fluturake
Anetar i regjistruar
Regjistruar: 27/02/2003
Vendbanimi: gjithkund e askund
Mesazhe: 174
|
Trinia e Shenjte
ne Dhjaten e vjeter ne shohim Jahven,nje Zot dhe Perendi,duke vepruar ndaj botes me ane te Fjales se Tij dhe Shpirtit te Tij.Ne Dhiaten e Re "Fjala u be mish" (Joan 1:14).I vetemlinduri Bir i Perendise u be njeri si Jisui i Nazaretit.Dhe Shpirti i Shenjte,i cili e beri Jisuin Krisht,u derdh prej Perendise mbi cdo mish.
Nuk mund ta lexosh Shkrimin e Shenjte pa vene re referencat e shumta per Perendine Ate,Birin(Fjalen) e Perendise dhe Shpirtin e shenjte.Thuhet ne Dhiaten e Re dhe, gjithashtu, jeta e Kishes Orthodokse eshte krejtesisht e pakuptimte pa pohimin e ekzistences,nderlidhjes dhe nderveprimit te Atit, Birit dhe Shpirtit te Shenjte, ndaj njeri-tjetrit dhe ndaj njeriut dhe botes.
Nje Perendi, nje Ate.
Para se gjithash ky eshte mesimi i Kishes dhe eksperienca e saj me e thelle, qe eshte vetem nje Perendi, sepse eshte vetem nje Ate.
Ne Shkrimin e Shenjte termi "Perendi", me pak perjashtime, perdoret kryesisht si emer per Atin.Keshtu, Biri eshte "Biri i Atit" dhe Shpirti eshte "Shpirti i Atit".Biri ka lindur prej Atit, dhe Shpirti buron prej Atit-te dy ne veprimin pa kohe dhe te perjetshem te vete qenies se Atit.
Ne kete pikepamje, Biri dhe Shpirti jane te dy nje me Perendine dhe ne asnje menyre te ndare prej Tij.Keshtu, Uniteti Hyjnor perbehet nga Ati, me Birin e Tij dhe me Shpirtin e Tij, qe ndonese te dalluar nga Ati, jane te bashkuar persosmerisht me Te.
Nje Perendi: Nje Natyre dhe Qenie Hyjnore.
Çfare eshte Ati, jane gjithashtu Biri dhe Shpirti.Ky eshte mesimi i Kishes.Biri, i lindur prej Atit, dhe Shpirti i Shenjte i buruar prej Tij, kane te njejten natyre hyjnore me Perendine, duke pasur "te qenet" nje me Atin.
Ashtu sic eshte Ati nje Perendi, qe "s“mund te te shprehim, qe s“mund te te kuptojme; qe je i padukshem, qe s“te arrin mendja jone, qe je gjithnje, qe je i njejti" (Mesha Hyjnore e Shen Joan Gojartit), ashtu jane krejtesisht dhe Biri e Shpirti i Shenjte.Çdo atribut hyjnor qe i perket Perendise Ate - jete, dashuri, urtesi, e vertete, bekim, shenjteri,fuqi, pasterti, gezim - i perkasin gjithashtu edhe Birit e Shpirtit te Shenjte. Qenia, natyra esenca, ekzistenca dhe jeta e Perendise Ate, Bir dhe Shpirt i Shenjte, jane absolutisht dhe ne menyre identike nje dhe te njejtat.
Nje Perendi: Nje Veprim dhe Deshķre Hyjnore.
Meqenese qenia e Trinise se Shenjte eshte nje, cfaredo qe Ati deshiron, Biri dhe Shpirti i Shenjte deshirojne gjithashtu. Çfare Ati ben, Biri dhe Shpirti i Shenjte bejne gjithashtu. Nuk ka asnje deshire ose veprim te Atit qe te mos jete ne te njejten kohe dhe deshire e veprim i Birit dhe i Shpirtit te Shenjte.
Ne Vetvete, ne perjetesi, si dhe ndaj botes ne krijimin, zbulesen, misherimin,shpetimin,shenjterimin dhe lavderimin - deshira dhe veprimi i Trinise jane nje: prej Atit hyjnor, me ane te Birit hyjnor, ne Shpirtin e Shenjte hyjnor. Çdo veprim i Perndise eshte vprim i te Treve. Asnje nga personat e Shen Trinise nuk vepron ne menyre te pavarur apo te izoluar prej te tjereve. Veprimi i secilit eshte veprimi i te gjitheve; veprimi i te gjitheve eshte veprimi i secilit. Dhe veprimi hyjnor eshte esencialisht nje.
Nje Perendi: Nje Njohuri dhe Dashuri Hyjnore.
Meqenese cdo person i Trinise eshte nje me te tjeret, secili njeh te njejten te Vertete dhe ushtron te njejten Dashuri. Njohuria e secilit eshte njohuria e te gjitheve, dhe dashuria e secilit eshte dashuria e te gjitheve.
Nese merren vecas, cdo person i Trinise njeh dhe do te tjeret me kaq persosmeri, njohuri dhe dashuri absolute sa qe nuk ka asgje te panjohur dhe te padashur tek njeri-tjetri dhe te gjithe ne te gjithe.Keshtu, nese njohuria e krijuar e njerzve mund te bashkoje mendjet ne nje unitet te plote dhe dashuria e krijuar e njerezve mund t“i bashkoje te ndaret ne nje zemerdhe ne nje shpirt dhe madje, ne nje mish, sa me teper duhet te jete bashkesia, kur Njohesit dhe Dashuruesit jane te pakrijuar, te perjetshem dhe hyjnore.
Tre Persona hyjnore.
Ne terminologjine orthodokse Ate, Bir dhe Shpirt i Shenjte quhen tre personat hyjnore. Person, eshte perkufizuar ketu, thjeshtesisht si subjekt i ekzistences dhe jetes, ose hipostaze ne gjuhe tradicionale te Kishes.
Qenia, esenca ose natyra e nje realiteti i pergjigjet pyetjes "cfare?", personi i nje realiteti i pergjigjet pyetjes "cili?" ose "kush?". Keshtu, kur ne pyesim "Çfare eshte Perendia?", ne pergjijgjemi qe Perendia eshte Ati, Biri dhe Shpirti i Shenjte.
Shenjtoret e Kishes e kane shpjeguar kete treunitet te Perendise, duke perdorur nje shembull prej ekzistences tokesore. Ne shohim tre njerez. "Çfare jane ata?" pyesim.Pergjigjemi "Ata jane qenie tokesore". Secili prej tyre eshte njeri, zoteron te njejten njerishmeri dhe te njejten natyre njerezore, te perkufizuar ne nje fare menyre; te krijuar, te perkohshme, fizike, racionale etj. Ne cfare ata jane, te tre njerezit jane nje. Po kush ata jane, ata jane tre, secili absolutisht unik dhe i vecante nga te tjeret. Secili njeri ne menyren e tij unike eshte nje njeri i vecante. Njeri nuk eshte tjetri, ndonese njeri eshte perseri njerezor me nje dhe te njejten natyre dhe forme njerezore.
Duke u kthyer tek Perendie, ne mund te pyesim ne te njejten menyre:"Çfare eshte Ai?" Ne pergjigje, ne themi qe Perendia eshte perkufizuar si nje persosmeri absolute "qe s“mund te shprehet, qe s“mund t“a kuptojme; qe eshte i padukshem, qe s“e arrin mendja jone, qe eshte gjithnje, qe eshte i njejti". Pastaj ne pyesim, "Kush eshte Ai?", dhe ne pergjigjemi qe Ai eshte Trinia:Ati, Biri dhe Shpirti i Shenjte.
Ne kush Perendia eshte, jane tre persona, te cilet jane secili absolutisht unike dhe te vecante. Secili nuk eshte tjetri, ndonese secili eshte hyjnor me te njejten natyre dhe forme hyjnore. Prandaj, ndersa jane nje ne cfare ata jane, Ati, Biri dhe Shpirti i Shenjte perseri jane tre ne kush ata jane. Dhe meqenesecfare dhe kush ata jane - d.m.th. persona hyjnore, te pakrijuar - ata jane te pandare dhe persosmerisht te bashkuar ne ekzistencen e tyre superesenciale te pakohe, pa hapesire, pa mase dhe pa forme, si dhe ne njejete hyjnore, nje dashuri, nje njohuri, nje miresi, nje fuqi, nje deshire, nje veprim etj.
Keshtu sipas Tradites Orthodokse, eshte nje mister i Perendise, qe jane Tre, te cilet jane hyjnore; Tre qe jetojne dhe veprojne nga nje dhe e njejta persosmeri hyjnore dhe perseri sipas dallimit dhe vecantise se tyre personale. Kjo do te thote qe Ati, Biri dhe Shpirti i Shenjte jane secili hyjnor me te njejten hyjnishmeri, por perseri secili ne menyren e Tij hyjnore. Dhe meqenese Hyjnia i pakrijuar ka tre subjekte hyjnore, keshtu cdo veprim hyjnor ka tre veprues hyjnore; ka tre aspekte hyjnore ne cdo veprim te Perendise dhe perseri veprimi mbetet nje djhe i njejti.
Prandaj ne shohim nje Perendi, Atin e Terefuqishem se bashku me nje Bir (Imazhi dhe Fjala) te Tij unik dhe me nje Shpirt te Tij te Shenjte. Ka vetem nje Perendi te gjalle, me nje Jete te Tij te persosur hyjnore, qe eshte personalisht Biri, me nje Shpirt te Tij te se Vertetes. Ka vetem nje Perendi te ditur dhe te dashur, me nje Dituri dhe Dashuri te Tij, qe eshte personalisht Biri, me nje Shpirt te Tij te Diturise dhe Dashurise. Shembujt mund te vazhdojne pa mbarim; Ati Hyjnor, duke personifikuar cdo aspekt te hyjnise se Tij ne Birin e Tij Hyjnor, qe eshte personalisht aktivizuar prej Shpirtit te Tij Hyjnor.
__________________
Njerez te mire jane ata qe vetem e mendojne ate qe te tjeret e bejne me gjithe mend.
Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar
|