Forumi Horizont (http://www.forumihorizont.com/index.php3)
- Nga Pavarsia në Clirimin e Shqipërisë nga Nazi-Fashizmi (1912-1944) (http://www.forumihorizont.com/forumdisplay.php3?forumid=255)
-- Shqiperia nen Pushtimin Gjerman (http://www.forumihorizont.com/showthread.php3?threadid=2249)

C'shkruante mss Durham ne ate kohe?

Mss Durham ishte ne korenspodence vazhdimisht me te gjitha figurat kryesore dhe personalitetet me te shquara shqipetare ne ate periudhe,dhe ishte gjithashtu vazhdimisht presente ne shqiperi,dhe nje nga njerezit me te mireinformuar mbi luften anti-fashiste ne shqiperi.

Nga botimet e saja ne shume gazeta prestigjoze ne ate kohe, si Ethiopian Times,Manchester Times e shume gazeta te tjera,te cilat qeveria Britanike (per arsye qe nuk dihen*) i ka botuar vetem se fundmi dhe mund te gjenden ne librari te ndryshme ne londer sot,ajo flet shume dhe jep shume fakte mbi veprimtarite e partizaneve dhe te legalisteve ( vetem Abaz Kupit dhe perkrahesve te tij ne fakt).Ajo flet me saktesi dhe me numer ,me emer dhe me numer garizioni,me numer te sakte autokolonash te shkateruara,me numer te sakte ushtaresh armiq te vrare e te zene rob.Une nuk kam lexuar shume (menjf ne nje liber te vogel permenden vetem disa sulme dhe jo gjithe lufta ,sepse vete keta libra nuk jane mbi luften,por mbi jeten e saj dhe mbi nje histori te gjate midis kesaj femre dhe shqipetareve qe fillon shume kohe para luftes).
Ajo ne cdo artikull kerkon te dije perse luftes te shqipetareve nuk u jepet ajo qe u takon ,ajo shprehet se lufta qe po benin shqipetaret ishte nje lufte po aq e ashper sa ajo e etiopise kunder italianeve (ne mos me e ashper) por nuk komentohej sic duhej nga media boterore dhe lihej ne heshtje nga qeverite e perendimit.

Ne kujtimet e saja ajo shkruan se pushtuesit shkaterruan shqiperine me keq se vendet e tjera sepse ishte me e lehte ,shqiperia nuk kishte shume rendesi ne mediat e huaja.Ajo permend me emra,si luftetare qe i kane shtire friken Italianeve ne vecanti, Abas Kupin dhe Myslim Pezen,dhe pershkruan disa nga aksionet e ndermarra nga keta te dy kunder italianeve ,nder te tjera ajo thote se Italianet te tmeruar ngrinin duart lart dhe duke qare luteshin te ktheheshin ne Itali.Ajo ka qene ndoshta e vetmja *war korrespondent*( me perjashtim te disa miqeve te saj qe her pas here shkruanin dicka mbi zhvillimet e luftes ne shqiperi) ne perendim nga lufta ne shqiperi,dhe numrat e italianeve apo gjermaneve te vrare dhe te zene rob,nuk besoj te kene qene fiktive aspak,por realitet i nje lufte,

Dhe dua du them dicka ketu disave,sidomos atyre Ballisteve dhe Zogisteve, qe edhe partizanet ishin shqipetare,dhe si shqipetare te rrahur mire dinin te luftonin mire,biles shume here me mire se fqinjet tane te cilet kane marre shume merita per luften qe kane bere ( dhe me te drejte),por akoma me shume merita duhet ti takojne popullit tone sepse beri nje lufte te madhe kunder fashove dhe nazove.Partizanet ishin forca me e madhe dhe natyrisht i dhane armikut goditjen me te madhe.

Ne shqiperi u shkateruan shume ura,u dogjen shume fshatera,u torturuan shume te rinj,dhe u vrane shume njerez,demet ishin shume te medha ne cdo aspekt.Cdo shtet e ka egzagjeruar numrine te vrareve gjate luftes,edhe shqiperia mund ta kete bere nje gje te tille,por nuk besoj se e ka egzagjeruar aq shume.megjithate ngelet per tu pare dhe analizuar me mire.
Por pak me respekt per te renet,c'ndodhi mbas luftes nuk duhet te ndikoje ne nderimin e sakrifices qe dha populli yne ne ate lufte.