ENISS
Anėtar Aktiv
Regjistruar: 28/12/2002
Vendbanimi: AL
Mesazhe: 251
|
Vazhdim.... fakte historike mbi qytetin e Durresit
Pas shek. të X, Durrësi iu nënshtrua sulmeve të barbarëve. Ai u sulmua nga gotët, ostrogotët, hunët, etj. Ai u sulmua gjithashtu edhe nga serbët, bullgarët, anzhuinët, etj. Gjatë viteve 1368 1392, Durrësi u sundua nga Topiasit. Gjatë këtyre viteve Durrësi u bë edhe rezidenca e Karl Topisë dhe, më vonë, e Gjergj Topisë. Këto sulme e shkatërruan thuajse krejtësisht Durrësin. Por, dëmet më të mëdha i shkaktoi tërmeti i fuqishëm i vitit 1273. Ai shkatërroi ndërtimet, por edhe shkaktoi edhe përmbytjen e qytetit nga deti. Kjo bëri që për disa shekuj porti të ishte krejt i papërdorshëm. Në shek. e XIV, Durrësi u katandis me afro 25000 banorë.
Tentativat e herë pas hershme të Perandorisë Osmane për ta pushtuar Shqipërinë nuk e ndihmuan zhvillimin e Durrësit. Durrësi filloi të rimarrë atë shkëlqimin e dikurshëm vetëm rreth shek. të XVII dhe XVIII. Porti ishte ajo çka e themeloi Durrësin si qytet dhe ai po ringjallej pikërisht prej portit.
Gjatë shek. të XVII dhe XVIII, kemi fuqizimin e Francës dhe kërkesa për tregje dhe lëndë të parë për industrinë e saj ishte e lartë. Në pamundësi për të çarë Oqeanin Atlantik (këtu e pengonte Britania e Madhe), Franca iu drejtua tregjeve të lindjes nëpërmjet Detit Mesdhe (pra, Shqipërisë). Në këtë kohë kemi edhe forcimin e republikave të Venedikut dhe Raguzës. Deri diku, edhe Holanda kryente aktivitet tregtar të ndjeshëm në këtë zonë. Tani për ta Durrësi rimori emrin çelësi i Ballkanit. Ndihmuar nga ky përqëndrim i madh interesash tregtare, edhe Perandoria Osmane nxirrte, në formë taksash, fitime kolosale. Kështu, sanxhaku i Elbasanit u merrte një taksë të veçantë tregtarëve thjesht për faktin se kalonin përmes këtij sanxhaku për të arritur në Durrës.
Por, Durrësi fitoi edhe një farë autonomie ekonomike. Kjo solli lindjen edhe zhvillimin edhe të një klase tregtarësh autoktonë durrsakë. Dokumentet e kohës përmendin emra të tillë, si: Gegë Qypi, Ali Mjekra, Mehmet Kavaja, Mustafa Karabushi, Ibrahim Biçaku, Mehmet Priska, etj. Popullariteti i Durrësit si qendër e rëndësishme tregtare tregohet edhe nga dokumente të tjerë të kohës që japin edhe emrat e disa tregtarëve voskopojarë që ishin të njohur në qytetin bregdetar, si: Dhimitër Jorgji, Jorgji Teohari, Andon Gjira, etj.
Pozita strategjike e Durrësit ndihmonte kështu aktivitetin tregtar me të cilin lidheshin interesat e mjaft vendeve perëndimore. Në Durrës ishin të akredituar pesë konsuj: konsulli i Venedikut, ai i Raguzës, i Francës, dhe konsulli i Holandës. Shpeshherë Durrësi kthehej në një arenë ku përplaseshin interesat e tyre tregtare. Këtë do të ketë pasur ndërmend edhe Karl Bubberger kur shkruante:
në lodrën e tërbuar të intrigave që zhvillohej në Durrësin e vogël, ku kishte një numër të madh diplomatësh, biznesmenësh, politikanësh, gazetarësh
Lulëzimin e tregtisë dhe, si rrjedhim, edhe lulëzimin e transportit detar, e tregon edhe ekzistenca e piratëve dhe kontrabandës. Dokumentet e kohës e shfaqin piraterinë, dhe kontrabandën, si dukuri mjaft të rrezikshme, pra edhe shumë të përhapura.
Në këtë mënyrë vazhdoi zhivillimi Durrësit për dekada të tëra një qytet i vërtetë tregtar që jetonte me dhe prej portit.
Fundi i shek. të XIX, dhe fillimi i shek. të XX, e gjeti Durrësin me një klasë tregtaro-borgjeze të konsoliduar. Eshtë kështu koha e lëvizjeve për pavarësi.
(shkrimi i mesiperm eshte nje kerkim mes shume shkrimesh te botuara te historianeve mbi qytetin e Durresit)
Modifikuar nga ENISS datė 16/01/2003 ora 16:43
Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar
|