Regjistruar: 11/06/2002
Vendbanimi: Europe
Mesazhe: 10706

Kjo teme lind pas mesazhit te NS6 ne nje teme tjeter. Nqs ju duket interesant le ta diskutojme cfare eshte dhuna dhe si gjykohet nga njerezit dhe nga shteti
__________________________________________________
_


Dhuna eshte bere dicka pa te cilen shoqeria e sotme nuk ecen dot perpara! Ta themi qarte, nuk bejm dot pa te! Do thoni pse! Po mundohem te arsyetoj fjalet e mija me disa pika (disa sepse mendoj qe ka shume me teper):

E para sepse tregon qe njeriu ne momentin kur nuk di me cfare te shpike, do tentoje te kaloje ekstremet dhe mund te arrihet deri aty sa te digjen persona sepse disa te tjere "merziteshin nga monotonia", te vriten te tjere sepse "me ktheu fjalen" ose "me pa shtrember". Te gjithe qendrojme spektatore te ketij reality show qe ndodh cdo dite. Ne momentin kur njeriu arrin nje grade mireqenie te larte, do kerkoje te kaloje kufinjte sepse praktikisht jeta e tij eshte bere monotone.

Dhuna lind aktore! Sa me shume nje personazh del ne televizion aq me e madhe eshte mundesia qe te jete vrases ose perdhunues dhe aq me e madhe eshte mundesia qe ne nje pike te ngjalle ndjenjen e faljes nga ana e publikut. Frazat tipike (te tipit "urime per emisionin") jane ato "ishte nje person i urte, si ka bere keq kujt njeriu"....maksimumi ka vra ose ka perdhunu ose ka rremby ndonje...tjeter gjo? jaaaaa,nuk trazon njeri. Lotet qe derdhen per viktimen, aktore te nje rangu te larte qe dine te luajne rolin deri ne momentin e fundit dhe me pas, ndoshta te tradhetuar nga faktet, te pranojne duke nxjerrur ndonje alibi. Ne kete pike fillojne uljet e denimit.
Natyrisht qe ky person ne ate moment do te konsiderohet qe ka qene i paafte nga ana mendore keshtu qe shum shum do beje ndonje vit burg ose do dale pa bere asnje dite, ne emer te drejtesise. Ekziston mundesia qe nderkohe qe eshte brenda, per te te behen dokumentare dhe nese eshte me fat, ti ofrohet ndonje kontrate per ndonje film qe te tregoje detajisht se si e kreu krimin. Vjen nje moment qe fale gazetave, marrim vesh qe personi ne fjale eshte permiresuar ne sjellje ne burg dhe kalon nje fare kohe dhe nuk na kujtohet me se per cfare arsye eshte futur sepse aq shume e lavderojne sa qe thua "nuk besoj ta kete bere ky vrasjen".

Dhuna hap vende pune! Le ta themi te drejten. Mbarojm te tregojm qe gjasme u jemi prane viktimave. Solidarizohemi me to, me mish e me shpirt, u japim nje dore per te kaluar fazen e veshtire dhe ne fund u themi qe autori i krimit "eshte lene i lire sepse ka ndryshuar jete"...natyrisht qe kete ja themi atyre qe jane gjalle ose prinderve te atyre qe kane vdekur...ndoshta ndoshta vijne edhe kerkojne te falur per ate qe kane kryer dhe cojne nje buqete me lule tek varri i viktimes.
Thashe qe hap vende pune sepse ka shume organizata qe punojne persona te cilet nese nuk do kishte dhune do ngeleshin pa pune. E natyrisht qe shtetit i intereson kjo gje, perndryshe nuk do mbinin keto organizata si kerpudhat pas shiu. Besoj se jane te njejtat organizata qe pasi ndihmojne viktimat, ngrejne zerin per heqjen e denimit me vdekje. Per kete piken e fundit me pelqen jasht mase arsyetimi "nese ti e denon me vdekje vrasesin, behesh si ai"...ndoshta ndoshta duhet te mendohet disi me ndryshe, dicka e tipit "nese shteti gjykon vrasesin sic duhet, atehere nuk behet si ai"...eshte pak a shume sikur dikush te vije te te vrase dhe tjetri ti thote "he se nuk deshi, falja"...praktikisht jeta jote barazohet me nje leter qe verteton nje paaftesi mendore (gjithsesi, jane shume te afte per te luajtur rolin deri ne momentin e fundit) dhe ketu mendohet se eshte bere drejtesi.

Tani pyetja qe une shtroj nga kjo çmenduri eshte "pse dhunes nuk i pergjigjet me dhune?". E konsiderojme dicka ekstreme? Pse? Nese i bejme te qarte dikujt qe nese kryen kete gje, atehere pse mos te pergjigjesh me dhune? Besoj se do ishte me mire nje vrases me pak ne shoqeri se sa nje vrases i lire, ashtu sic do ishte me mire nje perdhunues me pak ne shoqeri se sa nje perdhunues i lire! Sot, fale arsyetimit "nese e gjykon behesh si ai" po shohim raste nga me ekstremet sepse fundja i kane bere llogarite te gjithe. Ketu ku jetoj, me llogarite e bera te leverdis me teper te vrases gruan tende se sa ta ndash! Por jo, ne mund te behemi si ata nese i gjykojme!

Mah, une nuk e di por me kujtohet rasti i fundit qe perfundoi me varje ne Shqiperi! Vrasesit u futen ne nje familje, vrane burre e grua dhe femijes se vogel i keputen koken. Denimi u krye me varje ne shesh ku qendruan derisa trupat u kalben. Per rreth 1 vit nuk pati me vrasje ne ate periudhe. Por fale Europes dhe ne emer te nje emancipimi varitrajsen, ne nuk mund ti gjykojme keshtu sepse behemi si ata.

Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar

Regjistruar: 29/12/2007
Vendbanimi: ......
Mesazhe: 5021

NS, per ate varjen ne shqiperi eshte diskutuar edhe ktu ne USA ne nje major news network.
dhe faktikisht u mor si shmebull ne nje argument live dhe u permend shqiperia per kyt rast..
po mburrej amerikani kunder nje aktivisti kunder death penalties.
dhe thoshte ne mes te evropes shqiperia i vari, dicka qe nemos gabohem as nuk egziston si ligj denimi. por u more ssi shembull i mire, dhe i pelqyer nga publiku amerikan.
sic diskutuam me fajtorin dhe vizionerin para pak ditesh, evropa me ligjet qe ka, i motivon krimilnelat. per dy-tre vrasje dhe per 50 grabitje me arm etj etj, burri i botes denohet gjithsej 20 vjet burg dhe mbas dy tre vitesh del jashte.
vetem ne evrope trajtohen huliganet me kaq miresjedhje, sic u plagosen shume polica ne beograd, ne amerike do kishin vdekur nja 5-6 apo 50 huligan te pakten. dhe polici do mbante punen akoma.
edhe amerika nuk eshte mire krejt, por ne krahasim me evropen...

Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar

Regjistruar: 08/02/2007
Vendbanimi: diku aty, prane......
Mesazhe: 5515

Citim:

---

Po citoj ato që tha kurti
vetem ne evrope trajtohen huliganet me kaq miresjedhje, sic u plagosen shume polica ne beograd, ne amerike do kishin vdekur nja 5-6 apo 50 huligan te pakten. dhe polici do mbante punen akoma.
edhe amerika nuk eshte mire krejt, por ne krahasim me evropen... [/B]

---

Aman kurto se dhe keta kane ca ligje qe...
Me kujtohet nje rast kur kishte vajt hajduti per te vjedh naten dhe i zoti i shtepise e qelloi me arme ne kembe. Hajduti hodhi ne gjyq te zotin e shtepise se e plagosi dhe e beri invalid. Do ishte me mire ta kishte vrare, sesa ta linte invalid per tere jeten. Kerkonte demshperblim boti. Te duket e drejte ty?
Apo ai rasti qe beri buke ne CT ku nje familje hajdutet vrane gruan dhe femijen. Nuk me kujtohet sa femije ishin. Vetem burri shpetoi. Ishte doktor i shkreti, dhe qe ate dite jeta e tij mori tatepjeten. Nuk e ushtroi me profesionin mesa kam degjuar.
Mesa kam degjuar njeri prej tyre kerkon t'ja hedhi si i semure psikik. Po sa kriminela kane shpetuar nga burgu apo karrigia elektrike ne USA vetem duke nxjerre kete arsye?

Nje femer ne Usa vrau familjen, prinderit dhe te vellain e vogel qe te ishte me te dashurin. U denua vetem 10 vjet. Kaq ishte max per minorenet atehere. Mendoje ate ne kulmin e rinise te dali nga burgu cfare rreziku mund te jete ajo per njerezit qe do bien ne kontakt te perditshem me te. Ajo eshte nje bombe me sahat per njerezimin ne pritje per te shperthyer ne cdo moment.

-Ata qe kryejne krime makabre, meritojne te njejtin fund.

__________________
Te dua, jo per ate qe je, por per ate qe me ben te ndihem.

Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar

Regjistruar: 11/06/2002
Vendbanimi: Europe
Mesazhe: 10706

Se pari duhet te pyesim nese mund te ekzistoje nje shoqeri paqesore? Une them se jo. Eshte ne natyren tone qe i forti e mund te dobetin. Madje perhapja e kulturave, gjuheve dhe racave bazohet tek dhuna. Eshte nje fare seleksionimi darwinian ku fiset me te dhunshme fituan mbi ato paqesore. Pra biologjikisht jemi te prirur te perdorim dhunen, qofte dhe per mbijetese. Por ne nuk jemi qenie biologjike. Jemi edhe qenie kulturore. Ja pse.

Rastet e dhunes nuk jane te gjitha njesoj, prandaj duhet te kuptojme burimin ne çdo rast. Ne nje ane dhuna predikohet ne kulture. Psh. sherret mes meshkujsh ne Shqiperi nuk ndodhin ne Gjermani. Ose krijimi i bandave ne Brazil nuk eshte njesoj me vrasjen e gruas ne Shkoder. Ka ndryshim mes dhunes se lindur ne kulture me psikopatise apo deviances se nje individi. Ne fakt eshte komplet ndryshe, sepse ne rastin e pare kemi te bejme me nje komponent kulturor.
Edhe kur nuk eshte ne kulturen popullore, njeriu mesohet me dhunen ne ambjente ushtarake/policore. Psh, nje numer i madh i ushtareve amerikane ne Irak kane perfunduar ne burg pasi jane kthyer ne atdhe. Kjo ndodh sepse nuk arrijne te pershtaten me ambjentin e brendshem. Ata ishin krahu i armatosur, krahu qe shteti perdor per te ushtruar dhune. Por kur vijne ne shoqeri nuk dine te jene ndryshe. Vazhdojne te jene te dhunshem.
Jo vetem kaq, por ka shume mundesi qe policia dhe ushtria te mbledhe tamam individet me deviacione te dhunshme. Si rrjedhoje, per nje aresye apo tjetren, ushtaret amerikane benin qitje fshataret afgane per gallate.

Pra, deri ketu mund te themi qe dhuna nuk mund te zhduket, por kanalizohet ne istitucione anesore dhe ndahet shpesh ne dy skuadra, te miret (policet, ushtria jone, etj.) dhe te keqinjte (kriminelet, ushtria e tyre, etj.). Por a ka dhune te mire dhe te keqe. A mund te thuhet se dhuna e aplikuar nga shteti eshte e mire ndersa ajo e qytetarit eshte e keqe? Mjafton te konsiderojme demostratat dhe luftrat guerile per te kujtuar se ndarja ne dhune pro dhe kunder shtetit nuk mund te jete sistem mates i te mires dhe te keqes. E mira dhe e keqja jane relative. Ne kete rast relative i faktit sa eshte shteti perfaqsues i njerezve qe e perbejne.

Tani, dhuna lind aktore thote NS6... Por kjo nuk eshte e vertete ne Shqiperi. Ne Shqiperi krimineli qe del ne televizor nuk merr faljen e publikut, por urrejtjen e tij. Ne Itali njerezit falin shume me teper sesa ne Shqiperi.

Prandaj ketu vijme tek dilema e vertete. A eshte falja gje e mire apo jo? Ne nje ekstrem kemi gjakmarrjen ne Shqiperi qe perjashton faljen, ne anen tjeter sistemin fetar italian qe bazohet teresisht tek falja. Neve si natyre (shqiptare) nuk jemi mesuar te falim, italianet po. Amerikanet ngjajne me shume me shqiptaret sesa me italianet. Nuk jane per faljen, prandaj kane denimin me vdekje.

Por pyetja mbetet, eshte me mire te falim apo jo? Dhe sidomos kur duhet te falim?
Marrim rastin e nje shetitje ne Shqiperi. Ti je me nje femer dhe dikush fillon ta ngacmoje. Tipikisht personi nuk eshte vetem por ka shoke me vete. Ti e di qe ai nuk e ben nga padituria, apo padashje, apo thejsht sepse ka qejf femren. E ben hapur, duke e ditur se po te ofendon, madje me deshiren per te ofenduar. Dhe e ben sepse mund te jete me 2-3 shoke dhe ndihet i afte te aplikoje dhunen. Pra dhuna pershkallezohet me vetedijen e atij qe ngacmon, duke e ditur mire ne cfare kulture eshte dhe qe po hap sfide ndaj teje. Mund te evitosh sherrin sepse s'te leverdis por te falesh nje person te tille eshte budallek. Dhe ne fakt ky eshte konteksti i disa vrasjeve (e fundit para pak javesh ne Lezhe). Vrasja eshte lajmi qe del ne TV dhe duket i shemtuar. Por TV nuk tregon si ishte puna, kush ofendoi dhe kush vrau. Limitohet te thote "vrasja u krye per motive te dobeta". Cilat jane motivet e dobeta? Si paska motive te dobeta kur arrin te konflikti me plumba? Keto aspekte TV i injoron dhe njerezit bejne sikur si shikojne. Ne fakt kjo eshte aresyeja e dhunes dhe duhet ta marrim parasysh qe te kuptojme kush jemi dhe pse vritemi kaq shume.


Tani, ta zeme se dikush ka kryer dhune dhe s'ka pas asnje aresye. [Megjithese dhune pa aresye zor te kete. Po te keni vene re grabitjet e bankave ne Shqiperi jane shtuar tani qe ka krize ekonomike]. Por, ta zeme se u kap nje kriminel. Ke dy variante, do e burgosesh ose do e vrasesh. Ka dhe nje variant te trete qe ka dale jashte mode. Varianti i trete eshte gjymtimi: prerja e duarve, e kembeve, shenjat ne surrat, etj. Nese ti kap nje hajdut xhepash 3 here, ti presesh doren apo gishtin eshte nje zgjidhje qe dikur praktikohej dhe mbante krimin nen kontroll. Por asokohe nuk ekzistonte koncepti i shtetit social dhe teorikisht mund te vdisnin te gjithe urie dhe feudali te kishte hambaret plot. Sot nje i gjymtuar eshte nje person qe jo vetem s'kryen dot krime, por as nuk punon dot. Ky individ do haje ne ndonje menyre, prandaj dikush tjeter do kete barren e dyfishte te punoje ose vjedhe edhe per te. Ne shtetin social (siç jane te gjithe tashme) qeveria do i paguaje diçka qe mos ta lere te vdese. Ose shteti do mundohet te ndihmoje shtresen e ulet nga del krimineli dhe jo ta eliminoje, sepse politikani s'merr vota dhe shtresa e ulet nga dalin kriminelet me baze kulturore mund te dale ne demostrata kur keqtrajtohet. Prandaj gjymtimi mund te themi se nuk mund te aplikohet ne mase ne demokraci. Ama ndonjehere do ishte mire. Kthehemi tek dy te tjerat: burgosja dhe denimi me vdekje.

Burgosja ben qe dikush te largohet nga shoqeria dhe te izolohet. Disa duan te mendojne si hakmarrje , disa si forme edukimi. Hakmarrje apo edukim, personi rri ne burg, dhe burgu eshte shpesh nje universitet i dhunes (sidomos ne vende te varfra me shoqeri te prapambetura). Nese dikush mesohet te jete i dhunshem vetem se eshte ushtar ose polic, imagjino dikush qe bie ne kontakt cdo dite me kriminele te tjere. Ambjenti i burgut mund te beje nje person akoma me te dhunshem sesa ishte para se te hynte ne burg. Prandaj burgu nuk zgjidh shume.

Denimi me vdekje.
A behet shteti baraz me vrasesin? Pse nuk u vrane nja 300 serbe kur sulmuan policine italiane? Pse nuk i pergjigjemi dhunes me dhune?
Ne te vertete dhunes ne Genova iu pergjigj me dhune. Policet rrahen dhe kapen tifoze te ndryshem. Por cfare do ndodhte nese me te drejte do kishin vrare ca rrugeve? Ose cfare ndodh sikur shteti ne vend te arrestoje nje kriminel te kerkuar, ta vrase?
Ndodh qe ai qe ushtron dhunen do pershtatet me dhunen qe pret nga ana e policise. Nese pret plumba do leshoje plumba, nese pret shkopa gome do perdore gure. Pra shteti mundohet te kete karakter permbajtes dhe permbledhes per te evituar pershkallezimin e problemit. Nese shteti do perdorte krejt forcen e vet do injoronte aresyen e atij qe po perdor dhunen, pra do e perjashtonte, do e marxhinalizonte. Dhe ai qe perdor dhunen nje aresye e ka gjithmone. Mund te jete pa leke, mund te doje me shume leke, mund te doje qe Serbia te jete e madhe, mund te doje qe Shqiperia te jete e madhe, mund te doje qe familja te kete buke, mund te kete frike se dynjaja e merr vesh qe babai ka perdhunuar gocen e tezes (prandaj vret gocen e tezes qe mos flase, rasti i fundit italian). Bla bla bla. Konkluzioni eshte qe shteti do krijoje nje ambjent dhune ne perpjestim me dhunen qe aplikon vete. Nese shteti sillet me te njejten egersi dhe impulsivitet si krimineli, atehere do krijosh kriminele me te rrezikshem dhe situata me te dhunshme. Amerika eshte shembulli me i mire. Po bazove shoqerine tek plumbat dhe karrigia elektrike do kesh vrasje dhe te denuar me vdekje.


Denimi me vdekje dhe drejtesia "jo-lineare"
Kjo eshte ideja ime personale por pak e veshtire per tu kuptuar. Nga vezhgimi i fenomeneve kam kuptuar se drejtesia matematike s'mund te funksionoje. Ne jemi njerez dhe si te tille kemi nevoje qe drejtesia te aplikohet ne varesi te shume faktoreve. Une e permbledh kete varesi tek faktori "jo-linear". Pra drejtesia funksionon nese aplikohet ne menyre jo tamam te parashikueshme. Pra njehere me e forte, njehere me e bute, ne varesi te situatave dhe gjendjes ne vend. Ne fakt kjo deridiku aplikohet sepse edhe gjykatesi eshte nje njeri, me nje llogjike jo lineare, i nevrikosur per ca gjera dhe i bute per gjera te tjera. Por rendesi ka qe duhet abandonuar ideja e drejtesise me tollon, qe eshte gjithmone njesoj dhe gjykon gjithe njerezit njesoj gjithmone. Tek drejtesia "jo-lineare" fus dhe denimin me vdekje dhe gjymtimin. Pra, nje person nuk duhet te dije ekzaktesisht cfare denimi e pret kur i shkakton nje dem shoqerise. Mund te beje burg, mund t'i presin doren ose mund te denohet me vdekje. Drejtesia lineare me presupozim te vetem burgun mund te funksionoje ne kulturra te caktuara (psh ajo perendimore) por jo ne kultura te tjera, psh ajo shqiptare.

Si perfundim,
Dhuna ka ekzistuar dhe do ekzistoje gjithmone. Duhet te pyesim nga buron ne çdo rast dhe si perballet sistemi i drejtesise me burimin e dhunes. Te injorosh faktoret qe prodhojne dhunen dhe te pergjigjesh eskluzvisht me dhune nuk krijon nje shoqeri qe fal. Nga ana tjeter drejtesia e bute dhe lineare qe konsideron krimin individual kur krimi lind ne shoqeri dhe nuk eshte vetem devijim individual, eshte utopi. Qe te kuptojme pse nuk duhet perdorur dhuna per te luftuar dhunen mund te te krahasojme kohen e Berishes 1992-1997 dhe ditet e sotme. Ne vitet '90 policia ishte nje sistem barbar dhe arbitrar dhune. Te rinjte kapeshin nga shkollat e rriheshin ne furgona. Me kalimin e kohes policia u be institucion serioz dhe dhuna filloi te bjere. Kjo erdhi edhe fale institucioneve per te drejtat e njeriut qe kontrolluan te arresuarit dhe moren ankesat e tyre per keqtrajtim.
Menyra me e mire per te krijuar nje shoqeri stabel dhe nje shtet demokratik eshte balancimi i gjithçkaje. Institucionet balancojne dhe kontrollojne njera tjetren. Zyra e te drejtave te njeriut kontrollon dhunen e policise. Policia kontrollon krimet pa aplikuar dhunen (po arriti). Njerezit qe arrestohen kuptojne qe dhuna fizike nuk eshte zgjidhje dhe rriten ne atmosfere me pak te dhunshme. Pra nese pretendon te dalesh nga spiralja e dhunes duhet patur fantazi pertej perdorimit te thate te kunder-dhunes. Psh mund te aplikohet nje drejtesi jo-lineare, me denime ekzemplare ndonjehere, por me butesi here te tjera. Mund te llogariten gjithe aktoret qe demtohen (shoqeria, individi, kombi) ose prodhojne krimin (shoqeria, individi, klani, familja, mentaliteti maskilist).
Pas '97 qeveria vrau fshehurazi kriminelet me te rrezikshem te vendit. Kjo konfirmon se here pas here nevojitet ekzistenca e nje drejtesie jo-lineare, pra aplikimi i parametrave te tjere jashte standarteve te zakonshme.

Modifikuar nga Fajtori datė 18/10/2010 ora 03:23

Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar

Regjistruar: 11/06/2002
Vendbanimi: Europe
Mesazhe: 10706

Ky fragmenti ka te beje me temen
(italisht)
http://www.youtube.com/watch?v=5qUS...etch=16:9#t=33s

Modifikuar nga Fajtori datė 20/10/2010 ora 06:36

Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar

Regjistruar: 11/12/2005
Vendbanimi: orders of magnitude
Mesazhe: 2692

Tame the savageness of man and make gentle the life of this world.
(Te zbusim egersine e njeriut qe ta bejme jeten te qete ne kete bote)
Eskili.

Idete liberale jane futur qysh ne lashtesi dhe eshte e vetmja rruge qe njerezimi ka perpara.
Antagonizmi, nuk do te ndaloje se ekzistuari, por duhen zevendesuar bombat me dialogun.

__________________
Walking the drunkard's walk...

Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar

Regjistruar: 22/10/2010
Vendbanimi: thelle ne zemren tende.....
Mesazhe: 2499

O njerez mos dhunoni kaq shume se ju lodhen duart

__________________
Nese dikush te sheh me lot ne sy, duaje sepse ka frike mos te humbet ty..

Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar