shqiptarëve tek këta të zbritur në sheshtina, (për ironi të fatit këtë fjalë e përdorin malësorët e maleve në Shqipëri), po me ata që mbetën maleve çu bë? Në çdrejtim vazhdoi gjuhë e tyre? Ata arë-t që nuk u bënë urë, si ecën më tej? U shuan? U zhvilluan? U asimiluan? Në këtë rastin e fundit i bie që të tjerë njerëz të jenë ngjitur tek troftat e tyre!..
Jemi vetëm në fillim, dhe entuziazmit bosh të këtij autori do ti bien pendët shpejt. ...
__________________
Kush i ben qejfin vetes, eshte
budall!
Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar
|
24 Mars 2013 23:40
Forumi Horizont > Bota Shqiptare > Shqiperia, traditat kulturore > Analizat qė provojnė se shqiptarėt janė me gjak arian
